Park w Świerklańcu. Pałac Kawalera i inne atrakcje zapraszają na spacer!
Park w Świerklańcu to idealne miejsce na przyjemny spacer wśród przyrody, nad wodą. Chętnie korzystają z tego nie tylko mieszkańcy najbliższych okolic. W ciepłe weekendy w parku, mimo dużej powierzchni, bywa tłoczno, a na parkingach widać rejestracje z całego Górnego Śląska. Nic w tym dziwnego, park jest śliczny. W jego sercu zachwyca staw, a w pobliżu rozlewa się duży zbiornik wodny. To wymarzone miejsce również na rower. Ale czy znasz historię parku i czy wiesz, że stały tu jedne z najpiękniejszych budowli województwa śląskiego? Zaciszny dziś Świerklaniec był domem bogaczy pławiących się w luksusach na miarę najbogatszych ludzi ówczesnej Europy!
Dojazd i parking
Park w Świerklańcu znajduje się przy drodze nr 78 prowadzącej z Tarnowskich Gór w stronę Pyrzowic, gdzie jest lotnisko. Aby dojechać do głównej bramy parkowej, jadąc od Tarnowskich Gór należy skręcić z tej drogi w prawo, jak do Piekar Śląskich. Za bramą czeka parking płatny, a przed bramą można zaparkować na parkingu przy przystanku autobusowym (w sezonie ten parking bywa płatny). My mieszkamy niedaleko i omijamy ciepłe niedziele, bo wtedy bywa kłopot ze znalezieniem wolnego miejsca.
Atrakcje w parku w Świerklańcu
Park w Świerklańcu obecnie jest już tylko cieniem dawnej magnackiej posiadłości. Nadal jednak pozostaje miejscem niezwykle przyjemnych spacerów, a i kilka obiektów historycznych zachowało się do dzisiaj. Oto atrakcje w świerklanieckim parku!
Pałac Kawalera w Świerklańcu
Pałac Kawalera zwany też Domem Kawalera powstał niedaleko majestatycznego Małego Wersalu około 1903 roku. Był to "domek" dla gości. Jako pierwszy gościł tu cesarz Wilhelm II. Obecnie jest ładnie wyremontowany i okazyjnie dostępny do zwiedzania. W piwnicach mieści małą kawiarnię.
Staw parkowy
Malownicze oko wodne z fontanną i zabytkowym masztem rozlewa się w centralnej części parku. Otacza je asfaltowa ścieżka, idealna na spacer, rolki czy rower. Przy ścieżce czekają ławki. Latem można zaobserwować tutaj czaplę. Kaczki i łabędzie pływają przez cały rok.
Kościół Dobrego Pasterza
Parkowy kościół Dobrego Pasterza to piękna, neogotycka świątynia. Przylega do niej Mauzoleum Donnersmarcków. Obiekt został zdewastowany po wojnie, ale w latach 80. XX wieku został odbudowany. Obecnie jest to filia parafii Chrystusa Króla w Świerklańcu. Młode pary chętnie aranżują tu ślub, bo miejsce ku temu jest wyjątkowe.
Inne atrakcje w parku
- Schody pałacowe - szerokie schody prowadziły spod pałacu Mały Wersal nad staw, dziś mówią nam o lokalizacji tego nieistniejącego pałacu
- Kamienne rzeźby francuskiego rzeźbiarza Emmanuela Frémieta - pamiętają czasy świetności parku, stały wokół pałacu. Przedstawiają jelenia i niedźwiedzia, pelikana i rybę, strusia i węża czy konia i lwicę
- Fontanna "Trzy Gracje" - pomiędzy rzeźbami, w miejscu centralnym przed pałacem stała i stoi do dziś okazała fontanna. Symbol parku. Wyrzeźbione kobiety podtrzymują astrolabium. Również ta rzeźba pochodzi z francuskiego warsztatu rzeźbiarskiego, ale nie ma pewności, że wykonał ją sam Frémiet
- Amfiteatr - pochodzi z początku XX wieku i stanowi fragment dawnej muszli koncertowej. Było to miejsce letnich koncertów i jest tak do dzisiaj
- Alejki spacerowe - w parku poprowadzone są liczne ścieżki, z romantycznymi, kamiennymi mostkami oraz starymi drzewami wokół. Im dalej od stawu, tym bardziej dziko
- Plac zabaw i ścieżka zdrowia - atrakcyjny plac zabaw znajduje się w dalszej części parku, obok stawu, po prawej stronie
- Zbiornik wody pitnej Kozłowa Góra - z parkiem sąsiaduje sztuczny zbiornik utworzony na rzece Brynica
Gastronomia w parku w Świerklańcu
W piwnicy Pałacu Kawalera działa kawiarnia i lodziarnia, a w sezonie dodatkowo przy ścieżce wokół stawu można kupić lody, kawę i fast food w foodtrackach. Przy parku, koło przystanku autobusowego działa Restauracja Villa Park. Lepsze oceny i opinie ma położony kilkaset metrów dalej Lawendowy Ogród, przy ulicy Oświęcimskiej.
Historia zabytkowego parku w Świerklańcu
Mało kto wie, że park w Świerklańcu mógł dziś mieć zupełnie inny charakter. Że nasze oczy mogły cieszyć się widokiem wspaniałych budowli architektonicznych. Jednych z piękniejszych w województwie śląskim. Dziś po nich zostały zaledwie ślady. Jakież to tajemnice kryje świerklaniecki park? Czy chcielibyście zobaczyć cudowny pałac nazywany Małym Wersalem w towarzystwie starego Zamku Piastowskiego? Uwierzcie mi, ja też. Jeszcze nasi przodkowie mieli taką okazję. Mój tata jako dziecko bawił się przy okazałych ruinach średniowiecznego zamku. My możemy podziwiać już tylko stare ryciny, obrazy i zdjęcia. Stały bowiem owe cuda przed wojną w parku pałacowym w Świerklańcu, który mamy po sąsiedzku. Niegdyś była to posiadłość rodu Henckel von Donnersmarck, która w XIX wieku założyła tu rozległy park w stylu angielskim, obok istniejącego zamku Piastów.
Stary Zamek w Świerklańcu
Stary Zamek to pierwsza siedziba rodu Donnersmarcków w Świerklańcu. Stał przy samej drodze, a wcześniej jednym z jego właścicieli był książę opolski Jan II Dobry, a po nim Hohenzollernowie. Do dziś przy drodze widać wśród zieleni resztki średniowiecznych murów. To w nim początkowo zamieszkali Donnersmarckowie. Słynny śląski ród, znany ze swego ogromnego bogactwa, zdobytego między innymi na górnictwie.
Pałac Mały Wersal
Szybko stary zamek przestał wystarczać i w centralnej części parku zakochany hrabia Guido von Donnersmarck wystawił w prezencie dla swej żony - Blanki von Donnersmarck (markizy de Paiva), jedną z najpiękniejszych rezydencji magnackich ówczesnej Europy. Gdy stanęła tu w latach 1873-76, już z zewnątrz zapierała dech w piersiach, a wnętrza były co najmniej równie wspaniałe. Nie mogło być inaczej. Zaprojektował go na wzór Wersalu twórca paryskiego Luwru, a prywatnie przyjaciel Guidona i świadek podczas jego ślubu z Blanką.
Pałac nazywany Małym Wersalem musiał być godny jednego z najbogatszych ludzi naszego kontynentu. Dość powiedzieć, że mieścił 34 wielkie komnaty i 6 luksusowych apartamentów wyposażonych w ekskluzywne łazienki i nowoczesny systemy ogrzewania oraz wentylacji. Do luksusu markiza była przyzwyczajona, ba, żądała go! Już wcześniej w pałacu paryskim w wannie miała 3 kurki - z zimną i ciepłą wodą oraz z szampanem, w którym podobno lubiła się kąpać!
Od budowy cudownego pałacu w Świerklańcu Guidona nie odwiódł nawet tutejszy podmokły teren. Po prostu wcześniej podłoże odpowiednio przygotowano, wbijając w ziemię 2000 dębowych pali o długości około 10 metrów i dopiero na tej konstrukcji wystawiono budowlę.
W parku wokół tych budowli w Świerklańcu rosły (i rosną do dziś) topole białe, jawory, sosny, świerki, kasztanowce. Obok drzew rodzimych spotyka się gatunki sprowadzane z różnych części świata. Przy ścieżkach mieniły się różnymi barwami kwiaty, a w donicach stały palmy.
Koniec epoki Donnersmarcków
Dzięki opiece specjalistów budowle i park ślicznie się prezentowały aż do stycznia 1945 roku. Ucieczka Donnersmarcków na zachód spowodowana wkroczeniem Armii Czerwonej była początkiem powolnego upadania parku w ruinę. Piastowski zamek i "Mały Wersal" zostały spalone jeszcze w 1945 roku. Ostatecznych zniszczeń dokonano w 1962 roku, kiedy to okazałe ruiny obu budowli wysadzono w powietrze. W czynie społecznym. Żal. ogromny żal.
Markiza de Paiva - najsłynniejsza femme fatale XIX wieku
Żona Guidona Donnersmarcka, Blanka, to postać nietuzinkowa i niezwykle interesująca. Wyprzedzająca swą epokę. Uważana jest za najsłynniejszą femme fatale XIX wieku. Dlaczego? Bo choć w Guidonie znalazła miłość swego życia, być może za sprawą jego ogromnej fortuny, to wcześniej prowadziła bardzo burzliwe życie.
Urodziła się najpewniej w Moskwie i pochodziła z biednej rodziny. Najwyraźniej nie chciała więcej zaznać ubóstwa, bo stosownie dobierała sobie mężów i amantów. Po jednym z nich zyskała miano markiza de Paiva, bo jej prawdziwe nazwisko to Esther Lachmann. Porzucając kolejnych wybranków, a nawet swe dzieci, ruszyła na podbój Paryża. Uwielbiała luksus i klejnoty, majątek wydała u francuskich jubilerów. Guidon również, oczywiście dla niej! To właśnie z Francji wiele elementów przeniosła do Świerklańca, gdzie chyba faktycznie chciała osiąść jako Blanka Donnersmarck.
Nie nacieszyła się jednak długo wystawnym Małym Wersalem, bo w 1884 roku zmarła tragicznie. Prawdopodobnie zginęła podczas przejażdżki konnej, gdy udusił ją szal zaplątany w gałęzie drzew. Pochowano ją w świerklanieckim mauzoleum rodzinnym Donnersmarcków przy kościółku parkowym. Krążą opowieści, jakoby Guido, zanim skrył ciało w mauzoleum, zakonserwował ukochaną żonę i trzymał ją w komnacie, aż odkryła to jego druga żona - Katarzyna Slepcowa. Być może to tylko legenda.
Hubertus w Świerklańcu
Jesienią natomiast, w jedną z sobót października w Parku w Świerklańcu odbywa się huczny Hubertus. Wtedy zjeżdżają tu jeźdźcy z okolic, psy gończe, jest gonitwa za lisem na koniach i park ożywa polowaniem jak za czasów królów, książąt i baronów.
Informacje praktyczne
Park
ul. Parkowa 30, Świerklaniec
Czynny cały rok od świtu do zmierzchu
Wstęp bezpłatny
Parking: za bramą płatny przez cały rok
Przed bramą płatny w sezonie turystycznym
Park dostępny jest dla wózków i rowerów
Można wejść z psami
W sezonie na miejscu można kupić lody, usiąść w kawiarni, odbywają się też koncerty
Noclegi w Świerklańcu
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Jeśli już zwiedziłeś tę atrakcję, warto wybrać się również do kilku innych ciekawych miejsc w pobliżu. W promieniu 30 kilometrów znajdziesz wiele interesujących zakątków, które mogą urozmaicić Twój pobyt w tej części Polski.
- Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach - zwiedzanie i atrakcje, odległość: 7.5 km
- Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach, odległość: 10.5 km
- Park Przygód i Atrakcji w Wilkowicach, odległość: 14.1 km
- Pałac w Siemianowicach Śląskich, odległość: 14.6 km
- Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu, odległość: 18.4 km
- Kopalnia Guido w Zabrzu, odległość: 19.6 km
- Egzotarium w Sosnowcu, odległość: 19.6 km
- Jezioro Pogoria, odległość: 19.7 km
- Nikiszowiec w Katowicach, odległość: 22.8 km
- Funzeum w Gliwicach, odległość: 25 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
