Elbląg

Elbląg założony przez Krzyżaków jeszcze w 1237 roku, to dziś cudowne miasto, stanowiące północny kraniec województwa warmińsko-mazurskiego. Ale nas oczarowało to miasto! Fantastycznie utrzymane, robi naprawdę niesamowite wrażenie, choć czasy wojenne go nie oszczędziły i zostało okrutnie potraktowane przez Armię Czerwoną w 1945 roku. Jako miasto hanzeatyckie, od razu przypomniało mi mój ukochany Gdańsk, z tym że Elbląg nie niesie ze sobą tylu zabytków, bo został mocno pokaleczony.

Za to dba się tutaj o sensowną odbudowę miasta, która nie udaje starej, ale ładnie ją zastępuje. Zdecydowanie cieszy oko, a nie kłuje, jak prl-owska zabudowa wielu polskich miast. Długo po wojnie teren po Starym Mieście porastała trawa. Elbląg w czasie wojny został zniszczony w około 65%, ale na Starym Mieście w gruzach legły niemal wszystkie kamienice (około 90% zabudowy). Odbudowę rozpoczęto dopiero w latach 80. XX wieku i trwa ona do dziś!

Atrakcje w Elblągu

Kanał Elbląski

(4.6 głosów: 31)

Piekarczyk w Elblągu

(4 głosów: 28)

Wieża Targowa w Elblągu

(4.1 głosów: 31)

Deptak w Elblągu

(4.1 głosów: 40)

Katedra w Elblągu

(4.2 głosów: 30)

Park Bażantarnia w Elblągu

(4.7 głosów: 6)

Szlak Kopernikowski

(3.9 głosów: 12)

Rodzinny Park Rozrywki Nowa Holandia w Elblągu

(3.3 głosów: 11)

Mimo wielkich zniszczeń wojennych, Elbląg emanuje urodą, zachwyca śliczną zabudową i oferuje sporo atrakcji. Spacer po Starym Mieście to ogromna przyjemność, podczas której zachwytów nie ma końca. Chętnie spędzilibyśmy tu znacznie więcej czasu, ale jak wiemy, nie jest on z gumy. Jestem pewna, że i Was Elbląg złapie za serce, więc już dziś planujcie tutaj wyjazd, a w planowaniu pomoże Wam na pewno nasz przewodnik z atrakcjami zaznaczonymi na mapie i innymi ciekawostkami. Zobacz najlepsze atrakcje Elbląga!

1. Kościelna Ścieżka w Elblągu

Kościelna Ścieżka to najbardziej klimatyczny zaułek miasta, łączący niegdyś 3 gotyckie kościoły. Te świątynie to kościół i szpital Św. Ducha, kościół Św. Mikołaja i kościół mariacki NMP. Początkowy odcinek ścieżki, między kościołem Św. Ducha i katedrą Św. Mikołaja zachował się do dziś i umożliwia bardzo przyjemny, choć krótki spacerek ciasnym, nieco tajemniczym zaułkiem pomiędzy kamienicami.

2. Katedra Św. Mikołaja z wieżą widokową w Elblągu

Gotycki kościół Św. Mikołaja to najważniejsza świątynia w mieście, od 1992 roku podniesiona do rangi katedry. Potężną bryłę wieńczy masywna i bardzo wysoka wieża, sięgająca niemal 100 metrów! To najwyższa wieża województwa warmińsko-mazurskiego. Kościół Św. Mikołaja nie został oszczędzony w czasie swej długiej historii. W 1777 roku to od świątyni, w którą uderzył piorun, rozpoczął się wielki pożar miasta. Odbudowany kościół mocno ucierpiał ponownie z rąk armii czerwonej. Dziś wyposażenie jest skromne, za to cenne są ołtarze boczne, uratowane z innych elbląskich świątyń.

Warta uwagi jest wieża kościoła, udostępniona dla turystów w sezonie turystycznym (bilet normalny 10 zł). Taras widokowy znajduje się na wysokości 68 metrów i pozwala oglądać rozległą panoramę miasta z czterech stron świata. Widok jest niesamowity, a do tego lubi tutaj wiać, więc wrażenia gwarantowane 🙂

3. Brama Targowa w Elblągu

Brama Targowa z 1319 roku to jedyny zachowany element średniowiecznych obwarowań Elbląga, choć i on ucierpiał podczas wojny. Brama ta odegrała bardzo ważną rolę swego czasu. A mianowicie w 1521 roku podczas wojny pruskiej Krzyżacy zaatakowali podstępem śpiące miasto. Zaskoczeni mieszkańcy bronili otwartej bramy. Był wśród nich młody piekarczyk, który z trudem swą łopatą piekarską przeciął linę podtrzymującą mechanizm kraty. Opadająca brama przygniotła dowódcę krzyżaków i odcięła drogę do miasta atakującym. Tak chłopak uratował miasto! Odtąd dzień 8 marca jest miejskim świętem, a król Zygmunt Stary wynagrodził bohaterstwo Piekarczyka. Dodatkowo jego łopata długo wisiała na bramie.

4. Piekarczyk w Elblągu

Ale to nie koniec tej historii, bo w 2006 roku przy bramie stanęła figura bohaterskiego Piekarczyka. Niestety imię chłopaka nie jest znane, jednak Piekarczyk na dobre zamieszkał w sercach mieszkańców miasta, a i turyści chętnie przy nim przystają. Nie mogliśmy i my przejść koło niego obojętnie i nie mogło go zabraknąć w naszym przewodniku. Nie często Piernikarczyk spotyka tak znanego Piekarczyka 🙂

5. Zabudowa Starego Miasta Elbląga

Jak już pisałam, około 90% zabudowy Starego Miasta w czasie wojny legła w gruzach. Długo teren był tutaj pusty i smutny, dodatkowo rozkopany w czasie badań archeologicznych. Odbudowa rozpoczęła się dopiero w latach 80. XX wieku, za to w sposób bardzo przemyślany, gustowny i warty naśladowania. 

Nowa zabudowa na terenie starego Elbląga powstała zgodnie z nurtem retrowersji, gdzie zachowuje się zabytkowy układ ulic, a współczesna zabudowa nie wygląda jak ta oryginalna, ale do niej nawiązuje, poprzez bogate zdobienia i ciekawe bryły architektoniczne. Według tej idei odbudowano tu kompletne pierzeje poszczególnych ulic, dodatkowo w oparciu o maksymalne wykorzystanie ocalałej substancji zabytkowej. 

Kamienice nie zachowały dawnego wyglądu, ale stoją w tym samym miejscu i mają taką samą wysokość, jak te przedwojenne. Dzięki temu Elbląg dziś urzeka. Ta odbudowa trwa nadal, wciąż planuje się powstanie kolejnych rzędów kamienic.

6. Ratusz Staromiejski

Przy ulicy Stary Rynek w 2011 roku wybudowano nowy Ratusz Staromiejski, dokładnie naprzeciw katedry. Mieści się w nim punkt Informacji Turystycznej oraz 3 makiety. Pierwsza przedstawia Elbląg z XVII wieku, z zaznaczonymi Nowym Miastem Elblągiem i Starym Miastem Elblągiem oraz umocnieniami bastionowymi z czasów szwedzkiej okupacji miasta. Druga makieta ukazuje domniemany wygląd zamku krzyżackiego, zaś trzecia jedną z pochylni Kanału Elbląskiego.

7. Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu

Krzyżacki zamek w Elblągu został zburzony przez mieszczan w 1454 roku. Dziś w ocalałych budynkach przedzamcza mieści się muzeum. Otwarto je w 1954 roku, ale na tereny zamkowe przeniesiono je w latach 70. XX wieku. Prezentuje ono kilka wystaw, bardzo bogatych w miejscowe zabytki, odnajdywane na terenie miasta przez lata badań archeologicznych. 

I tak zobaczysz tu ciekawą wystawę "Goci. Znad Bałtyku do Rzymu" z licznymi autentycznymi eksponatami. Zafascynowała nas również wystawa "Truso - legenda Bałtyku" o legendarnym porcie i osadzie pruskiej, która istniała od końca VIII wieku do końca X wieku. Badania archeologiczne wykazały, że znajdowała się ona kilka kilometrów na południe od Elbląga, w okolicach wsi Janów, nad jeziorem Druzno.

Największe wrażenie jednak robi wystawa "Elbląg Reconditus", wręcz wyrywa z butów. Brniesz tutaj poprzez ruiny Elbląga zburzonego w 1945 roku, wśród oryginalnych znalezisk z rumowisk, w towarzystwie mrocznych dźwięków. Tak ciekawie zaaranżowane wystawy muzealne rzadko się ogląda. Gorąco polecam Ci to miejsce!

8. Kościół Św. Ducha w Elblągu

Kościół Św. Ducha to element całego zespołu szpitalnego Św. Ducha. Powstał on z inicjatywy legata papieskiego Wilhelma z Modeny w roku 1242 jako pierwszy w Prusach. To jeden z najstarszych i najcenniejszych obiektów zachowanych w Elblągu. Dziś mieści się tutaj Biblioteka Elbląska. Dawny kościół Św. Ducha to sala główna, zaś dawny szpital tworzą połączone ze sobą budynki Wielkiego Domu i Wielkiej Izby. Ciekawostką jest, że Biblioteka posiada unikalne zbiory - stare i cenne, jeszcze z czasów od XVI do XVIII wieku. Księgozbiór liczy tu około pół miliona egzemplarzy!

9. Galeria El w Elblągu

Centrum Sztuki Galeria EL powstała w dawnym, gotyckim kościele NMP. Organizowane są tutaj wystawy sztuki współczesnej, co daje niesamowity efekt. Nowoczesna sztuka w starych, średniowiecznych murach. Galeria czynna jest codziennie.

10. Napis Elbląg

Pomiędzy katedrą Św. Mikołaja, a dokładniej ulicą Wodną a bulwarami nad rzeką Elbląg stanął wielki napis Elbląg z ławeczką w kształcie serca. Nie muszę pisać, że to miejsce jest chętnie wykorzystywane na zdjęcia, nie tylko przez turystów, ale i mieszkańców. Wyzwaniem jest zmieścić cały napis w selfie 😉

11. Bulwar Zygmunta Augusta w Elblągu

Nad rzeką Elbląg dawniej koncentrowało się życie portowe. Dziś jej nadbrzeżem wiedzie bardzo przyjemny Bulwar Zygmunta Augusta, którym warto wybrać się na spacer. To dzisiejsze serce Elbląga, również kulinarne. Po drugiej stronie rzeki znajduje się Wyspa Spichrzów, na którą prowadzą mosty zwodzone.

12. Mosty zwodzone w Elblągu

Warto przyjść do tej części miasta, bo jest bardzo urokliwa. Woda zawsze dodatnio wpływa na pejzaż, szczególnie w mieście, co nie zdarza się zbyt często. Mosty zwodzone w Elblągu położone są blisko siebie i oba prowadzą z Bulwaru Zygmunta Augusta na Wyspę Spichrzów. Jeden nosi miano Górny (Niski), drugi zaś Dolny (Wysoki). Powstały całkiem niedawno, jako modernizacja dawnych kładek spacerowych, które były przeszkodą dla swobodnej żeglugi.  Most Górny powstał w ciągu ulicy Studziennej. Biegnie nim jezdnia o szerokości 6 metrów, a po obu stronach ulicy są ciągi piesze o szerokości 3 metrów. Most Dolny powstał w ciągu ulicy Mostowej jako ciąg pieszo-rowerowy.  Mosty zapewniły dostęp dla jednostek o szerokości 15 metrów i długości do 100 metrów na obszarze całego Portu Morskiego Elbląg.

13. Park Nowa Holandia w Elblągu

Rodzinny Park Rozrywki Nowa Holandia powstał w południowej części miasta. To miejsce oferuje mnóstwo atrakcji, zarówno dla maluchów, starszych dzieci, jak i dorosłych. Wspólnie można tu spędzić fajny rodzinny czas na miłej zabawie. Dmuchańce, zjeżdżalnie, mini ścianka wspinaczkowa i największa na świecie, ponad 28,5 metrowa pneumatyczna zjeżdżalnia! A do tego park linowy, ścieżka edukacyjna, ptaszarnia, wyspa Wikingów i różne inne wymyślne wyspy 😉 Możliwy jest też Mini-rejs tramwajem wodnym, który trwa około 20 minut. Na miejscu czeka też gastronomia i hotel. Więcej nic nie potrzebujesz 😉

14. Kanał Elbląski

Liczący 150 lat kanał to unikat w skali Polski i całego świata, bo obecnie to jedyny taki kanał działający na całym globie. Najdłuższy kanał żeglowny w Polsce sięga z Elbląga do Ostródy, a jego odgałęzienia także do Iławy czy Zalewa. Warto wybrać się w unikalny rejs statkiem wycieczkowym po wodzie i trawie z Elbląga do Buczyńca. Po drodze miniesz jezioro Druzno będące rezerwatem ornitologicznym oraz 5 wyjątkowych pochylni. To one pozwalają statkom pokonać różnicę poziomów wody wynoszącą około 100 metrów. Tyle, ile mierzy wieża elbląskiej katedry. Kto widział, ten wie! 😉

15. Plaża w Suchaczu

Aby zobaczyć morze, a tak dokładniej Zalew Wiślany, wystarczy wyskoczyć nieco na północ od Elbląga, do miejscowości Suchacz, gdzie czeka plaża, a także Miejsce Obsługi Rowerzystów na szlaku Green Velo.

Mapa atrakcji i spacer po Elblągu

Tutaj masz mapkę Elbląga z zaznaczonymi jego atrakcjami. Zaznaczyliśmy też bezpłatny parking koło elbląskiego muzeum, na którym staliśmy.

Poniżej znajdziesz mapkę ze spacerem po Elblągu. Całość to około 3 km i godzinka niespiesznego marszu. Samochód można zostawić na bezpłatnym parkingu przy Muzeum, na dawnym terenie zamkowym. Można zwiedzić tutejsze muzeum, które jest bardzo ciekawe - może Ci to zająć nawet 90 minut.

Spod muzeum kierujemy się uroczą Ścieżką Kościelną do katedry. Jeżeli masz odwagę, to można wejść na wieżę (po zakupieniu biletu). Za katedrą rozciąga się Stary Rynek, tutejszy deptak. Na nim znajdziesz wiele pięknych domów i ratusz staromiejski z makietą dawnego Elbląga w środku. Na końcu Starego Rynku znajdziesz Bramę Targową z Piekarczykiem. Na jej szczycie jest bezpłatny punkt widokowy. Na ulicy Garbary mieścić się efektowny budynek będący kiedyś domem modlitwy menonitów. Przecinając Stary Rynek, ulicą Studzienną dojdziemy nad elbląskie bulwary, którymi wrócimy pod zamek i na parking.

Elbląg - Sobota z przewodnikiem PTTK

Co roku w wakacje w Elblągu PTTK Oddział Ziemi Elbląskiej organizuje darmowe spacery z przewodnikiem pod hasłem „Sobota z przewodnikiem PTTK”. Przewodnicy z Koła Przewodników i Pilotów Turystycznych im. R. Gierzyńskiego przy PTTK Oddział Ziemi Elbląskiej zapraszają wszystkich turystów na sobotnie spacery po mieście, całkowicie bezpłatnie i niezależnie od pogody. Akcję finansuje miasto Elbląg.

Podczas spacerów z przewodnikiem zwiedzasz najciekawsze miejsca w Elblągu, a do tego każde ze spotkań związane jest tematycznie z zabytkami i historią miasta. Nie tylko zobaczysz te obiekty, ale poznasz wiele ciekawostek i tajemnic. A do tego wejdziesz do miejsc rzadko dostępnych dla turystów. W 2022 roku spacery rozpoczynają się 2 lipca i potrwają do 28 sierpnia. Spacery rozpoczynają się o godzinie 10.00, ale zbiórka za każdym razem jest w innym miejscu.
Więcej o tych spacerach znajdziesz na stronie: https://www.facebook.com/elblagwformie

Historia Elbląga

Dzieje Elbląga są długie i barwne. Jako najstarsze miasto województwa warmińsko-mazurskiego, przyczepione tu trochę na siłę, zachowało swą odrębność. Elbląg założyli Krzyżacy w 1237 roku. Prawa miejskie ośrodek otrzymał w 1246 roku i w tym czasie pełnił ważną rolę w strukturze państwa zakonnego. Nie każdy wie, ale do czasów wybudowania Malborka było nawet najważniejszym miastem państwa zakonnego. Stanowiło siedzibę nie tylko wielkiego szpitalnika - jednego z najważniejszych urzędników krzyżackich, ale do 1309 roku również pruskiego mistrza krajowego.

A czy wiesz, że opodal wsi Suchacz niedaleko Elbląga, 15 września 1463 roku polska flota morska odniosła największy sukces w historii? Wtedy podczas wojny 13-letniej doszło do wielkiej bitwy na Zalewie Wiślanym. Flota polska złożona z 25 okrętów wystawionych przez Elbląg i Gdańsk rozgromiła flotę krzyżacką. Z 44 statków zakonnych, tylko jeden uciekł, na pokładzie którego znajdował się wielki mistrz Ludwig von Erlichshausen.

W latach 1466-1772 Elbląg należał do Polski i zarazem stanowił jedno z największych miast królestwa. W XVI wieku był pod okupacją szwedzką. Największy rozkwit Elbląga nastąpił na przełomie XIX i XX wieku, kiedy to rywalizował jako port handlowy z Gdańskiem. W lutym 1945 roku miasto zostało bardzo poważnie zniszczone przez Armię Czerwoną. Jego podnoszenie się z ruin trwa właściwie do dziś.

Elbląg - ciekawostki

• Elbląg to najstarsze miasto województwa warmińsko-mazurskiego
• Elbląg to najniżej położone miasto w Polsce!
• Katedra w Elblągu jest jedną z najwyższych świątyń w Polsce, wieża liczy blisko 100 metrów wysokości
• W Elblągu wiele razy gościł Mikołaj Kopernik, o czym informuje tablica w dawnym gimnazjum, a dziś budynku Muzeum Archeologiczno-Historycznego, na terenach zamku
• Przed II wojną światową honorowym obywatelem Elbląga był Adolf Hitler
• Nie każdy wie, że Elbląg jest jednym z najlepiej przebadanych archeologicznie miast w Polsce! Znaleziono tu wiele cennych zabytków, które eksponowane są obecnie w muzeum
• To właśnie Elbląg stanowi punkt początkowy szlaku Green Velo, który liczy ponad 2000 km. Rozpoczyna się w porcie jachtowym Jachtklubu Elbląg.
• Tutaj też bieg zaczyna słynny Kanał Elbląski, skąd można wypłynąć w rejs po wodzie i trawie do Buczyńca. W 2007 roku Kanał został okrzyknięty jednym z 7 cudów Polski!

Przewodnik powstał przy współpracy z Warmińsko-Mazurską Regionalną Organizacją Turystyczną, na której zaproszenie zwiedzaliśmy ten piękny region.

Nasz film o Elblągu

Zachęcamy do naszego filmu. Pospacerowaliśmy trochę elbląskimi uliczkami i chcemy się z Wami tym podzielić.

Noclegi w Elblągu

Częste pytania i odpowiedzi dotyczące Elbląga