Cytadela w Grudziądzu

Anna Piernikarczyk
Cytadela w Grudziądzu
Miniaturowa mapa z zaznaczeniem
4.6

Fortyfikacje w Grudziądzu

Fortyfikacje istniały w Grudziądzu od początku istnienia miasta, ale najważniejszy ich element, zachowany do dzisiaj powstał dopiero w XVIII wieku. Chodzi tu o Cytadelę, której budowa, jak i poźniejsza rozbudowa pozostałych budowli obronnych sprawiły, Grudziądz stał się jedną z Wielkich Twierdz Fortowych, jak Przemyśl, Kraków, Verdun czy Amsterdam.

Historia Cytadeli

Grudziądzka Cytadela powstała na skarpie wiślanej między Grudziądzem a Kwidzynem, po I rozbiorze Polski (1772 r), kiedy to główne twierdze Pomorza: Gdańsk i Toruń pozostały w rękach polskich. Wówczas król pruski Fryderyk II, przeczuwając zbliżającą się wojnę z Rosją, polecił budowę twierdzy.

Militarną rolę twierdza spełniła tylko podczas wojen napoleońskich, kiedy to obroną kierował generał baron Wilhelm de Courbiere. Formalnie oblężenie zakończył pokój w Tylży zawarty 9 lipca 1807 roku, jednak faktyczna blokada budowli trwała do końca 1807 roku. Grudziądz był jedyną twierdzą pruską, która zdołała oprzeć się wojskom napoleońskim.

Cytadela poza funkcjami militarnymi pełniła też w przeszłości rolę więzienia politycznego. Osadzono tu ponad 200 żołnierzy Powstania Listopadowego, którzy odmówili powrotu do Rosji. W latach 1838-39 w celi nad Bramą Dolną uwięziono natomiast niemieckiego poetę Fritza Reutera.

Twierdza dzisiaj

Do dnia dzisiejszego z pierwotnej twierdzy zachował się donżon z pełnym obwodem wałów i kazamatami, obu bramami i jedną z czterech pochylni. W obrębie donżonu najbardziej charakterystyczny jest dwukondygnacyjny Wielki Magazyn oraz klasycystyczny budynek dawnej komendantury. Zachowały się też, choć w różnym stanie, pięć bastionów, cztery raweliny, chodnik obiegający twierdzę oraz chodniki przeciwminowe. W niezłym stanie jest też sucha fosa.

Zwiedzanie Cytadeli

Wnętrza twierdzy można zwiedzać tylko z przewodnikiem po uzyskaniu zgody od władz wojskowych (bez zgody dostępna jest np. 11 listopada czy 3 maja). Pod opieką przewodnika zwiedzanie odbywa się bezpłatnie, w zorganizowanych grupach. Pisemną prośbę o zgodę Dowódcy JW 1123 należy kierować na adres: JW 1123, 86-300 Grudziądz, ul. Czwartaków 1 lub na nr faksu: 056/ 458-32-22. Z zewnątrz twierdzę można podziwiać bez problemu. Czerwone mury Cytadeli stanowią nieodłączny element nadwiślańskiej panoramy miasta.

Szlaki po fortyfikacjach

W 2007 roku utworzono pieszy i rowerowy szlak turystyczny prowadzący do najważniejszych fortyfikacji grudziądzkich. Trasa prowadzi od Fortu Strzemięcin i sąsiedniego schronu IR9 przez Fort Lasek Miejski, Baterię Półpancerną Leśny Dwór, Księże Góry, schron przy ulicy Kasztanowej i Fort Tarpno, Świerkocin, Nową Wieś i Parski. Szlak kończy się w Cytadeli na Dziele Rogowym. Szlak otwarto 2 września 2007 roku rajdem rowerowym "Do Twierdzy de Courbiere'a".

"Dni otwarte cytadeli"

Dni otwarte odbywają się w ramach miejskich obchodów rocznicy Konstytucji 3 Maja i Święta Niepodległości (listopad). Cytadela jest wówczas otwarta w godzinach 12.00-15.00, zwiedzanie bezpłatne. Udostępnia się majdan, punkt widokowy, dom komendanta i inne obiekty na terenie majdanu.

Cytadela
ul. Czwartaków 1 (1,5 km na północ od miasta, nad Wisłą), Grudziądz
tel. 056/ 458-32-45
Zwiedzać można z Wojskowym Stowarzyszeniem Kulturalno–Edukacyjnym "RAWELIN"
ul. 6 Marca 1, Grudziądz
tel. 504-991-262
rawelin.gdz@wp.pl


 

Informacje praktyczne

  • poniedziałek: Zamknięte
  • wtorek: Zamknięte
  • środa: Zamknięte
  • czwartek: Zamknięte
  • piątek: Zamknięte
  • sobota: 11:00–00:00
  • niedziela: Zamknięte

Noclegi w Grudziądzu

Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.

 

Co zobaczyć w okolicy?

Nie musisz się daleko przemieszczać, aby znaleźć kolejne interesujące miejsca. W promieniu 30 kilometrów czeka na Ciebie wiele atrakcji, które z pewnością wzbogacą Twoją podróż o dodatkowe wspomnienia.

Mapa z zaznaczonymi atrakcjami

Sprawdź pogodę

Zobacz prognozę pogody, by celniej zaplanować swą podróż!

(4.6 głosów: 19)
Twoja ocena jest dla nas ważna
 

Cześć! Nazywam się Anna Piernikarczyk. Od 2005 roku blogujemy i wędrujemy po Polsce. Z rodzinnych wojaży przywozimy masę cudnych wspomnień i doświadczeń, którymi chętnie się z Wami dzielę. Dziś to już coś więcej, niż tylko pasja, naszą misją jest obalać mit "Cudze chwalicie, swego nie znacie"! W podróżach towarzyszy nam wysokiej jakości sprzęt fotograficzny, w zakupie którego wsparł nas sklep FotoForma.

Zapisz się do newslettera!

Zostaw swój email, a będziesz od nas otrzymywać inspiracje na podróże!

Nikomu nie dajemy Twojego maila! Zapisując się do newslettera oświadczasz, że zgadzasz się na przetwarzanie danych osobowych w celu otrzymywania maili z naszego bloga i z postanowieniami regulaminu i polityką prywatności.
Tutaj możesz założyć pełne konto na naszym blogu, do czego Cię serdecznie zachęcamy!
Jeżeli chcesz wypisać się z newslettera kliknij w ten link

Wasze oceny i opinie