Watykan. Co zwiedzać? Przewodnik po zabytkach i atrakcjach w Watykanie

5

Watykan to najmniejsze państwo świata i jako jedyne w całości wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Sporo tu pielgrzymów, którzy odwiedzają tu swojego papieża, czyli głowę kościoła katolickiego. Ale choć Watykan to miejsce pełne duchowości, to zachwyci każdego turystę niezależnie od wyznania, bowiem to miejsce onieśmiela wręcz swoją historią, sztuką oraz cudowną architekturą. A położone jest w sercu Rzymu, jednego z najpiękniejszych miast świata!

Watykan atrakcje. Co warto zwiedzać w najmniejszym państwie świata? Mapa atrakcji

W artykule pokazuję najważniejsze atrakcje tego niezwykłego miejsca, praktyczne informacje oraz wskazówki dotyczące dojazdu, zakupu biletów i zwiedzania. Zobacz nasz przewodnik po najlepszych atrakcjach Watykanu!

Informacje praktyczne

Dojazd

Do Watykanu można łatwo dotrzeć komunikacją miejską:

• Metro: Linia A (stacje Ottaviano lub Cipro), około 5 minut spacerem od Muzeów Watykańskich
• Autobus: Linia nr 64 z dworca Termini, około 20 minut pieszo
• Pociąg: Stacja San Pietro, około 10 minut spaceru na plac Świętego Piotra

Bilety i zwiedzanie Watykanu

• Najlepszy czas na zwiedzanie to poranek lub późne popołudnie. Możliwe jest zwiedzenie najważniejszych atrakcji wokół Pl. Św. Piotra w 1 dzień, ale trzeba zacząć wcześnie, najlepiej od Muzeum, a później wejść na kopułę, bo schodzi się z niej do bazyliki. Z niej natomiast wychodzi się wprost na plac. Zajmuje to cały dzień i możesz trafić na plac na chylące się słońce, co wygląda magicznie. Samo zwiedzanie Muzeów zabierze 3-4 godziny, więc po nich jest dobry moment na posiłek, przy wyjściu jest restauracja i kawiarnia.
• Wstęp bezpłatny: na plac Św. Piotra i do bazyliki Św. Piotra (z audioprzewodnikiem 16 euro)
• Bilety do Muzeów Watykańskich: Polecam kupić je wcześniej online. Kosztuje to 25 euro od osoby dorosłej i 13 euro dla dzieci do lat 18. To o 5 euro drożej niż na miejscu (20 euro i 8 euro), ale w ten sposób unikasz bardzo długich kolejek
• Zwiedzanie Muzeów Watykańskich zajmuje około 3–4 godziny, trasa zwiedzania liczy ponad 7 km!
• Bilety na widokową kopułę bazyliki: 10 euro schodami dla osoby dorosłej, albo 15 euro windą i schodami (nie opłaca się windą, bo i tak zostaje sporo trudniejszych schodów, a na windę trzeba jeszcze czekać). Tu bilety kupowaliśmy na miejscu, też trzeba swoje odstać, ale krócej niż w Muzeach i nie chcieliśmy wybierać konkretnej daty oraz godziny wcześniej, ze względu na to, że nie wiedzieliśmy ile nam zejdzie w Muzeach i czy będzie ładna pogoda, a to ma znaczenie w przypadku punktu widokowego.
• Darmowe wejście do Muzeów: w każdą ostatnią niedzielę miesiąca muzea można zwiedzać za darmo, ale nie ma wówczas rezerwacji biletów
• Kontrola taśmowa: przed wejściem do atrakcji przechodzi się kontrolę (również do bezpłatnej bazyliki). Podobną, jak podczas kontroli bezpieczeństwa na lotnisku. Najlepiej wcześniej wszystko włożyć do plecaka czy torby, zarówno komórki, jak i inny sprzęt. Długie statywy nie są mile widziane, warto je schować w plecaku, jeśli jest taka możliwość. Kurtek nie trzeba ściągać
• Ubiór: Zwiedzając Watykan należy pamiętać o odpowiednim stroju, czyli mieć zakryte ramiona i kolana. Nie pilnuje się tutaj tego bardzo restrykcyjnie, ale nie warto bulwersować innych i narażać się na nieprzyjemności, więc lepiej mieć przynajmniej jakąś chustę w torbie czy plecaku
  Uwaga!! Zwiedzając Watykan i Rzym pilnuj swoich rzeczy i uważaj na kieszonkowców oraz złodziei, szczególnie w tłumie turystów. Kradzieże zdarzają się tutaj bardzo często i są niezwykle wyrafinowane. Rzeczy potrafią rozpłynąć się w powietrzu. Sami zostaliśmy ofiarą kradzieży, bo zginął nam plecak, na naszych oczach. Grasują tu szajki. Pilnujcie przede wszystkim dokumentów, bo każdego dnia w Rzymie wydawane są tymczasowe paszporty z powodu kradzieży. Szczególnie niebezpiecznie jest w okolicach bazyliki MB Śnieżnej i dworca głównego

Plac Świętego Piotra - serce Watykanu

Plac Św. Piotra to serce Watykanu i jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc na świecie. Został zaprojektowany, wraz z bazyliką, przez Berniniego w XVII wieku. Ma kształt elipsy o długości 372 metrów. Plac otacza monumentalna kolumnada, złożona ze 140 posągów świętych. Wśród nich jest też Polak - Święty Jacek Odrowąż. Centralny punkt placu wyznacza egipski obelisk oraz dwie fontanny. To miejsce często gromadzi tysiące pielgrzymów podczas uroczystości religijnych, takich jak audiencje papieskie czy uroczyste msze. Miejsce to wygląda niezwykle urokliwie, gdy, chylące się słońce przebija się swymi promieniami w ciepłej barwie poprzez kolumny i zalewa blaskiem fontanny. 
Info: miejsce to jest dostępne dla turystów za darmo

Bazylika Św. Piotra - największy zabytek Watykanu

Bazylika Świętego Piotra w Watykanie to największy kościół w Europie i drugi na świecie, po Bazylice Matki Boskiej Królowej Pokoju w Jamusukro, stolicy Wybrzeża Kości Słoniowej. To arcydzieło architektury renesansowej, które zachwyca też elementami baroku. Budowa trwała ponad 120 lat, w latach 1506 - 1626, a w jej tworzeniu uczestniczyli wybitni artyści, tacy jak Michał Anioł czy Bramante. Ogrom budowli oraz jej zdobienia zapierają dech w piersi. Musieliśmy co krok przystawać i w oszołomieniu, z rozkoszą podziwiać rozmach majestatu świątyni. Trudno znaleźć tu miejsce nie pokryte freskami, mozaikami czy rzeźbami. Uwagę przykuwa słynna Pieta Michała Anioła po prawej stronie, ale oczy od razu kierują się ku ołtarzowi głównemu, zdobionemu przez fascynujący baldachim Berniniego. To pod nim znajduje się grób Św. Piotra, pierwszego papieża. W bazylice tej pochowanych jest 91 papieży, w tym również nasz Papież Polak, Św. Jan Paweł II. Dostąpił zaszczytu, bo spoczywa w kaplicy Św. Sebastiana, po prawej stronie bazyliki.
Info: świątynia dostępna jest bezpłatnie, ale przed wejściem trzeba przejść kontrolę taśmową

Kopuła bazyliki - najlepszy punkt widokowy w Rzymie z cudną panoramą miasta

Kopuła bazyliki Św. Piotra została zaprojektowana przez Michała Anioła. To najwyższy punkt Watykanu, liczy 132 metry wysokości i 42 metry średnicy.  Jej masa to około 14.000 ton! Z jej tarasu widokowego podziwialiśmy spektakularną panoramę Rzymu oraz leżącego u naszych stóp Watykanu z placem oraz Ogrodami Watykańskimi. 
Info: bilety 10 euro schodami, 15 euro windą i schodami. Aby dotrzeć na szczyt kopuły, należy pokonać ponad 500 schodów. Jest też winda, ale mimo to należy ponad nią nadal pokonać sporo schodów, więc punkt widokowy nie jest dostępny dla osób niepełnosprawnych i zmagających się z problemami ruchowymi. Widok z góry ograniczony jest kratą, ale mimo to jest wspaniały. To najlepszy punkt widokowy na Rzym

Muzea Watykańskie z Kaplicą Sykstyńską

Muzea Watykańskie to  jeden z największych kompleksów muzealnych na świecie. Obejmuje kilkadziesiąt muzeów i ponad 70.000 dzieł sztuki. Prezentuje zarówno starożytne rzeźby greckie i rzymskie, jak i renesansowe arcydzieła Michała Anioła czy Rafaela. To miejsce to dość trudny orzech do zgryzienia. Nie jest tanio, sporo do chodzenia i w dodatku w tłumie. Może więc masz wątpliwości, czy je odwiedzić? Zdecydowanie zachęcam! To coś całkowicie niesamowitego i wspaniałego. Słyszałam wcześniej dużo dobrego o tych muzeach i nie zawiodłam się. To wszystko prawda. Są po prostu kozackie. Zaczyna się najsłabiej (jeśli można tak powiedzieć), ale im dalej, tym nasza ekscytacja rosła i sięgnęła zenitu już w galerii z gigantycznymi mapami (tu znalazłam nasze kolejne cele: Sardynię i Sycylię). Kulminacyjny moment to Kaplica Sykstyńska z freskami Michała Anioła i Sądem Ostatecznym. Tam kilka chwil oddechu, można usiąść na ławce i kontemplować. Wyobrażałam sobie ją mniejszą, ale nie jest też tym, co mnie najbardziej w tym muzeum zszokowało. Stropy mają tutaj tak urzekające, że szyja boli od wznoszenia głowy.
Info: Trasa liczy 7 km, przeznacz na nie 3-4 godziny! Bilety online dla dorosłych kosztują 25 euro. Na miejscu 20 euro, ale nie polecam, bo stoi się w bardzo długich kolejkach. Przed wejściem czeka kontrola taśmowa. Na dziedzińcu są ławki i bar. W muzeach można fotografować i filmować, ale w Kaplicy Sykstyńskiej jest zakaz. Przy wyjściu czeka restauracja i kawiarnia, toalety i sklepik z pamiątkami.

Ogrody Watykańskie

Ogrody Watykańskie niegdyś były miejscem polowań dla papieży. Sprowadzano tutaj dzikie zwierzęta. Kiedyś jednak papież został zaatakowany podczas spaceru i zaniechano tego zwyczaju. Odtąd królują tu tylko zielone papugi, podobnie jak w wielu miejscach w Rzymie.
Info: Ogrody są udostępnione do zwiedzania odpłatnie, tylko w grupach

Polskie akcenty w bazylice Świętego Piotra i w Watykanie

• Po prawej stronie bazyliki watykańskiej, w kaplicy Św. Sebastiana, mieści się grób Papieża Polaka, Św. Jana Pawła II. Po śmierci został on pochowany w podziemiach, jak większość papieży, ale po beatyfikacji, 1 maja 2011 roku, jego szczątki zostały przeniesione do bazyliki, co jest wielkim zaszczytem
• Po lewej stronie bazyliki Św. Piotra znajduje się rzeźba Marii Klementyny Sobieskiej, wnuczki króla Jana III Sobieskiego, królowej Wielkiej Brytanii, Francji i Irlandii. Porzuciła ona męża i synów, by oddać się modlitwie w klasztorze Św. Cecylii w Rzymie
• W Muzeach Watykańskich, wśród licznych dzieł jest też ogromny obraz Jana Matejki "Jan Sobieski pod Wiedniem". Zawieszony jest w sali Sobieskiego. Malarz osobiście wręczył dzieło papieżowi Leonowi XIII jako dar narodu polskiego. Obraz powstał w 1883 roku
• Plac Św. Piotra zdobi kolumnada złożona ze 140. posągów. Wśród nich jest jeden Polak, Święty Jacek Odrowąż, uwieńczony przez Giovanni Berniniego w XVII wieku

Ciekawostki o Watykanie

• Pierwszy raz zmiany imienia świeckiego na papieskie dokonał w VI wieku, a dokładniej w 533 roku, Jan II (wcześniejszy Merkuriusz). Zwyczaj upowszechnił się jednak dopiero w XI wieku, a praktyką stał się dopiero w XVI stuleciu 
• Wiele posągów w Muzeach Watykańskich ma listki figowe w miejscu genitaliów, a niektóre są nawet odcięte. Nie zostały tak wykonane. Papież Paweł IV w XVI wieku nakazał usunąć części intymne i wstawić w ich miejsce listki figowe. Sobór Trydencki bowiem, który odbył się w tych czasach, zakazał nagości w sztuce sakralnej. Taka cenzura trwała przez 300 lat
• Papieża chroni tzw. Gwardia Szwajcarska - piesza formacja wojskowa, formalnie istniejąca od XVI wieku. Uważana za najmniejszą i najstarszą istniejącą armię świata
• Zamek Św. Anioła - to dawny zamek papieży, tutaj chronili się w trakcie buntów rzymskich. Zbudowano go dla cesarza Hadriana, a dziś mieści Muzeum Średniowiecznej Broni. (13 euro). Tutaj zlokalizowano kościół illuminati w filmie Anioły i demony
• W pobliżu znajduje się najstarsze okno życia na świecie. Powstało w XII wieku, a dokładniej w 1198 roku, zainicjowane przez papieża Innocentego III w szpitalu Ducha Świętego
• O czasach pierwszych chrześcijan i starożytnym Rzymie opowiada film Quo vadis Kawalerowicza, oparty na powieści Henryka Sienkiewicza. W Rzymie kręcono ostatnie sceny filmu, w czasie których Św. Piotr podczas ucieczki z miasta nagle zmienia decyzję i wraca, by towarzyszyć współwierzącym w niedoli

Pozostałe bazyliki papieskie

Oprócz Bazyliki Św. Piotra w Watykanie warto odwiedzić pozostałe bazyliki papieskie w Rzymie. Na mocy traktatów laterańskich z 11 lutego 1929 roku są eksterytorialnymi własnościami Watykanu. Są to:

• Bazylika Świętego Jana na Lateranie - najstarsza bazylika papieska, pierwsza siedziba papieży
  Info: wstęp bezpłatny, podobnie, jak w pozostałych kościołach papieskich
• Bazylika Santa Maria Maggiore - znana jest z pięknych mozaik
• Bazylika Świętego Pawła za Murami - miejsce pochówku Św. Pawła
• Bazylika Świętego Wawrzyńca za Murami - w źródłach jest ona wymieniana rzadziej, stanowi bazylikę patriarchalną, która również bywa zaliczana do bazylik papieskich

Równie wspaniałą bazylikę znajdziesz we włoskiej Wenecji

Lateran. Co warto zobaczyć na Lateranie, pierwszej siedzibie papieży

• Bazylika na Lateranie - kościół Św. Jana był pierwszą siedzibą papieży po tym, jak cesarz Konstantyn Wielki uznał chrześcijaństwo za religię obowiązującą i podarował biskupowi Rzymu oraz głowie Kościoła teren Lateranu
  Info: wstęp bezpłatny, przed wejściem kontrola taśmowa
• Integralną częścią Bazyliki Św. Jana jest Baptysterium, które odgrywało ważną rolę w początkach chrześcijaństwa. Powstało w IV wieku i jest jednym z najstarszych tego typu wczesnochrześcijańskich budynków w Rzymie. Jedna z legend głosi, że św. Helena, matka cesarza Konstantyna, właśnie tutaj przyjęła chrzest
  Info: wejście znajduje się na tyłach bazyliki, wstęp bezpłatny, około południa rozpoczyna się przerwa w zwiedzaniu (sjesta)
• Naprzeciw baptysterium wznosi się ozdobiony hieroglifami egipski obelisk. Do jego podstawy w XVII wieku doklejono fontannę. Na całym świecie nie ma wyższego starożytnego egipskiego obelisku. Ma ponad 32 metry, a jeśli doliczyć podstawę i zwieńczenie w postaci lwów i krzyża, to sięga ponad 45 metrów wysokości
• Bazylika Czterech Koronatów - jeden z ciekawszych kościołów Rzymu, z zewnątrz przypomina twierdzę. Świątynia powstała jako upamiętnienie czterech żołnierzy (a także pięciu kamieniarzy), którzy według legendy zostali skazani na śmierć przez cesarza Dioklecjana, ponieważ nie chcieli wyrzec się wiary chrześcijańskiej

Krótka historia Państwa Watykańskiego

Watykan stał się siedzibą papieży dopiero w 1377 roku, kiedy papież Grzegorz XI powrócił do Rzymu z Awinionu. Kończąc tzw. niewolę awiniońską. Wcześniej papieże mieszkali w Rzymie, a ich główna rezydencja była na Lateranie. W roku powrotu papieża, była ona akurat zniszczona po pożarze z początku XVI wieku. Co ciekawe, w roku 756 Pepin Krótki, król Franków, przekazał Kościołowi, papieżowi Stefanowi II, ziemie w środkowych Włoszech, tworząc Państwo Kościelne. Istniało ono do 1870 roku, kiedy zostało wchłonięte do zjednoczonego Królestwa Włoch. Wtedy papieże ogłosili się “Niewolnikami Watykanu”.

Obecna Bazylika powstawała w XVI wieku i na początku XVII stulecia, a stanęła w miejscu starszej bazyliki wczesnochrześcijańskiej, fundacji cesarza Konstantyna Wielkiego. Według tradycji bazylika jest zbudowana na grobie Św. Piotra, który zginął ukrzyżowany do góry nogami na Wzgórzu Watykańskim. Tam go też pochowano. Przez tysiąclecia ślady się zatarły. Dopiero papież Pius XII około 1950 roku zarządził badania archeologiczne w podziemiach, mające na celu odkrycie ciała Świętego Piotra. Odkryto grób z I wieku, ale był on pusty. Znaleziono jednak skrytkę, w której były kości mężczyzny około 70-letniego, wraz z oznaczeniem “PETROS EN” (Piotr jest tutaj). Szczątki musiały być czczone, ponieważ są na nich ślady przetykanej złotem purpury. Przeniesiono je do tego miejsca najpewniej po to, by je uczcić lub ochronić. Relikwiarz ze szczątkami pierwszego papieża mieści się dziś pod ołtarzem głównym Bazyliki. 

Obecny papież Franciszek jest 266. papieżem oficjalnym. Na przestrzeni dziejów było około 40 antypapieży. Byli nimi ludzie wybrani na urząd bezprawnie.

Noclegi Watykan

Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.

Gdzie jeszcze warto pojechać?

Jeśli szukasz kolejnych inspiracji do podróży, mamy dla Ciebie kilka propozycji. Odkryj inne wyjątkowe miejsca na świecie, które warto dodać do swojej listy marzeń.

• Rzym,
• Alcudia na Majorce,
• Kutna Hora,
• Łaźnie Afrodyty i Szlak Afrodyty na Cyprze,
• Chester,
• Ołtarz Ojczyzny w Rzymie,
• Skalne miasto w Czechach. Kokorinsko,
• Ołomuniec,
• Karlova Studánka w Czechach,
• Panteon w Rzymie,

Sprawdź pogodę

Planujesz wyjazd w te strony? Sprawdź szybko i łatwo pogodę!