Zamek w Oławie
Zamek w Oławie nazywany też Pałacem Luizy to czterokondygnacyjna budowla renesansowo-barokowa, stanowiąca niegdyś skrzydło dawnego kompleksu zamkowego książąt legnicko-brzeskich.
Obiekt stanął w XVI wieku w miejscu dawnego gotyckiego zameczku myśliwskiego księcia Ludwika I z końca XIV wieku, który zastąpił jeszcze wcześniejszy gród z XIII wieku.
Przebudowie uległ wówczas cały gotycki zamek, z nieistniejącymi już skrzydłami zachodnim i północnym, gdzie znajdowała się kaplica zamkowa. W XVII wieku dodatkowo włoscy budowniczowie - Carlo Rossi i Luca Giovani dokonali barokowej przebudowy zamku dla księcia Christiana i jego żony księżnej Luizy von Anhalt. Wtedy powstała czterokondygnacyjna część budowli, zwana pałacem księżnej Luizy, posiadająca od strony dziedzińca otwartą arkadową loggię, zaś od frontu misternie zdobiony portal z herbem księżnej, zachowany do dziś.
Rezydencja w Oławie była na przełomie XVII i XVIII wieku siedzibą Jakuba Sobieskiego - syna króla Jana III Sobieskiego. W tym czasie powstały zabudowania gospodarcze, powiększono pałacową bibliotekę i zgromadzono kolekcję obrazów. W 1734 roku, po śmierci królewicza, pałac pozostał bez właściciela. Fryderyk II podarował go porucznikowi Ewaldowi von Kleist za zasługi w bitwie pod Małujowicami.
W czasach pruskich w zamku był lazaret oraz wojskowe magazyny. Budynek był dewastowany, a skrzydła zamku rozbierane. Najbardziej zdewastowany gmach Chrystiana rozebrano i w latach 1833-35 powstał w jego miejscu kościół wg projektu Karola Fryderyka Schinkla, a kościół w północnym skrzydle przerobiono na browar. We wschodnim skrzydle urządzono koszary, później zaadaptowane na fabrykę cygar. W gmachu Luizy powstała szkoła, a obok niej postawiono niewielki budynek wartowni koszarowej (dziś tzw. „Tajwan&rdquo😉, a na początku XX wieku dostawiono wieżę ciśnień, degradując tym samym reprezentacyjny charakter kompleksu zamkowego.
II wojna światowa przyniosła spore zniszczenia kompleksu. Fragmenty zamku odbudowano, inne zostały rozebrane. Obecnie w pięknie odnowionym pałacu mieści się Urząd Miejski.
Zamek Sobieskich - Pałac Luizy
pl. Zamkowy 15, Oława