Kraków jest polskim rekordzistą jeśli chodzi o kopce, bo znajdują się tu aż 4 atrakcje tego typu. Niegdyś w parku przy pałacu w Łobzowie był piąty kopiec - Esterki, legendarnej ukochanej Kazimierza Wielkiego, która na wieść o jego niewierności wyskoczyła z okna wprost do stawu. Dzisiaj jest tu boisko WKS Wawel.
Kopce w Krakowie to bardzo popularne miejsca, chętnie i licznie odwiedzane przez turystów i mieszkańców, odbywają się tutaj często imprezy plenerowe. I choć powstały jako upamiętnienie ważnych wydarzeń lub postaci historycznych, miejsca te pozbawione są niepotrzebnego patetyzmu i stały się ciekawą atrakcją turystyczną miasta.
Najpopularniejszym z kopców krakowskich jest Kopiec Kościuszki z 1823 roku - cel wielu wycieczek. Usypany na Wzgórzu Św. Bronisławy (dojście ul. św. Bronisławy i al. Waszyngtona) stanowi świetny punkt widokowy, z którego roztacza się przepiękna panorama miasta historycznego i współczesnego. Jego wysokość to nieco ponad 30 m.
Kopiec ten powstał w czasach nowożytnych, w trakcie trwania zaborów i był dla Polaków symbolem walki o wolność. U jego stóp wznoszą się pozostałości fortyfikacji z okresu panowania austriackiego, kiedy Kraków pełnił funkcję twierdzy.
I choć Niemcy podczas II wojny światowej chcieli go zlikwidować, gdyż stanowił ważny symbol polskości, kopiec przetrwał i wpisał się w panoramę Krakowa na trwałe, szczególnie nocą, kiedy fantastycznie oświetlony widoczny jest z wielu miejsc w mieście.
W pobliżu Kopca Kościuszki znajduje się najmłodszy i zarazem największy kopiec w Krakowie - Kopiec Józefa Piłsudskiego o wysokości około 35 m. Usypany został w 1937 roku na wzgórzu Sowiniec. Podobnie jak w kopcu Kościuszki, z którego prowadzi tu trasa spacerowa, również Kopiec Piłsudskiego buduje m.in. ziemia ze wszystkich pól bitewnych polskich żołnierzy z I wojny światowej oraz z pogorzelisk II wojny światowej. Kopiec otacza Lasek Wolski.
Dwa najstarsze krakowskie kopce to Kopiec Krakusa w Podgórzu (okolice ul. Wielickiej) i Wandy w Nowej Hucie (ul. Ujastek Mogilski). Są to pagóry zachowane do dnia dzisiejszego jeszcze z czasów przedchrześcijańskich. Usypane zostały najprawdopodobniej w VII lub VIII wieku przez okoliczne plemiona, prawdopodobnie na cześć ówczesnych władców. Kopiec Kraka powstał na cześć legendarnego założyciela Krakowa, który został pochowany na jego szczycie, a sam kopiec usypali jego synowie. Kopiec Wandy natomiast powstał prawdopodobnie jako mogiła córki Kraka - Wandy. Zarówno Kopiec Kraka, jak i Kopiec Wandy mają wysokość około 15 m. Między mimi istnieje zależność, w pewnych dniach w roku z Kopca Wandy widać zachód słońca idealnia nad Kopcem Kraka, znów w inne dni z Kopca Kraka widać wschód słońca idealnie nad Kopcem Wandy, ponoć daty te pokrywają się w zbliżeniu z datami świąt celtyckich.
Wszystkie kopce w Krakowie warto odwiedzić, gdyż można z nich zobaczyć piękną panoramę królewskiego miasta.
Kopiec Kościuszki, ul. Waszyngtona 1
Kopiec Kraka, ul. Maryewskiego
Kopiec Wandy, ul. Ujastek Mogilski 7
Kopiec Piłsudkiego, ul. Zakamycze, Zwierzyniec
Kopiec Kościuszki: tramwaje 1, 2, 6 na Salwator, potem krótki spacer lub długi spacer spod Wawelu
Kopiec Piłsudskiego: dłuższy spacer z Kopca Kościuszki lub krótszy z ul. Wędrowników (okolica Klasztoru Kamedułów na Bielanach)
Kopiec Kraka: tramwaje 3, 6, 9, 13, 23 i 24 (okolice Cmentarza Podgórskiego)
Kopiec Wandy: tramwaj 21
