Śląskie Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach. Muzeum o strajku kopalni Wujek
Śląskie Centrum Wolności i Solidarności ŚCWiS w Katowicach to nietypowe muzeum poświęcone pamiętnemu strajkowi i historii pacyfikacji kopalni "Wujek" w 1981 roku. Mieści się ono w dzielnicy Brynów, w sąsiedztwie Kopalni Wujek, obok słynnego Pomnika Krzyża. Ta lokalizacja nie jest przypadkowa, bowiem Muzeum wzbudza pamięć o tragicznych wydarzeniach, jakie miały tu miejsce 16 grudnia 1981 roku.
Zakład stał się terenem objętym działaniem milicji i wojska. Nagle padły strzały. To pluton specjalny ZOMO zaatakował strajkujących górników KWK Wujek. Na miejscu zastrzelono 6 pracowników, 3 kolejnych zmarło w szpitalach, a 23 zostało postrzelonych. W efekcie tych wydarzeń zginęło 9 osób! Stały się ofiarami systemu komunistycznego.
Muzeum otwarto w 2007 roku jako Izba Pamięci Kopalni Wujek w Katowicach. Nowa ekspozycja stała Muzeum po rozbudowie została udostępniona w 2021 roku, w 40. rocznicę znamiennych zdarzeń. Mieści się ona w zabytkowym, ponad 100-letnim budynku, obok Pomnika Krzyża. Niegdyś był to kopalniany magazyn odzieży roboczej, dziś cenny i trwały ślad naszej trudnej przeszłości. Świadek historii.
Wizyta w placówce to ważna lekcja dziejów Śląska z czasów stanu wojennego. Wystawa oczywiście zrobi wrażenie na każdym dojrzałym Polaku, ale poprzez nowoczesny, multimedialny przekaz dociera też do młodych, którzy świadkami tego fragmentu historii Polski być nie mogli, a warto, by ją poznali. To na pewno świetny pomysł na wyjątkową lekcję historii.
Zwiedzanie Centrum Wolności i Solidarności
Wystawa stała ŚCWiS została udostępniona na trzech poziomach budynku. Jest multimedialna i interaktywna, dzięki czemu jest ogromnym źródłem wiedzy i w ciekawy sposób zachęca do jej zgłębiania. Ma ogromny wymiar edukacyjny. Można tu spędzić kilka godzin albo i więcej czasu. Na trasie zwiedzania zobaczysz wiele filmów dokumentalnych.
Jednym z najważniejszych eksponatów prezentowanych na wystawie stałej jest czołg T-55. Mocno przyciąga uwagę, ale dlaczego się tutaj znalazł? Tego typu maszyny bowiem brały udział w pacyfikacji strajku 16 grudnia 1981 roku.
Cała wystawa zaprojektowana i zaaranżowana jest w sposób szalenie ciekawy i pomysłowy, na wysokim poziomie. Warto w swoim tempie przejść trasę i poświęcić czas, by poznać historię. Rozpiera mnie duma, że mamy takie Muzea w Polsce i jest ich coraz więcej! Dla zgłębienia tematu polecam również Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku. Wcześniej istniała tu Izba Pamięci Kopalni Wujek w Katowicach. Nowa wystawa dostępna jest od 2021 roku. To znamienna atrakcja województwa śląskiego i gorąco polecam Ci jej odwiedzenie!
Krzyż - Pomnik Poległych Górników
Wielki krzyż wznoszący się ponad zabudowaniami zakładu wspomina pracowników KWK "Wujek". Mierzy ponad 30 metrów wysokości i jest znamiennym symbolem. Wieczorem jest efektownie podświetlony.
Oficjalnie konkurs na projekt pomnika ogłoszono w listopadzie 1990 roku, ale pierwszy, drewniany krzyż poświęcono tu już w 1980 roku. Jeszcze przed stłumieniem strajku w kopalni. W dniu mordu natomiast miejscowi przynieśli swój krzyż misyjny i ustawili go w miejscu, gdzie czołg zniszczył ogrodzenie. To tym wyłomem zomowcy wtargnęli na teren kopalni.
Dość szybko krzyż został skradziony, ale po protestach pracownicy uzyskali zgodę władz na postawienie nowego krzyża. Solidny krucyfiks stał się miejscem pamięci. Obecny krzyż nazywany Pomnikiem Poległych Górników został poświęcony 15 grudnia 1991 roku, na dzień przed 10. rocznicą strajku i pacyfikacji kopalni. Uroczystego odsłonięcia dokonał Lech Wałęsa, ówczesny prezydent Rzeczypospolitej.
Dojazd do Centrum komunikacją miejską
Dojazd autobusami KZK GOP:
- z przystanku Katowice Dworzec: 9, 10, 12, 37, 46, 48, 297, 689
- z przystanku Katowice Plac Wolności: 11, 154, 296, 657
Docelowy przystanek to Brynów Wincentego Pola
Dojazd autobusami MZK Tychy
- z przystanku Katowice Kopernika Dworzec: 29, 45
Docelowy przystanek to Brynów Wincentego Pola
Z przystanku do Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności dojdziesz ulicą W. Pola lub Józefa Gallusa.
Informacje praktyczne
pn i nd nieczynne
wt, czw 10.00-18.00
sr, pt, sb 9.00-16.00
Aktualne godziny zwiedzania i cennik biletów znajdziesz na stronie: https://scwis.pl/
Wizytę należy wcześniej zarezerwować:
tel. 32/ 438-79-66
rezerwacje@scwis.pl
Śląskie Centrum Wolności i Solidarności
ul. Wincentego Pola 38, Katowice
tel. 32/ 438-79-66
Noclegi w Katowicach
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
