Park w Świerklańcu
Park w Świerklańcu leżący przy głównej drodze z Tarnowskich Gór do Piekar Śląskich, stanowi nie lada atrakcję. Jest to idealne miejsce na weekendowy spacer, nie tylko dla mieszkańców najbliższych okolic, bowiem w ciepłe weekendy w parku, mimo dużej powierzchni, bywa tłoczno, a na parkingach widać rejestracje z całego Górnego Śląska. W sezonie parkingi są płatne, ale mieszkańcy gminy mają bezpłatny wjazd.
Historia Parku w Świerklańcu
Mało kto jednak wie, że park w Świerklańcu mógł dziś mieć zupełnie inny charakter, że nasze oczy mogły cieszyć się widokiem wspaniałych budowli architektonicznych, po których pozostały zaledwie ślady. Jakież to tajemnice kryje świerklaniecki park? Czy chcielibyście zobaczyć cudowny pałac nazywany Małym Wersalem w towarzystwie starego Zamku Piastowskiego? Uwierzcie mi, ja też. Jeszcze nasi przodkowie mieli taką okazję, my możemy podziwiać już tylko stare ryciny, obrazy i zdjęcia. Stały bowiem owe cuda przed wojną w Świerklańcu, który mamy po sąsiedzku. Niegdyś Świerklaniec był posiadłością rodziny Henckel von Donnersmarck, która w XIX wieku założyła tu rozległy park w stylu angielskim, obok istniejącego obok średniowiecznego zamku.
Stary Zamek
To pierwsza siedziba Donnersmarcków w Świerklańcu. Stał przy samej drodze, a wcześniej jednym z jego właścicieli był książę opolski Jan II Dobry, a po nim Hohenzollernowie. Do dziś przy drodze widać wśród zieleni resztki średniowiecznych murów. To w nim początkowo zamieszkali Donnersmarckowie - słynny śląski ród, znany ze swego ogromnego bogactwa.
Mały Wersal
Szybko stary zamek przestał wystarczać i w centralnej części parku zakochany książę Guido von Donnersmarck wystawił w prezencie dla swej żony - Blanki von Donnersmarck (markizy de Paiva) jedną z najpiękniejszych rezydencji magnackich ówczesnej Europy. Gdy stanęła tu w latach 1873-76, już z zewnątrz zapierała dech w piersiach, a wnętrza były co najmniej równie wspaniałe. Nie mogło być inaczej, projektował go na wzór Wersalu twórca Luwru, a prywatnie przyjaciel Guidona i świadek podczas jego ślubu z Blanką. Pałac musiał być godny jednego z najbogatszych ludzi naszego kontynentu. Dość powiedzieć, że mieścił 34 wielkie komnaty i 6 luksusowych apartamentów wyposażonych w ekskluzywne łazienki i nowoczesny systemy ogrzewania oraz wentylacji. Do luksusu markiza była przyzwyczajona, ba, żądała go! Już wcześniej w pałacu w Paryżu w wannie miała 3 kurki - z zimną i ciepłą wodą oraz z szampanem, w którym podobno lubiła się kąpać! Od budowy cudownego pałacu w Świerklańcu Guidona nie odwiódł nawet tutejszy podmokły teren. Po prostu wcześniej podłoże odpowiednio przygotowano, wbijając w ziemię 2000 dębowych pali o długości około 10 metrów i dopiero na tej konstrukcji wystawiono budowlę.
W parku wokół tych budowli w Świerklańcu rosły (i rosną do dziś) topole białe, jawory, sosny, świerki, kasztanowce. Obok drzew rodzimych spotyka się gatunki sprowadzane z różnych części świata. Przy ścieżkach mieniły się różnymi barwami kwiaty, a w donicach stały palmy.
Koniec epoki Donnersmarcków
Dzięki opiece specjalistów budowle i park ślicznie się prezentowały aż do stycznia 1945 roku. Ucieczka Donnersmarcków na zachód spowodowana wkroczeniem Armii Czerwonej była początkiem powolnego upadania parku w ruinę. Piastowski zamek i "Mały Wersal" spaliły się jeszcze w 1945 roku. Ostatecznych zniszczeń dokonano w 1962 roku, kiedy to pozostałe ruiny budowli wysadzono w powietrze, w czynie społecznym. Żal.
Atrakcje w parku w Świerklańcu
Obecny gospodarz - GOSiR, stara się o utrzymanie parku w jak najlepszym stanie, choć jest już tylko cieniem dawnej magnackiej posiadłości. Nadal jednak park w Świerklańcu pozostaje miejscem niezwykle przyjemnych spacerów, a i kilka obiektów historycznych zachowało się do dzisiaj. Z czasów świetności pozostały kamienne rzeźby francuskiego rzeźbiarza Emmanuela Fremieta i schody pałacowe, mówiące nam o lokalizacji "Małego Wersalu". Pomiędzy rzeźbami, w miejscu centralnym przed pałacem stała i stoi nadal fontanna "Trzy Gracje". Wyrzeźbione kobiety podtrzymują astrolabium. I ta rzeźba pochodzi z francuskiego warsztatu rzeźbiarskiego, ale nie ma pewności czy Fremieta. Nieopodal zachował się Pałac Kawalera powstały około 1903 roku jako "domek" dla gości (pierwszym z nich był cesarz Wilhelm II) oraz ciekawy kościółek stanowiący zarazem Mauzoleum Donnersmarcków. To obecnie filia parafii w Świerklańcu, gdzie młode pary chętnie aranżują ślub. W sercu parku, u stóp schodów pałacowych rozlewa się staw wodny z fontanną i zabytkowym masztem. Wokół znajdziecie sporo alejek spacerowych i romantycznych kamiennych mostków oraz mnóstwo starych, pięknych drzew. Im dalej od stawu, tym bardziej dziko.
W centralnej części Parku rozlewa się malowniczy staw, do którego prowadzą schody pałacowe. W pobliżu stoi amfiteatr z początku XX wieku - fragment dawnej muszli koncertowej - miejsce letnich koncertów. W kilku miejscach w Parku przejść można przez ładne kamienne mosty.
Hubertus w Świerklańcu
Jesienią natomiast, w jedną z sobót października w Parku w Świerklańcu odbywa się huczny Hubertus, kiedy zjeżdżają tu jeźdźcy z okolic, psy gończe, jest gonitwa za lisem na koniach i park ożywa polowaniem jak za czasów królów, książąt i baronów. Z Parkiem sąsiaduje sztuczny zbiornik wody pitnej Kozłowa Góra utworzony na rzece Brynica.
Markiza de Paiva - najsłynniejsza femme fatale XIX wieku
Żona Guidona Donnersmarcka - Blanka, to postać nietuzinkowa i niezwykle interesująca, wyprzedzająca swą epokę. Uważana jest za najsłynniejszą femme fatale XIX wieku. Dlaczego? Bo choć w Guidonie znalazła miłość swego życia, być może za sprawą jego ogromnej fortuny, to wcześniej prowadziła bardzo burzliwe życie. Urodziła się najpewniej w Moskwie i pochodziła z biednej rodziny. Najwyraźniej nie chciała więcej zaznać ubóstwa, bo stosownie dobierała sobie mężów i amantów. Po jednym z nich zyskała miano markiza de Paiva, bo jej prawdziwe nazwisko to Esther Lachmann. Porzucając kolejnych wybranków, a nawet swe dzieci, ruszyła na podbój Paryża. Uwielbiała luksus i klejnoty, majątek wydała u francuskich jubilerów. Guidon również, oczywiście dla niej! To właśnie z Francji wiele elementów przeniosła do Świerklańca, gdzie chyba faktycznie chciała osiąść jako Blanka Donnersmarck. Nie nacieszyła się jednak długo wystawnym Małym Wersalem, bo w 1884 roku zmarła tragicznie, prawdopodobnie zginęła podczas przejażdżki konnej, gdy udusił ją szal zaplątany w gałęzie drzew. Pochowano ją w świerklanieckim mauzoleum rodzinnym Donnersmarcków przy kościółku parkowym. Krążą opowieści, jakoby Guido, zanim skrył ciało w mauzoleum, zakonserwował ukochaną żonę i trzymał ją w komnacie, aż odkryła to jego druga żona - Katarzyna Slepcowa. Być może to tylko legenda.
Informacje praktyczne
Cały rok od świtu do zmierzchu
Wstęp bezpłatny
Parking: płatny w sezonie turystycznym, dla osób spoza gminy
Park dostępny jest dla wózków i rowerów
Można wejść z psami
W sezonie na miejscu można kupić lody, usiąść w kawiarni, odbywają się też koncerty
Park
ul. Parkowa 30, Świerklaniec
Noclegi w Świerklańcu
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Jeśli już zwiedziłeś tę atrakcję, warto wybrać się również do kilku innych ciekawych miejsc w pobliżu. W promieniu 30 kilometrów znajdziesz wiele interesujących zakątków, które mogą urozmaicić Twój pobyt w tej części Polski.
- Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach, odległość: 7.5 km
- Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach, odległość: 10.5 km
- Pałac w Bytomiu Miechowicach, odległość: 10.9 km
- Park Przygód i Atrakcji w Wilkowicach, odległość: 14.1 km
- Pałac w Siemianowicach Śląskich, odległość: 14.6 km
- Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu, odległość: 18.4 km
- Kopalnia Guido w Zabrzu, odległość: 19.6 km
- Jezioro Pogoria, odległość: 19.7 km
- Nikiszowiec w Katowicach, odległość: 22.8 km
- Funzeum w Gliwicach, odległość: 25 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
Sprawdź pogodę
Planujesz wyjazd w te strony? Sprawdź szybko i łatwo pogodę!