Żelazno

Żelazno to mała, ale bardzo ciekawa miejscowość w województwie dolnośląskim, położona w centrum Kotliny Kłodzkiej, 7 km od Kłodzka. Wioska leży w dolinie rzeki Białej Lądeckiej, pomiędzy Wzgórzami Rogówki i Krowiarkami (Masyw Śnieżnika). Bogate są dzieje Żelazna, a efektem tego są interesujące zabytki, które można podziwiać w tej niewielkiej wiosce w malowniczej okolicy.

Historia wsi Żelazno

Żelazno to jedna z najstarszych miejscowości na Ziemi Kłodzkiej, wioska powstała w I połowie XIII wieku, przy ważnym szlaku handlowym zwanym Solną Drogą, prowadzącym z Kłodzka do Nysy i Krakowa przez Dolinę Białej Lądeckiej. Prowadził też tędy ważny trakt z Kłodzka do Bystrzycy przez Przełęcz Mielnicką. Na początku XIV wieku Żelazno należało do braci von Pannwitzów, którzy w 1327 roku ufundowali kościół w Żelaźnie, natomiast pod koniec XIV wieku właścicielem części Żelazna był wójt Bystrzycy Kłodzkiej - Jakub Rücker, któremu przypisywane jest wzniesienie wieży rycerskiej w Żelaźnie.

W XVIII i XIX stuleciu Żelano rozwijało się bardzo szybko, w tym czasie powstał pałac, dwór, folwark, a nawet spora przędzalnia, działały też młyny wodne, dwa browary, wapienniki i cegielnie. Już w XIX wieku rozpoczął się tutaj rozwój turystyki.

Zabytki w Żelaźnie

- Pałac, Żelazno 54 - piękny barokowy pałac prawdopodobnie z lat 1797-98, dziś mieści się tu hotel i restauracja, ale pałac jest też udostępniony do zwiedzania dla turystów

- Wieża Rycerska w Żelaźnie - zabytkowa wieża mieszkalna wybudowana w stylu gotyckim pod koniec XIV lub w wieku XV, z kamienia łamanego na planie kwadratu. Jest czterokondygnacyjna.

- Kościół Św. Marcina w Żelaźnie - pierwsza świątynia stanęła tu w 1327 roku, a obecny kościół pochodzi z XIV wieku, choć został znacznie przebudowany w stylu barokowym na przełomie XVII i XVIII wieku, przed kościołem stoi figura Św. Jana Nepomucena

- Dwór von Münchhausenów - eklektyczna budowla z XIX wieku