Skałki na Jurze Krakowsko Częstochowskiej. Maczuga Herkulesa, Okiennik Wielki i inne ostańce
Jura Krakowsko Częstochowska słynie z białych, sterczących ostańców o fantazyjnych kształtach i ciekawych nazwach, którzy ludzie od wieków im nadają. Skały na Jurze ślicznie kontrastują z błękitem nieba i zielenią drzew. Zdobią pejzaż, a gdy słońce je opromienia, to wprawiają w zachwyt. Jest ich na Wyżynie mnóstwo, czasem jako pojedyncze twory, jak Maczuga Herkulesa, w innych miejscach jako skupisko skał, np. Góra Zborów. Wiele z nich stanowi dogodne miejsce wspinaczki. Skały na Jurze są nie tylko atrakcją turystyczną, ale także świadectwem bogatej historii geologicznej tego obszaru.
Skąd wzięły się skały na Jurze czyli historia geologiczna obszaru
Dawno, dawno temu, w innej erze geologicznej rozlewało się tutaj płytkie ciepłe morze, w którym na dnie zbierały się szczątki morskich organizmów. To one z czasem utworzyły wapienie, budujące dzisiejszą Jurę. Tak właśnie ona powstała.
Wszystko to miało miejsce w drugim okresie ery mezozoicznej, który trwał od 201 do 145 milionów lat temu. A okres ten nazywał się jura, tak więc już chyba Cię nie dziwi nazwa regionu. Przyjmuje się, że wiek skał to około 150 mln lat. Większość z nich została przez ten długi czas zniszczona przez działanie wiatru, wody i inne czynniki, ale te najtwardsze, najbardziej odporne, ostały się jako ostańce. Widać je w krajobrazie Wyżyny w wielu miejscach i to one decydują w dużej mierze o jej uroku.
Najsłynniejsze ostańce wapienne. Symbole Jury
Okiennik Wielki w Skarżycach
Okiennik Wielki to symbol Jury północnej. To potężny ostaniec niedaleko Skarżyc, z charakterystyczną dziurą liczącą 5 m średnicy. Otwór przypomina kształtem okno, stąd nazwa. To element dawnej jaskini i zarazem najpopularniejszy ostaniec śląskiej części Jury. Pod otwór można się dostać bez specjalistycznego sprzętu, ale warto zachować dużą ostrożność. W krajobrazie Okiennik Wielki przedstawia cudowny obrazek. Miłośnicy wspinaczki chętnie go wykorzystują.
Maczuga Herkulesa w Sułoszowej
Maczuga Herkulesa to symbol Jury i najsłynniejszy ostaniec całego regionu. Sterczy niedaleko zamku Pieskowa Skała, w Ojcowskim Parku Narodowym. Stanowi jego wizytówkę. Dzieci uczą się o nim w podręczniku, stąd znany jest każdemu Polakowi. Niegdyś obiekt wspinaczkowy, dziś jest to zakazane.
Góra Zborów w Podlesicach
Góra Zborów to wspaniały punkt widokowy, na szczyt wejdziesz bez sprzętu specjalistycznego. To mój ulubiony masyw skalny na Jurze. Popularny obszar skałkowy i wspinaczkowy, położony w Skałach Kroczyckich, w miejscowości Podlesice. Dodatkowo udostępniono tu do zwiedzania Jaskinię Głęboką i utworzono lapidarium ze skałami budującymi Jurę. To jeden z obowiązkowych punktów na mapie turystycznej Jury Krakowsko Częstochowskiej. Ostatnio upodobały sobie to miejsce młode pary i wykonują tu sesje ślubne. Czasem można tu spotkać kilka par jednocześnie.
Góra Biakło w Olsztynie
Góra Biakło to wspaniały ostaniec, zwany Małym Giewontem albo Jurajskim Giewontem. A to dlatego, że kształtem do złudzenia go przypomina. Po krótkiej wspinaczce bez sprzętu dojdziesz na sam szczyt. Z góry roztaczają się cudne widoki. Polecam to miejsce, bo jest wyjątkowe
Brama Krakowska w Ojcowie
Słynna Brama Krakowska to przepiękny twór i jedna z wielu bram skalnych na Jurze. To majestatyczny ostaniec położony w Dolinie Prądnika, w Ojcowskim Parku Narodowym, naprzeciw Źródełka Miłości. Pod jednym z filarów powtykane są patyki. Istnieje legenda, że jeśli on nadto się zbliży do drugiego filara, a podobno tak się dzieje, nastąpi koniec świata. Dlatego ludzie je powtykali, żeby to nie nastąpiło.
Brama Bolechowicka w Bolechowicach
Brama Bolechowicka to najpiękniejsza i najpotężniejsza brama skalna na Jurze. Otwiera Dolinę Bolechowicką. Budują ją dwie potężne skały wapienne o wysokości aż 30 metrów. Zachodnia to Filar Pokutników, a wschodnia - Filar Abazego. Obie chętnie i często są wykorzystywane przez miłośników wspinaczki skałkowej. To taki poligon ćwiczebny przed większymi wyzwaniami alpinistycznymi. Ćwiczyli tu i wielokrotnie wracali najsławniejsi polscy himalaiści, w tym Wojciech Kurtyka jeden z najwybitniejszych wspinaczy nie tylko w Polsce, ale i na świecie! To on w 1993 roku na Filarze Pokutników dokonał słynnego przejścia bez asekuracji trudnej drogi Chiński Maharadża.
Grodzisko Skała 502 w Jerzmanowicach
To drugie najwyższe wzniesienie na Wyżynie. Tak naprawdę wysokość to 513 m n.p.m. Nazwa Skała 502 to wynik błędu wcześniejszych pomiarów. To wspaniały pomysł na wieczorny spacer, najlepiej o zachodzie słońca.
Mirowskie Skałki
Smutny przykład prywaty na Jurze w tej chwili. Mirowskie Skałki zwane też Grzędą Mirowską to bardzo malowniczy ciąg ostańców skalnych pomiędzy zamkami w Mirowie i Bobolicach. Kiedyś wiódł tędy nieogrodzony fragment czerwonego pieszego Szlaku Orlich Gniazd. Niestety obecnie szlak poprowadzono pobliską drogą asfaltową, a teren wokół zamków ogrodzono i jest udostępniony płatnie, w godzinach otwarcia zamków. Można wejść na Grzędę przy zamku w Mirowie lub w Bobolicach.
Skała Miłości w Mstowie
Skała Miłości to legendarny ostaniec na północnym krańcu Jury. Zgodnie z podaniami to para kochanków zaklęta w kamień. Okolica skałki jest bardzo ładna i atrakcyjna. Wiedzie tu ścieżka rekreacyjna, a obok wije się Warta z przełomowym odcinkiem, idealnym na spływy kajakowe.
Skały Rzędkowickie
Skały Rzędkowickie to popularne miejsce wspinaczkowe z wieloma trasami o różnym stopniu trudności. Wybija się tutaj Wysoka, wyglądająca jak ludzka dłoń
Inne skałki na Jurze
- Skalne Miasto Podzamcza pod Zamkiem Ogrodzieniec
- Brama Twardowskiego w Złotym Potoku
- Góry Towarne w Olsztynie
- Brama Będkowska
- Igła Deotymy w Ojcowskim Parku Narodowym
Wspinaczka na Jurze
Jura Krakowsko-Częstochowska jest jednym z najważniejszych miejsc w Polsce dla wspinaczy. Oferuje setki dróg wspinaczkowych o różnych stopniach trudności. Wspinaczka na jurajskich skałach przyciąga zarówno amatorów, jak i profesjonalistów.
Popularne centra wspinaczkowe to np. Góra Zborów w Podlesicach, Skały Rzędkowickie, Skalne Miasto Podzamcza oraz skałki w Dolinkach Krakowskich. Tu prym wiodą Dolina Będkowska z popularną Dupą Słonia i najwyższą na Jurze ścianą Sokolicy. Legendarna już jest Dolina Bolechowicka ze słynną Bramą Bolechowicką. To na niej i innych skałach Jury często pierwsze kroki stawiali słynni polscy himalaiści. Z Jurą też mocno związana do dziś jest Martyna Wojciechowska, która często zagląda do Podlesic.
Skamieniałości w skałach jurajskich
Wśród morskich organizmów, które budowały jurajskie skały, wyróżniały się amonity o spiralnych muszlach. Ich skamieniałości do dzisiaj znajdujemy w skałach. Zwykle mają kilka, kilkanaście centymetrów. Ale zdarzają się też większe okazy. Wiele amonitów zobaczyć można w murach bastionu zamku Tenczyn. Widoczne są też np. na ścieżce pod Skałą Miłości w Mstowie. Poszukiwać amonitów można też w kamieniołomach. Choć amonity są najbardziej popularne i najliczniejsze, to można też odnaleźć inne skamieniałości na jurajskich skałkach, np. podłużne belemnity.
Ochrona przyrody
Warto pamiętać, że jurajskie skały są częścią cennych ekosystemów, które wymagają ochrony. Procesy krasowe oraz erozyjne kształtują nie tylko krajobraz, ale również wpływają na bioróżnorodność tego regionu. Dlatego ważne jest przestrzeganie zasad ochrony przyrody podczas zwiedzania i uprawiania sportów. Ważne jest, byśmy zachowali ten krajobraz dla przyszłych pokoleń i aby miejsca te nadal stanowiły dogodne siedliska dla przeróżnych zwierząt. Dlatego powstały tu liczne rezerwaty przyrody, jak np. Góra Zborów, a nawet park narodowy w Ojcowie.
Noclegi w Jurze Krakowsko Częstochowskiej
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Jeśli już zwiedziłeś tę atrakcję, warto wybrać się również do kilku innych ciekawych miejsc w pobliżu. W promieniu 30 kilometrów znajdziesz wiele interesujących zakątków, które mogą urozmaicić Twój pobyt w tej części Polski.
- Okiennik Wielki na Jurze, odległość: 0 km
- Zamek Ogrodzieniec, odległość: 8.1 km
- Szlak Orlich Gniazd, odległość: 8.1 km
- Zamek Bobolice, odległość: 10.1 km
- Zamek Pilcza w Smoleniu, odległość: 14.4 km
- Stary Młyn - Muzeum Dawnych Rzemiosł w Żarkach, odległość: 15.7 km
- Rezerwat Parkowe w Złotym Potoku, odległość: 19.8 km
- Pustynia Błędowska, odległość: 20.9 km
- Zamek Rabsztyn, odległość: 25.4 km
- Biakło w Olsztynie, odległość: 29.7 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
Sprawdź pogodę
Planujesz wyjazd w te strony? Sprawdź szybko i łatwo pogodę!
