Nikiszowiec. Najsłynniejsze osiedle w Katowicach

Nikiszowiec
Miniaturowa mapa z zaznaczeniem
4.6

Czerwone parapety i obramowania okienne. Stara cegła i czerwone róże wymalowane na fasadzie. To znak, że jesteś na Nikiszowcu w Katowicach. Najsłynniejszym osiedlu robotniczym w mieście, a chyba i w całej Polsce. To symbol stolicy Śląska i słynna perełka regionu!

Nikiszowiec to unikat na skalę Polski. To wyjątkowe miejsce, które swym klimatem zadziwia turystów z całego kraju, a nawet zza granicy. Nikiszowiec jest niezwykle ciekawą dzielnicą miasta Katowice na Górnym Śląsku. Zupełnie inną, niż nowoczesna dzielnica Śródmieście. Wędrówka po Nikiszu, bo tak popularnie nazywa się to miejsce, pozwoli Ci przenieść się o 100 lat wstecz. W świat górniczej przeszłości i tradycji miasta. 



Stoją tu rzędy jednakowych domów, tak zwanych familoków. Stanowią od 14 stycznia 2011 roku pomnik historii, a zaprojektowali je Emil i Georg Zillmannowie. To właśnie ta charakterystyczna zabudowa decyduje o unikalności tego miejsca. Aby poczuć prawdziwą atmosferę Nikiszowca, najlepiej odwiedzić również podwórka budynków mieszkalnych. Tam nie tylko spotkamy mieszkańców, ale zauważymy ciekawe detale architektoniczne. Typowe dla tutejszego budownictwa i odróżniające poszczególne budynki. Polecam wizytę na Nikiszowcu podczas jarmarków świątecznych i nie tylko świątecznych. Kramy z rękodziełem wyjątkowo dobrze tu pasują!

Nikisz
Nikisz

Plac Wyzwolenia na Nikiszu

Cała ta dzielnica Katowic ma ciekawą architekturę. Osiedle zostało zaprojektowane w 1908 roku przez kuzynów - Emila i Georga Zillmannów - niemieckich architektów. Centralną część, jakby scenę, tworzy Plac Wyzwolenia oraz stojący przy nim kościół Św. Anny. To stąd odchodzi gęsta sieć ulic. Neobarokowy kościół Św. Anny z 1927 roku jest najokazalszą budowlą Nikiszowca. Ze względu na wspaniałe, zabytkowe organy i świetną akustykę, odbywają się tu koncerty muzyki organowej. A po przeciwnej stronie placu zachwycają podcienia. Warto się nimi przejść. Nie tylko po to, by podziwiać architekturę, ale by skosztować pysznych i cudnych łakoci z tutejszej kawiarni Michalski.

Nikiszowiec w Katowicach
Nikiszowiec w Katowicach
Nikiszowie - kościół Św. Anny
Nikiszowie - kościół Św. Anny

Osiedle robotnicze Nikiszowiec

Na szczególną uwagę w tej dzielnicy leżącej na terenach historycznej gminy Janów zasługuje oryginalne osiedle górnicze przy ul. Św. Anny. Wybudowano je na zlecenie koncernu górniczo-hutniczego Georg von Giesches Erben jako osiedle robotnicze dla górników kopalni, na początku XX wieku, wokół kościoła Św. Anny. Niemiecka nazwa Nickischschacht pochodzi od położonego niedaleko szybu kopalnianego „Nickisch” (od 1935 roku szyb „Poniatowski”). Pierwszy blok mieszkalny oddano do użytku jesienią 1911 roku.

Dziś na terenie Nikiszowca znajdziesz 9 takich trzykondygnacyjnych bloków z czerwonej cegły. Wszystkie parapety i obramowania okienne są tu wymalowane na czerwono. Taką farbę górnicy do domu przynosili z kopalni. I tak już zostało do dziś. Wtedy była to po prostu oszczędność, a dziś to unikatowy wyróżnik tego miejsca.



Dzięki temu Nikiszowiec słynny jest w całej Polsce i trudno go pomylić z innymi atrakcjami. Wewnątrz każdego bloku znajduje się podwórko, gdzie dawniej stały dodatkowe budynki gospodarcze: komórki, chlewiki czy kurniki. Na podwórku stał też ogólnie dostępny "piekarniok" - piec do wypieku chleba. Budynki składają się głównie z trzyizbowych mieszkań, a każda rodzina miała dodatkowo do dyspozycji swoją piwnicę oraz strych. Jeszcze do niedawna ubikacje znajdowały się na korytarzach.

Co ciekawe, Nikiszowiec od początku był wyposażony w energię elektryczną. Był też w pełni skanalizowany i wyposażone w oczyszczalnię ścieków. Do każdego mieszkania doprowadzona była woda pitna. Funkcjonowała tu również kolejka wąskotorowa o potocznej nazwie Balkan. Łączyła rozproszone obiekty spółki Georg von Giesches Erben. Kolejka bezpłatnie woziła pasażerów.

Jarmark na Nikiszu
Jarmark na Nikiszu
Nikisz
Nikisz

Muzeum na Nikiszowcu

Takie trzyizbowe mieszkanie z tradycyjnym wyposażeniem oglądać można w Muzeum Etnologii Miasta, przy ulicy Rymarskiej. W centrum Osiedla. To oddział Muzeum Historii Katowic. Nie wiem jak Ty, ale ja tutaj przenoszę się do izb mojej babci. Wypisz wymaluj te wnętrza, z byfyjem, haftowanymi serwetami i piecem w kuchni. A do tego charakterystycznymi, drewnianymi meblami w sypialni, z wielkim łożem i toaletką z trójdzielnym lustrem. Tego się nie zapomina. Tym bardziej, że porządek w tych izbach był zawsze taki, jak w muzeum! Uwielbiam sentymentalne podróże.

Muzeum mieści się w dawnej pralni i maglu, z suszarnią, toteż i wystawa o takiej tematyce znalazła się w Muzeum. Zobaczysz tu tary do prania, kotły do gotowania bielizny, suszarnię czy magiel. Poznasz też lokalne określenia tych urządzeń. Dawniej z pralni korzystały głównie kobiety. Co ciekawe, przy niej ulokowano poczekalnię dla dzieci. Wszystko było tu sprawnie i sprytnie zorganizowane.



Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu

Kopalnia Wieczorek

Na Nikiszowcu stoi kopalnia "Wieczorek" (dawna kopalnia "Giesche"). Idąc ulicą Św. Anny, dochodzimy do ul. Szopienickiej, gdzie zobaczyć można obecnie główny szyb Poniatowski. W pobliżu szybu trzeba przejść przez podwórko największego bloku za ulicą Krawczyka, gdzie znajduje się kompleks sportowy "Jantor" z lodowiskiem.

Szlak Zabytków Techniki

Całe zabytkowe Osiedle Nikiszowiec znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego. Skupia on około 40 zabytków myśli technicznej. Niedaleko osiedla Nikiszowiec, na ulicy Oswobodzenia, odwiedzić można Galerię Szyb Wilson. Powstała w dawnych zabudowaniach kopalni Wieczorek (wstęp bezpłatny). To również obiekt Szlaku, podobnie jak pobliski Giszowiec. Ten ostatni również jest projektem kuzynów Zillmannów z Charlottenburga.

Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu

Czy Nikiszowiec się podoba?

Muszę przyznać, że nie znam osobiście osoby, której Nikiszowiec nie przypadłby do gustu. Ogólnie Śląsk nie jest postrzegany za piękny i nie jest bardzo turystyczny, choć ja uważam, że ma wiele do zaoferowania dla podróżujących, ale sam Nikiszowiec zawsze wywołuje pozytywne reakcje i podoba się bardzo. Pewnie sprawia to jego unikatowość. Nam to miejsce bardzo przypadło do gustu i nawet nasze córki dały się porwać klimatowi Nikisza. To miejsce po prostu w sobie coś ma, więc jeśli jeszcze go nie odwiedziłeś, to koniecznie zaplanuj tutaj swoją pierwszą podróż.

Nie będziesz rozczarowany, tylko zarezerwuj sobie trochę czasu i poza kawą z pysznym ciachem czy pączkiem, zaserwuj sobie także wizytę w Muzeum, które dobrze oddaje ducha przeszłości Nikiszowca! A jeśli już odwiedziłeś katowicki Nikisz, napisz, jak Ci się podobało.

Nikiszowiec w Katowicach
Nikiszowiec w Katowicach
Nikiszowie - kościół Św. Anny
Nikiszowie - kościół Św. Anny

Jarmark na Nikiszu

Koniecznie też odwiedź Nikiszowiec w grudniu, kiedy w połowie miesiąca organizowany jest tutaj Jarmark Bożonarodzeniowy. Wtedy miejsce nabiera takiej magii Świąt, że trudno się jej oprzeć. Jest cudownie, plac błyszczy światełkami, a kramy aż pękają w szwach od ślicznego rękodzieła. Jarmark na Nikiszu trwa tylko przez 1 weekend, ale na rynku w Katowicach jarmark świąteczny trwa przez cały grudzień!



Jarmark na Nikiszu
Jarmark na Nikiszu
Jarmark na Nikiszu
Jarmark na Nikiszu
Jarmark na Nikiszu
Jarmark na Nikiszu

Film o Nikiszowcu

Zobacz nasze ruchome obrazki o tym wyjątkowym miejscu w Katowicach, które porywa serca turystów!

Informacje praktyczne

pn nieczynne, wt-pt 10.00-18.00
sb-nd i święta 11.00-15.00
Bilety: normalny 12 zł, ulgowy 8 zł, rodzinny 20 zł
We wtorki zwiedzanie bezpłatne
Parking: bezpłatny na uliczkach wokół osiedla

Nikiszowiec - górnicze osiedle robotnicze
pl. Wyzwolenia, ul. Św. Anny, ul. Janowska i okolice
Dział Etnologii Miasta Muzeum Historii Katowic
ul. Rymarska 4, Katowice
www.mhk.katowice.pl
Punkt Informacji Turystycznej w Katowicach-Nikiszowcu
tel. 32/ 255-14-80

Noclegi w Górnym Śląsku

Oto lista polecanych i sprawdzonych przez nas noclegów.
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz nasz portal, za co z góry dziękujemy!
Booking.com

Mapa z zaznaczonymi atrakcjami

Nikiszowie - kościół Św. Anny
Nikiszowie - kościół Św. Anny
Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu
Muzeum na Nikiszowcu
Jarmark na Nikiszu
Cukiernia na Nikiszowcu
Cukiernia na Nikiszowcu
Nikisz
Nikiszowiec
Nikiszowiec w Katowicach
Nikiszowiec w Katowicach
Jarmark na Nikiszu
Jarmark na Nikiszu
Jarmark na Nikiszu
Jarmark na Nikiszu
Avatar użytkownika Anna Piernikarczyk
 

Cześć! Nazywam się Anna Piernikarczyk. Od 2005 roku blogujemy i wędrujemy po Polsce. Z rodzinnych wojaży przywozimy masę cudnych wspomnień i doświadczeń, którymi chętnie się z Wami dzielę. Dziś to już coś więcej, niż tylko pasja, naszą misją jest obalać mit "Cudze chwalicie, swego nie znacie"! W podróżach towarzyszy nam wysokiej jakości sprzęt fotograficzny, w zakupie którego wsparł nas sklep FotoForma.

Zapisz się do newslettera!

Zostaw swój email, a będziesz otrzymywać informacje o ciekawych miejscach w Polsce.

Nikomu nie dajemy Twojego maila! Zapisując się do newslettera oświadczasz, że zgadzasz się na przetwarzanie danych osobowych w celu otrzymywania maili z naszego portalu i z postanowieniami regulaminu i polityką prywatności
Tutaj możesz założyć pełne konto w naszym portalu, do czego Cię serdecznie zachęcamy!
Jeżeli chcesz wypisać się z newslettera kliknij w ten link

Wasze oceny i opinie

(4.6 głosów: 94)
Twoja ocena
Tomek
Jedno z nielicznych miejsc z zachowanym klimatem dawnego Śląska. Warto pospacerować i pooddychać tym klimatem. Nikisz brał udział w niezliczonych filmach od Perły w koronie po Piątą porę roku..
Avatar użytkownika OTTO
OTTO
Każdy kogo tu zabieram jest w szoku, że w Kato mamy takie miejsce gdzie czas się zatrzymał kilkadziesiąt lat temu. Fajne są też tu jarmarki świąteczne, jest klimat
Avatar użytkownika Anna Piernikarczyk
Anna Piernikarczyk
Nikisz to miejsce niezwykłe, trzeba tu przynajmniej raz w życiu przyjechać, żeby podziwiać ten architektoniczny unikat, przenieść się do dawnej izby w Muzeum i żeby skosztować pyszności z cukierni pod podcieniami 🙂
Avatar użytkownika mirosław
mirosław
Nikisz to niepowtarzalna dzielnica,mająca swój klimat.
Avatar użytkownika paweł rosiński
paweł rosiński

byłem zachwycony tym osiedlem!.

Avatar użytkownika Danuta
Danuta

Jest tylko jedno takie miejsce i tylko jeden taki Jarmark!
8 i 9 grudnia 2012- tradycyjnie pierwszy weekend po Barbórce odbędzie się Jarmark Na Nikiszowcu.
Już od ok. 10:00 do ok. 18:00 stragany z rękodziełem, kuchnią śląską, wyrobami i ozdobami świątecznymi, szkłem artystycznym, malarstwem, rzeźbą, biżuterią, koronkami itp., stoiska gastronomiczne, wino grzane, ciasta Michalskich  karuzela wiedeńska, Pociąg św. Mikołaja. Będzie też wiele innych atrakcji. Więcej http://www.nikiszowiec.pl

Zapraszam i pozdrawiam :-)

Polskie Szlaki - Inspirujące Pierniki
Copyright 2005-2024