Okiennik Wielki na Jurze

Na granicy wsi Piaseczno i Skarżyce, na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, niedaleko Morska znajduje się Okiennik Wielki, zwany też Dużym lub Skarżyckim - jeden z najpiękniejszych, najbardziej popularnych i najciekawszych ostańców skalnych jakie występują na całej Jurze. Jego charakterystyczną cechą jest olbrzymi, 7 metrowy otwór o średnicy 5 metrów, znajdujący się na jego szczycie, będący pozostałością dawnej jaskini. Swój obecny kształt zawdzięcza wietrzeniu skał, które spowodowało, że do dzisiejszych czasów przetrwały tylko najtwardsze jego fragmenty. To jeden z symboli Jury!

Praczłowiek w Okienniku Wielkim

W najwyższym punkcie ostaniec ma 50 m wysokości. Na dole skała jest stroma i gładka, a ku górze robi się skrasowiała. Okiennik Wielki już 100 tys. lat temu czyli w okresie środkowego paleolitu gościł człowieka pierwotnego. Ślady bytowania tu człowieka to m.in. wgłębienia w oknie po belkach, pochodzących z XI-wiecznej warowni. Historycy spierają się o to, czy naprawdę istniał tu zamek. Badania wiążą go ze zbójcami i zamkiem "Bąkowiec". Zbójnikiem miał być niejaki Malarski, który łupił bogatych i wspomagał biednych, nie zabijając przy tym nikogo. Mieszkaniem zbójników była najpewniej jaskinia znajdująca się poniżej okna, długa na 9 m. Daje ona dość obszerne schronienie, jasne i suche, ale wietrzne z racji istnienia dwóch otworów. Za to obronne to miejsce jest doskonale.

Okiennik Wielki był wielokrotnie badany przez archeologów. Odnajdywano tu węgiel drzewny, skorupy naczyń glinianych oraz kości zwierząt, a nawet pozostałości garnków i wyrobów żelaznych pochodzących ze średniowiecza. W 1921 roku znaleziono tu narzędzia krzemienne, które ofiarowano Muzeum Archeologii PAN.

Obecnie Okiennik Wielki jest jednym z najciekawszych obiektów wspinaczkowych na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, poprowadzono tu wiele tras, chętnie wykorzystywanych przez miłośników wspinaczki. Na stałe ostaniec ten wpisał się w jurajski krajobraz.