Rzym. Największe atrakcje i zabytki. Co warto zobaczyć, gdzie zjeść, jak zwiedzać?

- Rzym to jedno z najpiękniejszych miast świata, swoiste ogromne muzeum pod błękitnym niebem
- Najlepszy sposób na zwiedzanie Rzymu to długie spacery, podziwiając kolejne atrakcje co kilka kroków. Warto mieć wygodne buty!
- Bilety do najważniejszych atrakcji warto rezerwować wcześniej online, by uniknąć ogromnych kolejek
- Uważaj na kradzieże! Rzym z tego niestety słynie i jest to częsty proceder, nie tylko w tłumie. Szczególnie mocno pilnuj dokumentów i telefonu, bo ich strata to duże kłopoty!
Rzym to stolica Włoch i zarazem dusza Europy. Jedno z najpiękniejszych i najbardziej fascynujących miast świata. Zachwyt i oszołomienie zabytkami towarzyszyły nam cały czas podczas zwiedzania. Oczywiście największe wrażenie robią budowle i ruiny antyczne, bo nie często można je podziwiać. Znane jako Wieczne Miasto, przyciąga miliony turystów każdego roku, skradając ich serca. Nie poznałam osoby, której Rzym nie urzekł niesłychanym pięknem, niesamowitymi zabytkami i ujmującym klimatem. Oto kompleksowy przewodnik uwzględniający najlepsze atrakcje i informacje, jak najłatwiej zaplanować pobyt w Rzymie.

Najważniejsze atrakcje Rzymu. Co warto zobaczyć w Rzymie? Mapa i opisy
Rzym zachwyca niezliczoną ilością cudownych miejsc wartych odwiedzenia. Zabytki co krok ścielą się tu do stóp. To swoiste muzeum pod gołym niebem, jak Valetta na Malcie, tylko, że tutaj na wiele większą skalę! Oto najważniejsze atrakcje w Rzymie!
Koloseum w Rzymie - starożytne serce miasta
Koloseum znane również jako Amfiteatr Flawiuszów, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków nie tylko w Wiecznym Mieście, ale na całym świecie. Odwiedzany przez 6 milionów osób rocznie. To symbol Rzymu i największy amfiteatr w historii! Od momentu powstania w I wieku podczas wydarzeń zginęło tu 400 tys. gladiatorów i ponad milion zwierząt. Ten ikoniczny obiekt przeżył pożar i kilka trzęsień ziemi. Ładnie widać go z zewnątrz, ale warto odwiedzić, wchodząc do środka, bo tutaj poczujesz ducha starożytnego Rzymu. To obowiązkowy punkt programu w podróży do Rzymu
Info: zarezerwować bilety warto wcześniej online, na konkretny dzień i godzinę. W ten sposób unikniesz długich kolejek.
Bilet standardowy kosztuje 18 euro dla osoby dorosłej i jest bezpłatny dla dzieci do lat 18. Obejmuje Koloseum, Forum Romanum i Palatyn

Forum Romanum i Palatyn. Miejsce narodzin Rzymu
Forum Romanum to centralny plac starożytnego Rzymu. Spod Koloseum przejdziesz tu obok Łuku Konstantyna, ulicą Via Sacra. To jeden z najstarszych i najważniejszych traktów starożytności. Tędy maszerowały procesje, ale też triumfalnie wjeżdżał cesarz po zwycięstwie, kiedy dołączył do państwa kolejny kawałek Europy. A lud wiwatował, choć pewnie nikt z tego tłumu nigdy tam nie dotarł. Samo Forum Romanum rozpoczyna Łuk Tytusa wzniesiony w I wieku n.e. Dziś zobaczysz tu głównie ruiny, ale kiedyś stały tu okazałe wille i świątynie.
Ponad Forum góruje Palatyn - jedno z siedmiu wzgórz Rzymu, to najbardziej znamienne. Miasto założono w kwietniu 753 roku p.n.e., a początki Wiecznego Miasta wiążą się z mitycznymi Romulusem i Remusem, wychowanych przez wilczycę. Bracia mieli pokłócić się o to, gdzie wyrośnie miasto. Romulus chciał je zbudować właśnie na Palatynie, Remus natomiast na Awentynie. Koniec końców Romulus zabił Remusa i stworzył zalążek Rzymu na Palatynie. Badania archeologiczne potwierdzają, że to wzgórze było zamieszkałe w VIII w p.n.e.
Info: Forum Romanum i Palatyn zwiedzisz w ramach wspólnego biletu do Koloseum (18 euro osoba dorosła, dzieci do lat 18 bezpłatnie). Bilety najlepiej zamówić wcześniej online, na konkretny dzień i godzinę.




Forum i Kolumna Trajana - antyczne atrakcje Rzymu
Forum Trajana czy inaczej Hale Trajana to jedno z forów cesarskich. Znajduje się naprzeciw Forum Romanum i urzeka pięknem. Można je podziwiać z głównej drogi albo z kładki przerzuconej ponad placem. Charakterystyczne łuki są efektownie podświetlone nocą. Obok wznosi się smukła Kolumna Trajana z wyrzeźbioną historią. Miejsce jest magiczne i przesiąknięte zacną opowieścią.



Fontanna di Trevi - najsłynniejsza fontanna Rzymu
Fontanna di Trevi zaskoczyła nas niesamowicie. Nie wyobrażałam sobie, że jest tak ogromna i piękna. To jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Rzymie i przecież zna się je z tylu zdjęć i filmów, a jednak efekt był naprawdę wow! Nie dziwne, że przyciąga miliony turystów każdego roku, którzy zostawiają tu około 1,5 mln euro, choć obiekt jest bezpłatny! Przynajmniej na razie. Niebanalna barokowa architektura i romantyczne legendy sprawiają, że to obowiązkowy punkt podczas zwiedzania Rzymu, bo to obok Koloseum znamienny symbol Wiecznego Miasta. To jedna z najpiękniejszych fontann na świecie, a tradycja nakazuje wrzucenie monety, aby zapewnić sobie powrót do Rzymu. Kolejne monety gwarantują szczęście w miłości!
Info: Godziny otwarcia: wt - czw oraz sb - nd 9.00-21.00, pn i pt 11.00-21.00 (z powodu czyszczenia fontanny)
Wstęp bezpłatny, ale wprowadzono limit maksymalnie 400 osób naraz w obrębie barierek przy fontannie, pilnują tego służby porządkowe.

Schody hiszpańskie - zakaz jedzenia i siadania
Schody hiszpańskie to znamienna rzymska atrakcja, bardzo lubiana przez turystów. Są to jedne z najdłuższych i najszerszych schodów w Europie. Liczą ponad 130 stopni! Powstały w pierwszej połowie XVIII stulecia, a plac, na którym się wznoszą, znany był wówczas jako Platea Trinitatis. Przydomek hiszpański zyskały dopiero wtedy, gdy w Pałacu Monaldeschi zaczęła urzędować Ambasada Królestwa Hiszpanii. Dziś od placu odchodzą najbardziej eleganckie rzymskie ulice. Na szczycie poleca się jeden z ładniejszych punktów widokowych w mieście.
Info: dostępne bezpłatnie, ale uważaj, nie możesz na nich jeść ani pić, a nawet siedzieć. Czasem ktoś przysiądzie, ale strażnicy pilnują porządku i prędzej czy później zwrócą Ci uwagę. Siedzieć można dopiero w najwyższej części schodów.



Watykan: Plac i Bazylika św. Piotra, Kopuła z punktem widokowym. Muzea Watykańskie
Watykan to perełka w skali świata. To najmniejsze państwo naszego globu i jako jedyne w całości wpisane na listę UNESCO. Skarby Watykanu zachwycają architekturą i dziełami sztuki Michała Anioła. Bazylika jest zbudowana na grobie Św. Piotra, który zginął ukrzyżowany do góry nogami na Wzgórzu Watykańskim.
Co warto tutaj zobaczyć? Bezpłatnie wejdziesz na plac Św. Piotra oraz do bazyliki Św. Piotra. Jest ogromna i zachwycająca. Punkt obowiązkowy jak dla mnie. Polecam też odpłatny punkt widokowy na kopule, bo to jeden z ładniejszych widoków na miasto, ale ogląda się je tutaj zza krat. Niezależnie, czy wybierzesz opcję windą czy pieszo, to i tak czeka Cię sporo schodów do pokonania. Bardzo gorąco polecam natomiast Muzea Watykańskie. Te robią piorunujące wrażenie, ale przygotuj się na solidny spacer.
Info: wejście do bazyliki i na kopułę wiąże się z kontrolą taśmową, jak na lotniskach. Podobnie jest w Muzeach Watykańskich
Bilety: na Plac Św. Piotra i do bazyliki wejdziesz bezpłatnie. Odpłatny jest punkt widokowy na kopule watykańskiej (10 euro pieszo lub 15 euro winda + pieszo) oraz Muzea Watykańskie. Muzeum warto zarezerwować wcześniej, by uniknąć długich kolejek, ceny biletów to: 20 euro za osobę dorosłą +5 euro za rezerwację online, 8 euro dla dzieci do 18 lat +5 euro za rezerwację online. Pamiętaj, że muzea oferują trasę o długości aż 7 km, a zwiedzanie trwa 3-4 godziny!
Jeśli chcesz wszystkie atrakcje zmieścić w 1 dzień, to polecam jak najwcześniej rano zacząć od Muzeów Watykańskich, a potem iść na kopułę, bo z niej schodzi się i tak do wnętrza świątyni. My poszliśmy po muzeach do świątyni i brakło nam już czasu na kopułę, która zamyka się wcześniej. Musieliśmy wrócić innego dnia.





Most Św. Anioła w Rzymie
Most Św. Anioła jest dla nas miejscem znamiennym, bo tutaj rozpoczęliśmy zwiedzanie Rzymu. Jest bardzo efektowny. Pochodzi ze 134 roku n.e., a w roku 1450 doszło tu do tragedii, gdy tłum zmierzający do Watykanu przełamał barierki i ponad 200 pielgrzymów utopiło się w rzece Tyber. Zobaczysz stąd ładny pejzaż najmniejszego państwa świata.

Zamek Świętego Anioła
Zamek Św. Anioła wznoszący się za mostem o tej samej nazwie to dawny zamek papieży. Tutaj chronili się w trakcie buntów rzymskich. Zbudowano go dla cesarza Hadriana, to ten od muru w Wielkiej Brytanii. Tutaj pochowano Marka Aureliusza. Obecnie w jego wnętrzach mieści się Muzeum Średniowiecznej Broni, a w filmie Anioły i Demony ulokowano tu kościół illuminati.
Info: bilety do zamku 13 euro

Panteon - imponująca atrakcja Rzymu
Panteon to gigantyczny sukces starożytnych architektów. To jeden z najbardziej imponujących i najlepiej zachowanych obiektów antycznych w Europie. Poświęcony wszystkim bogom Rzymu miał być i jest do dzisiaj idealny, choć liczy blisko 2000 lat! Kopuła, największa niewspierana z niezbrojonego betonu, jaka dotąd powstała, pozwala spojrzeć w niebiosa i zachwycić się geniuszem twórców. Przez 8-metrowy, otwarty oculus wpada boskie światło… i deszcz! Budowla przetrwała do naszych czasów nienaruszona od II wieku, a to głównie dlatego, że w VII stuleciu przemianowano ją na kościół chrześcijański. Gorąco polecam odwiedzić tę niesamowitą budowlę historycznego centrum Rzymu.
Info: bilety do panteonu 5 euro od osoby dorosłej, dzieci do lat 18 bezpłatnie




Piazza Navona i Stadion Domicjana - archeologiczna lazania
Piazza Navona to efektowny, barokowy plac z trzema majestatycznymi fontannami. Najbardziej okazała jest ta widoczna pośrodku. To w niej bohater, w którego wcielił się Tom Hanks ocalił topiącego się kardynała w filmie Anioły i demony. Piazza Navona w czasach antyku skrywał stadion Domicjana na 30 tys. osób. Dziś to miejsce z racji narastającej zabudowy przez wieki, mieści się poniżej poziomu bruku, tworząc tak charakterystyczną dla Rzymu archeologiczną lazanię, widoczną w wielu miejscach. Zachowane fragmenty Stadio di Domiziano obejmuje dziś Muzeum, stąd są dostępne odpłatnie, a wejście mieści się obok skrajnej Fontanny Neptuna na Piazza Navona. Co ciekawe, na stadionie ukończonym w 86 roku rozgrywano zawody lekkoatletyczne, ale kobiety miały wstęp zabroniony, bowiem zawodnicy walczyli całkowicie nago.

Plac Ludu - Piazza del Popolo
Piazza del Popolo to miejsce, gdzie w średniowieczu wykonywane były egzekucje. W centrum rozległego placu stoi egipski obelisk Flaminio, który został przywieziony do Rzymu przez cesarza Augusta. Ma ponad 23 metry wysokości i jest jednym z najstarszych obelisków w Rzymie. Pochodzi z czasów Ramzesa II, czyli z około 1200 roku p.n.e. Po bokach stoją dwa bliźniacze kościoły: Santa Maria in Montesanto i Santa Maria dei Miracoli. Z zewnątrz niemal identyczne, mają różne wnętrza. Zobaczysz tu jeszcze trzecią świątynię, Santa Maria del Popolo, należącą do pierwszych renesansowych kościołów w Rzymie.



Bazylika Santa Maria in Cosmedin i Usta Prawdy
Ten kościół z dość mrocznym, ale uroczym wnętrzem i relikwiami Św. Walentego, pochodzi może już z VI wieku. Turystów jednak przyciągają tutaj przede wszystkim słynne Usta Prawdy (Bocca della Verita), zwane pierwszym wykrywaczem kłamstw. To starożytny marmurowy medalion z rzeźbioną twarzą brodatego mężczyzny z otworem w miejscu ust. To słynna atrakcja, która niegdyś była może przykrywką studni, wejściem do antycznego akweduktu, a może fragmentem fontanny. Średniowieczna legenda głosi, że temu, kto włożył dłoń do ust i wcześniej kłamał, usta odgryzały rękę. W wiekach średnich bowiem przy rzeźbie wykonywano wyroki sądowe polegające właśnie na odcinaniu dłoni. Co ciekawe, umowna nazwa maszkaronu Bocca della Verita pochodzi z późnego średniowiecza. Tego określenia używano dla publicznych skrzynek na listy, gdzie anonimowo można było pozostawić wiadomości o grzesznych występkach sąsiadów.
Info: dostępne bezpłatnie, ale pod Ustami Prawdy ustawia się długa kolejka jeszcze przed otwarciem świątyni, żeby zrobić sobie fotkę z dłonią w medalionie i najlepiej okrzykiem na ustach. Z zewnątrz przez kratę też można wykonać zdjęcie.



Parki Villa Borghese i Pincio
Park Villa Borghese to rozległy i popularny włoski ogród barokowy. Nazywany zielonymi płucami Rzymu. W jego obrębie znajdują się aż 3 muzea, a także pomnik Henryka Sienkiewicza. Park powstał jeszcze w XVI wieku, jako prywatna własność otaczająca villę. Taką historię ma wiele włoskich parków, które z dawnych posiadłości, stały się dziś publicznymi zielonymi azylami dla Rzymian. Stąd pozostałością w nazwie zwykle jest słowo villa. Park Pincio jest częścią Parku Borghese, a jego nazwa wzięła się od wzgórza, bardzo widokowego, notabene idealnego na zachód słońca. Wespniesz się tu schodami z Piazza del Popolo. Polecam spacer nad sadzawkę, gdzie wśród bujnej zieleni dumnie stoi bardzo uroczy zegar wodny, jeszcze secesyjny i podobno wciąż działający.





Zatybrze - klimatyczny Rzym
Na Zatybrze bez problemu dojdziesz spacerkiem, np. spod Ołtarza Ojczyzny, dojeżdzą tu również autobus linii H z dworca Termini. Niegdyś osiedlali się tu Żydzi. Zatybrze jeszcze do niedawna uchodziło za mniej turystyczne, ze świetnymi restauracjami, co ciekawe niedrogimi. Nie do końca to wciąż prawda. Mimo średniej pogody w sobotę czekały tu na nas tłumy turystów, kafejki i restauracje były pełne i wcale nie tanie. Miejsce faktycznie jest bardzo urokliwe, to trochę taki nasz krakowski Kazimierz, też nieco zaniedbany. Co ma swój urok, choć tutaj to już lekka przesada, mury i fasady są bardzo mocno popisane, wręcz pobazgrane. Oczywiście wąskie, klimatyczne uliczki bronią się, ale poczuliśmy tu leciutkie rozczarowanie, bo chyba oczekiwaliśmy więcej od tego miejsca w naszych wyobrażeniach.




Ostia - nadmorska dzielnica Rzymu
Ostia była antycznym miastem portowym, położonym w ujściu rzeki Tyber do Morza Tyrreńskiego. Dziś to jedyna nadmorska dzielnica Rzymu, oddalona od centrum o około 30 km. Mówi się, że to pierwsza kolonia rzymska. Do dziś zachowały się ślady tych czasów i należą one do jednych z największych we Włoszech. Co ciekawe, dawny port leży wciąż nad Tybrem, ale morska linia brzegowa oddaliła się od niego aż o 3km. My nie zdecydowaliśmy się na zwiedzanie Parku Archeologicznego Ostia Antica, bo bilety nie są tanie, a dodatkowo teren jest bardzo rozległy. A antyczne ślady w centrum Rzymu podziwialiśmy każdego dnia.
W sercu Ostii kwitnie życie turystyczne. Czeka tu ładna zabudowa, molo, są lodziarnie i liczne knajpki. Plaże nie są jednak tak urokliwe jak w Polsce. Odznaczają się ciemnym, momentami wręcz czarnym piaskiem. W dużej mierze to plaże prywatne i zaśmiecone. My przeszliśmy plażą kilka kilometrów, od stacji Stella Mare, gdzie znajduje się publiczna plaża Hakuna Matata. Szczerze mówiąc, nie polecam specjalnie tego fragmentu plaż, chyba że latem bywa tu spokojniej niż w centrum, to może wówczas to jest lepsza opcja. Najładniejsze fragmenty zaczynają się przed molo. Tam też są plaże publiczne, gdy kierujesz się do portu turystycznego z przystanią. Jest tu całkiem urokliwie, ale nadal bez szału. Ogólnie jednak wycieczkę uznajemy za bardzo przyjemną i ciekawą, no i w końcu morze to morze.
Info: Ostia dostępna jest w ramach biletu komunikacyjnego ATAC. Jeśli go nie posiadasz, to jednorazowy bilet na 100 minut kosztuje 1,5 euro i w tej cenie z centrum Rzymu dojedziesz nad morze. Cała droga trwa około 1 godziny. Metrem linii B należy przejechać do stacji Piramide, gdzie bezpośrednio ze stacji można przejść na dworzec kolejowy i pociągiem Metromare dojechać z Porta San Paolo do jednej z kilku stacji w Ostii. Jeśli nie interesuje Cię zwiedzanie Ostii Antica, to polecam stację Lido di Ostia, gdzie jest centrum i molo. Tip! Na stacji Piramide warto wyjść na zewnątrz i zobaczyć starożytną piramidę, która powstała jako grobowiec na wzór egipskich piramid.
Bilety: Ostia Antica 18 euro osoba dorosła, dzieci do 18 lat bezpłatnie
Lody 3 euro za 2 gałki piccolo (nie są wcale takie małe) Lodziarnia Il Gelatina di Ilia naprzeciw molo



Bezpłatne punkty widokowe w Rzymie
Miejsc z efektowną panoramą miasta jest sporo. Oto przedstawiam Ci kilka z nich. Warto wziąć je pod uwagę i wciągnąć w plan zwiedzania Rzymu, bo dają niesamowity widok na Rzym i wyobrażenie całości Wiecznego Miasta. To szczególnie dobra opcja, jeśli masz przed sobą tylko weekend w Rzymie. Tym bardziej, że te widoki możesz zobaczyć za darmo!
- Ołtarz Ojczyzny (Altare della Patria, Vittoriano) - to jeden z największych pomników na świecie. Upamiętnia pierwszego króla zjednoczonych Włoch, Wiktora Emanuela II. Na szczycie znajduje się taras widokowy za darmo! Wiosną to idealne miejsce na zachód słońca. Latem również, ale tylko w piątek i sobotę, kiedy jest czynny dłużej. Zobaczysz stąd Fora Cesarskie, Palatyn i Koloseum
- Terrazza del Pincio - na wzgórzu w pięknym parku czeka niesamowity punkt widokowy na miasto, idealnie nadaje się na zachód słońca
- Terrazza del Belvedere - położony zaraz obok Pinci, warto spacerkiem podejść wśród zieleni i pięknej panoramy, to również idealne miejsce, by podziwiać chylące się słońce
- Most Umberto I - piękna sceneria Tybru z mostem Św. Anioła i Watykanu
- Awentyn i dziurka od klucza - to jedno z 7 wzgórz starożytnego Rzymu, słynie z dziurki od klucza, przez którą widać kopułę Bazyliki św. Piotra, popołudniu natrafiliśmy na długą kolejkę, obok natomiast są Ogrody Pomarańczowe (Parco Savelli), skąd też zobaczysz ładną panoramę miasta
- Janikulum - efektowne miejsce na chwilę przed zachodem słońca z widokiem rozpromienionego Rzymu
- Giardinetto del Monte Oppio - idąc Via dei Fori Imperiali przed Koloseum należy skręcić w lewo i podejść schodami do góry (lub uliczką Via del Fagutale), ładne miejsce na zachód słońca
- Via Monte Tarpeo - uliczka ukazuje efektowną scenerię Forum Romanum i Koloseum w tle





Mniej znane atrakcje turystyczne Wiecznego Miasta
- Kościół św. Jana na Lateranie - jedna z czterech bazylik papieskich w Rzymie (obok Bazyliki Św. Piotra, Bazyliki św. Pawła za Murami i Bazyliki Matki Boskiej Śnieżnej), które stanowią eksterytorialne własności Watykanu. Lateran był pierwszą siedzibą papieży po tym, jak cesarz Konstantyn Wielki uznał chrześcijaństwo za religię obowiązującą i podarował biskupowi Rzymu oraz głowie Kościoła te tereny. Integralną częścią jest pobliskie Baptysterium, które odgrywało ważną rolę w początkach chrześcijaństwa. Powstało w IV wieku i jest jednym z najstarszych tego typu wczesnochrześcijańskich budynków w Rzymie. Jedna z legend głosi, że św. Helena, matka cesarza Konstantyna, właśnie tutaj przyjęła chrzest. Naprzeciw wznosi się zdobiony hieroglifami egipski obelisk. Do jego podstawy w XVII wieku doklejono fontannę. Na całym świecie nie ma wyższego starożytnego egipskiego obelisku. Ma ponad 32 metry, a jeśli doliczyć podstawę i zwieńczenie w postaci lwów i krzyża, to wychodzi ponad 45 metrów. Choć znamienna, to rzadziej odwiedzana część Rzymu
- Muzea Kapitolińskie - bogate w zbiory muzea w potężnych budowlach na wzgórzu kapitolińskim, skrywają niezwykle cenne dzieła sztuki, a wśród nich oryginał rzeźby słynnej wilczycy, która wykarmiła Romulusa i Remusa, jej kopia widnieje obok muzeów
- Bazylika Santa Maria sopra Minerva - jeden z nielicznych gotyckich kościołów w Rzymie, powstał w XIII wieku w miejscu dawnej świątyni rzymskiej bogini mądrości i sztuki, Minerwie. Zachwycające wnętrze skrywa grobowce papieży: Klemensa VII, Leona X, Pawła IV, Urbana VII, a także Katarzyny ze Sieny, patronki Włoch oraz grób polskiego generała powstania listopadowego, Józefa Szymanowskiego. Na zewnątrz widnieje egipski obelisk ze słoniem, który stał się wzorem dla pomnika w Pustelni Bł. Salomei w Ojcowskim Parku Narodowym.
- Biblioteka Angelica - zachwycająca, pierwsza publiczna biblioteka na świecie, założona została w 1604 roku przez biskupa Angela Rocca. Dzisiaj w skład zbiorów biblioteki wchodzi aż 130 000 manuskryptów, a także cenne teksty, z których wiele pozostawało na liście ksiąg zakazanych. Najstarsze dzieło w zbiorach pochodzi z IX wieku, biblioteka czynna jest od pn do pt (w weekendy nieczynna) w godzinach 9.00-13.30. Wstęp bezpłatny
- Łuk Konstantyna - stoi pod Koloseum, zbudowany w 315 r n.e.
- Łuk Tytusa - z I wieku n.e. otwiera Forum Romanum
- Bazylika Matki Bożej Ołtarza Niebiańskiego (Bazylika Santa Maria In Ara coeli) - budowla przyklejona do Ołtarza Ojczyzny
- Najstarsze okno życia na świecie - powstało w XII wieku, w 1198 roku, a zainicjował je papież Innocenty III w szpitalu Ducha Świętego
- Teatr Marcellusa (Teatro di Marcello) - tzw. drugie koloseum - starożytny teatr rzymski z I wieku p.n.e. Znajduje się w południowej części Pola Marsowego. Miejsce na ten obiekt wybrał sam Juliusz Cezar.
- Pałac Wenecki (Palazzo di Venezia) - tzw. trzecie koloseum - pałac długo był siedzibą weneckich kardynałów, a później ambasady Republiki Weneckiej. To właśnie tutaj, na dziedzińcu Giardino Grande di Palazzo Venezia zobaczysz fejkowe Koloseum, bowiem papież nakazał stworzyć wewnętrzną loggię jako architektoniczną kopię sławnego amfiteatru
- Uliczka Margutta - zaciszne i klimatyczne miejsce, które zyskało kiedyś na sławie za sprawą filmu Zakochani w Rzymie
- Świątynia Hadriana (Tempio di Adriano) - na fasadzie odbywają się od niedawna piękne animacje, dzięki czemu historia Rzymu staje się żywa
- Bazylika Św. Klemensa - tu znów uwidacznia się rzymska lazania, bowiem pod obecną świątynią można podziwiać znacznie starsze, do podziemi wstęp płatny
- Circus Maximus - najstarszy i największy cyrk antycznego Rzymu, wiele razy rozbudowywany. Koniec końców mieścił widownię na 250.000 osób i miał wymiary 544 x 129 m. Rozgrywano tu głównie wyścigi rydwanów, a Juliusz Cezar urządzał tu także polowania
- Bazylika Matki Bożej Anielskiej i Męczenników - z dwoma rzeźbami Mitoraja, polskiego artysty
- Bazyliki Matki Boskiej Śnieżnej (Maggiore) - jedna z bazylik papieskich, znajduje się niedaleko dworca głównego. Bardzo okazała i piękna, ale nam niestety kojarzy się głównie z tym, że pod świątynią przy fontannie ukradziono nam plecak









Polskie akcenty w Rzymie
- Bazylika watykańska: po prawej stronie nawy w kaplicy Św. Sebastiana jest grób Papieża Polaka, Jana Pawła II. Początkowo był on pochowany w podziemiach, jak większość papieży, ale po beatyfikacji, 1 maja 2011 roku, jego szczątki zostały przeniesione do bazyliki. Jest to więc wielki zaszczyt.
- Bazylika watykańska: po lewej stronie nawy znajduje się rzeźba Marii Klementyny Sobieskiej, wnuczki króla Jana III Sobieskiego, królowej Wielkiej Brytanii, Francji i Irlandii. Ostatecznie porzuciła męża i synów, by oddać się modlitwie w klasztorze Św. Cecylii w Rzymie
- Muzea Watykańskie: wśród dzieł jest obraz Jana Matejki "Jan Sobieski pod Wiedniem" w sali Sobieskiego. Malarz osobiście wręczył dzieło papieżowi Leonowi XIII jako dar narodu polskiego. Obraz powstał w 1883 roku
- Plac Św. Piotra zdobi kolumnada złożona ze 140. posągów. Wśród nich jest jeden Polak - Święty Jacek Odrowąż, uwieńczony przez Giovanni Berniniego w XVII wieku
- W kościele Santa Maria sopra Minerva mieści się w kryptach grób polskiego generała powstania listopadowego, Józefa Szymanowskiego
- W Parku Pincio znajdziesz rzeźbę Henryka Sienkiewicza
- Antico Caffe Greco koło schodów hiszpańskich to restauracja założona w 1760 roku. Była to ulubiona miejscówka wielu artystów, a wśród nich Adama Mickiewicza, Henryka Sienkiewicza, Juliusza Słowackiego czy Cypriana Kamila Norwida
- Na handlowym placu Campo di Fiori widnieje zapis wiersza Czesława Miłosza, zatytułowanego właśnie Campo di Fiori. To manifest wojenny, w którym poeta nawiązuje do tragicznych wydarzeń II wojny światowej, porównując powstanie w warszawskim getcie do śmierci spalonego na stosie Giordano Bruno, właśnie na tym placu w Rzymie. Miało to miejsce w XVI wieku, a powodem były jego poglądy dotyczące astronomii, uznawane ówcześnie za herezję. Artystę tak samo dotknęła ludzka obojętność na oba te wydarzenia
- W Bazylice Matki Bożej Anielskiej i Męczenników zobaczysz rzeźbę słynnego Polaka - Głowę Mitoraja. Jego druga rzeźba zdobi też główne drzwi do tego kościoła



Ciekawostki o Rzymie
- Fontanna di Trevi każdego roku zbiera prawie 1,5 miliona euro w monetach wrzucanych przez turystów. Pieniądze są przekazywane na cele charytatywne
- Koloseum było kiedyś wypełniane wodą, aby organizować bitwy morskie
- W Rzymie jest około 1100 kościołów, z czego około 900 jest działających
- W Rzymie znajdują się jedne z najstarszych katakumb chrześcijańskich na świecie
- W antycznym Rzymie pomniki nie były białe, były kolorowo malowane, ale z czasem farby uległy zniszczeniu
- Oliwki dla Rzymian były bardzo ważne. Oliwa się paliła i rozświetlała ciemność, ponadto oliwa służyła jako jedzenie i była używana podczas zabiegów pielęgnacyjnych. Nawet gladiatorzy używali jej do masażu
- W Muzeach Watykańskich wiele posągów ma listki figowe w miejscu genitaliów, a niektóre są nawet odcięte. Nie zostały tak wykonane. Papież Paweł IV w XVI wieku nakazał usunąć części intymne i wstawić w ich miejsce listki figowe. Sobór Trydencki bowiem, który odbył się w tych czasach zakazał nagości w sztuce sakralnej. Taka cenzura trwała przez 300 lat
- Niektóre dywany na ścianach tychże muzeów były tworzone dłużej niż sama kaplica Sykstyńska
- W bazylice watykańskiej pochowanych jest 91 papieży. Dotąd było ich w sumie 266, wraz z obecnym papieżem Franciszkiem

Gdzie zjeść w Rzymie? Sprawdzone restauracje, kawiarnie i lodziarnie
Oto nasze kulinarne polecajki w Rzymie, od których nie zbankrutujesz, a smacznie zjesz:
- Pastevere, niedaleko Watykanu, szybkie i bardzo smaczne makarony w pudełkach: Carbonara 9€, Spaghetti pomidorowe 7,5€
- Trattoria Luzzia, restauracja niedaleko Koloseum: Carbonara 9€, Lasagne 6,5€
- Hostaria de' Pastini, restauracja w okolicach Panteonu: Cannelloni ze szpinakiem 14€, Spaghetti pomidorowe 12€
- Pizza z sieci Alice Pizza, porcja 5€ z aplikacją Too Good To Go
- Terrazza Caffarelli, kawiarnia na wzgórzu kapitolińskim, z pięknym widokiem na miasto: espresso 1,5 €
- Two Sizes, pyszne tiramisu na wynos koło P. Navona, w kilku smakach: mała porcja 3€
- Gelateria Della Palma, lody w 150 smakach: Porcja 2 gałek z bitą śmietaną 3,80€
- Antico Caffe Trastevere Roma, kawiarnia na Zatybrzu, espresso 2€ przy stoliku, na stojąco taniej









Rzymbook - najlepszy przewodnik po Rzymie!
Planując wyjazd do Rzymu, korzystaliśmy z Rzymbooka. To cudowny przewodnik i nieoceniona pomoc przy poznawaniu Wiecznego Miasta. Jest autorstwa: Ani i Marcina Gdziewyjechac.pl - Wędrowne Motyle oraz Karoliny i Piotra Rudeiczarne - Travel Blog
Z hasłem POLSKIESZLAKI masz 10 % zniżki na Rzymbook:
https://rzymbook.pl/

Informacje praktyczne
Rzym to ogromne miasto, odwiedzane przez miliony turystów. Warto więc zebrać sobie najważniejsze informacje przed wyjazdem i zapoznać z informacjami praktycznymi, które dla Ciebie przygotowałam.
Jak dojechać do Rzymu?
Dojazd do Rzymu na kilka sposobów:
- Samolotem: Wieczne Miasto miasto obsługują dwa główne lotniska: Fiumicino (Leonardo da Vinci) i Ciampino. Loty z większości europejskich miast są częste i stosunkowo niedrogie
- Pociągiem: podróż pociągiem jest ekologiczną opcją. Dworzec kolejowy Termini ma połączenia z innymi dużymi miastami Włoch oraz Europy
- Autobusem: znajdziesz liczne połączenia autobusowe z różnych części Europy
Transport i komunikacja miejska
Rzym posiada rozbudowaną sieć komunikacji miejskiej:
- Metro (linie A, B) - to szybki i łatwy sposób na dotarcie do głównych atrakcji (te najważniejsze są nawet wypisane w metrze przy odpowiedniej stacji)
- Autobusy - docierają niemal do każdego miejsca w mieście, warto korzystać z aplikacji takich jak Moovit do planowania podróży
- Tramwaje - sieć nie jest tak rozwinięta, ale są mniej zatłoczone niż autobusy
- Bilety - najlepiej wykupić sobie bilet terminowy. My wykupiliśmy bilet ATAC na 7 dni, który obejmował zarówno autobusy, jak i metro i tramwaje. Nawet dojechaliśmy na nim do Ostii. Kosztował 24 euro dla każdego, ale są też warianty krótsze. Są bardzo wygodne, przy pierwszym przejeździe trzeba je skasować i od tego momentu zaczyna się liczyć czas. Potem już tylko trzeba mieć je tylko przy sobie i wyciągać przed bramkami na metro. Tak naprawdę po Rzymie sporo się spaceruje, ale i tak szybko nam się zwróciły
- Taksówki - popularny środek transportu w Rzymie, dojedziesz nią często pod sam obiekt, np. Panteon, my skorzystaliśmy tylko jadąc w nocy z lotniska do noclegu. Warto wybierać te białe z bordowym napisem Roma, bo one muszą stosować miejskie stawki i trudniej zostać oszukanym
- Strajki: zdarzają się dość często, zwykle raz w miesiącu, my natrafiliśmy. Wtedy autobusy kursowały wcześnie rano, do około 8.00 czy 9.00, a później dopiero zaczęły kursować około godziny 18.00



Porady
- Do najsłynniejszych atrakcji kup bilety wcześniej online, aby uniknąć kolejek
- Spaceruj po mieście, wiele miejsc znajduje się blisko siebie i co krok wyrasta śliczna budowla
- Unikaj zwiedzania w godzinach szczytu 11.00 - 15.00, aby uniknąć tłumów
- Przed wejściem do najsłynniejszych atrakcji, jak Koloseum czy Muzea Watykanskie, przechodzi się kontrolę taśmową, podobną, jak podczas kontroli bezpieczeństwa na lotnisku. Najlepiej wcześniej wszystko włożyć do plecaka czy torby, zarówno komórki, jak i inny sprzęt. Długie statywy nie są mile widziane, warto je schować w plecaku, jeśli jest taka możliwość. Kurtek nie trzeba ściągać
- Najlepszy czas na zwiedzanie Rzymu to wczesna wiosna albo jesień. Unikaj letnich miesięcy, bo panują tu nieznośne upały, a dodatkowo jest nader tłumnie. Jeśli niestraszny Ci lekki chłód, to idealnym okresem, jeśli nie przepadasz za kolejkami i tłokiem, to będzie początek stycznia, niedługo po Sylwestrze. Wtedy miasto pustoszeje i można wejść do najlepszych atrakcji w Rzymie z marszu
- Uwaga!! Zwiedzając Rzym pilnuj swoich rzeczy i uważaj na kieszonkowców oraz złodziei, szczególnie w tłumie turystów. Kradzieże zdarzają się tutaj bardzo często i są niezwykle wyrafinowane. Rzeczy potrafią rozpłynąć się w powietrzu. Sami zostaliśmy ofiarą kradzieży, bo zginął nam plecak, praktycznie na naszych oczach. Grasują tu szajki. Pilnujcie przede wszystkim dokumentów, bo każdego dnia w Rzymie wydawane są tymczasowe paszporty z powodu kradzieży. A jeśli wybierasz się samochodem do Rzymu, to absolutnie nic nie zostawiaj w środku na widoku, a nawet w bagażniku nie zostawiaj cennych przedmiotów. Te łatwo nikną i kilka razy słyszeliśmy wśród znajomych o takich przypadkach.

Noclegi w Rzymie
Noclegi w samym mieście nie należą do tanich, a my podróżowaliśmy w trójkę, dlatego zdecydowaliśmy się na hu Roma Camping In Town, oddalony kilkanaście kilometrów od centrum, przy Via Aurelia 831. To 15 minut jazdy od Watykanu. Do stacji metra Cornelia (linia A) można szybko dojechać z obiektu autobusem. My jeździliśmy zwykle linią 246. hu Roma oferuje oferuje domki i klimatyzowane bungalowy. Działa tu cały dzień restauracja, sklepik, a dodatkowo dostępny jest w sezonie odkryty basen oraz wanna z hydromasażem. Obiekt jest duży, oferuje bezpłatny parking. Jest wifi. Po drugiej stronie ulicy dostępny jest supermarket. Z minusów: nie ma czajnika, prysznic jest bardzo mały, bez wieszaków i ma przezroczyste drzwi, a umywalka jest tylko jedna, w pokoju. Tym samym dla pary albo z malutkim dzieckiem jest to rozwiązanie do przyjęcia, natomiast w przypadku starszego dziecka jest to niezręczne.

Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Historia Rzymu
Rzym został założony według legendy przez Romulusa w 753 roku p.n.e. Początkowo była to niewielka osada na wzgórzu Palatyn. Władza w mieście należała do siedmiu legendarnych królów, z których trzej ostatni wywodzili się z Etrusków. W 509 roku p.n.e. obalono monarchię, ustanawiając republikę. Stała się ona potęgą militarną i polityczną, podporządkowując sobie całą Italię i wiele regionów basenu Morza Śródziemnego. W 27 roku p.n.e. Oktawian August przekształcił republikę w cesarstwo. Osiągnęło ono szczyt rozwoju terytorialnego i kulturalnego między I i II wiekiem n.e. Rzym stał się wtedy największym miastem świata, liczącym około miliona mieszkańców. Było to centrum jednego z największych imperiów w historii. Po podziale cesarstwa w 395 roku, zachodnia część upadła w 476 roku. Datę tę uznaje się za koniec starożytności.
W średniowieczu i w dobie renesansu Rzym stanowił centrum chrześcijaństwa, kultury oraz sztuki. Przeżywał też okresy zniszczeń, jak podczas Sacco di Roma w 1527 roku. W 1871 roku miasto zostało stolicą zjednoczonych Włoch. W 1929 roku ustanowiono niezależność Watykanu.

Legendy o Rzymie
Jedną z najbardziej znanych legend jest opowieść o wilczycy, która wykarmiła bliźniaków Romulusa i Remusa, przyszłych założycieli miasta. Legenda o założeniu Rzymu wiąże się z porwaniem Sabinianek. Gdy Romulus zorganizował pierwsze igrzyska, zaprosił na nie kobiety z plemienia Sabinów. Jako, że Rzymianie na początku to byli sami mężczyźni, to porwali oni kobiety z obcego plemienia. Sabinowie wypowiedzieli im wojnę, ale kobiety przywykły już do nowych partnerów i tak nastał pokój i zjednoczenie dwóch ludów. Jest to symbol zjednoczenia różnych plemion pod rzymskim sztandarem.
Rzym to miasto pełne kontrastów, od starożytnych ruin po nowoczesne kawiarnie. Każdy znajdzie tu coś dla siebie, niezależnie od tego, czy interesuje go historia, sztuka czy po prostu relaks w pięknym otoczeniu. Planując wizytę, warto uwzględnić zarówno najsłynniejsze atrakcje turystyczne, jak i mniej znane zakątki miasta.

Gdzie jeszcze warto pojechać?
Jeśli szukasz kolejnych inspiracji do podróży, mamy dla Ciebie kilka propozycji. Odkryj inne wyjątkowe miejsca na świecie, które warto dodać do swojej listy marzeń.
- Alcudia na Majorce,
- Watykan,
- Kutna Hora,
- Łaźnie Afrodyty i Szlak Afrodyty na Cyprze,
- Ołtarz Ojczyzny w Rzymie,
- Chester,
- Skalne miasto w Czechach. Kokorinsko,
- Karlova Studánka w Czechach,
- Ołomuniec,
- Panteon w Rzymie,
Sprawdź pogodę
Planujesz wyjazd w te strony? Sprawdź szybko i łatwo pogodę!