Zamek Krzyżtopór

Zwiedzanie zamku Krzyżtopór

Potężne, widoczne z daleka ruiny zamku Krzyżtopór w Ujeździe znajdują się niedaleko Opatowa na Ziemi Świętokrzyskiej. Robią niemałe wrażenie i stanowią zabezpieczoną, trwałą ruinę, udostępnioną do zwiedzania dla turystów. Poprzez liczne zakątki, sale i piwnice wiodą znakowane numerkami i kolorami ścieżki tematyczne, co znacznie ułatwia poznanie tego zamczyska. Dzięki temu też nie zgubisz się tutaj tak łatwo, choć mi się udało zgubić rodzinkę, bo zapomniałam, którym kolorkiem aktualnie się poruszamy, bo przechodziliśmy kilka wariantów tras :)

W sezonie w soboty i niedziele na dziedzińcu często odbywają się imprezy z udziałem chorągwi rycerskiej, z prezentacją dawnej muzyki, tańców, z konkursami i zabawami dla całej rodziny. Zamek jest udostępniony turystom nie tylko w ciągu dnia, ale możliwe jest nawet zwiedzanie nocne dla grup, w blasku iluminacji oraz z atrakcjami z udziałem Bractwa Rycerskiego, lekcje historyczne oraz warsztaty artystyczne.

Historia zamku

Nie wiadomo dokładnie, kiedy zamek w Ujeździe powstał. Jako datę rozpoczęcia budowy zwykle wymienia się rok 1621, a w piśmie fundacyjnym z 1627 roku Krzysztof Ossoliński wymienia już fortecę i zamek Krzysztoporski. Rok 1631 został utrwalony na bramie wjazdowej i prawdopodobnie oznacza zakończenie pewnego etapu prac. 

Warownię wybudowano z miejscowego kamienia w typie palazzo infortezza, co znaczy, że łączy cechy rezydencji z cechami obronnymi. Stanowił ją zespół pałacowy i mieszkalno-gospodarczy z bastionowym systemem fortyfikacji na planie regularnego pięcioboku. Założenie wyznaczał obwód oskarpowanych wałów ziemnych z pięcioma bastionami.

Przepych zamku Krzyżtopór

Legendy mówią, że zamek Krzyżtopór pełen był przepychu. Stropem sali jadalnej było ogromne akwarium z egzotycznymi rybami, stajnie przygotowane na 300 koni miały marmurowe żłoby i kryształowe zwierciadła, 4 wieże symbolizowały 4 pory roku, 12 sal - miesiące, 52 komnaty - tygodnie w roku, a 365 okien - dni w roku.

Krzyżtopór jak większość zamków w Polsce ma swojego ducha - w księżycową noc na murach można spotkać czarną postać rycerza, którym jest podobno syn Krzysztofa Ossolińskiego - Krzysztof Baldwin Ossoliński, ukazujący się w husarskiej zbroi. Krzyżtopór ma też swoją Białą Damę.

Stajnie zamkowe

Po renowacji zamku Krzyżtopór dostępne do zwiedzania są m.in. podziemne stajnie, które mają wyjątkowe właściwości akustyczne. Ich ściany były kiedyś wyłożone, w co trudno dziś uwierzyć, kryształowymi lustrami, usytuowanymi naprzeciwko niewielkich podsufitowych okienek. Miało to zapewnić zwierzętom więcej światła.