Ushguli w Gruzji – górskie wioski Górnej Swanetii z Listy UNESCO (2100 m n.p.m.)

Ushguli (Uszguli) to prawdziwa perełka Gruzji, położona jakby na końcu świata, a na pewno Europy! Ten zespół kilku niewielkich osad uchodzi za najwyżej położoną stale zamieszkaną wioskę Europy. Choć tak naprawdę to Kaukaz, czyli granica między Europą i Azją! Z powodu swojego unikalnego charakteru i nagromadzenia nietypowych gotyckich wież, Ushguli od 1996 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Lokalizacja i dojazd do Ushguli

Ushguli znajduje się na wysokości 2100–2200 m n.p.m., w regionie Górna Swanetia w północno-zachodniej części kraju. Leży u podnóża najwyższego szczytu Gruzji, Szchary (5193 m n.p.m.). Jej lodowiec udało nam się nawet zobaczyć z bliska! A przez te wioski przepływa rzeka Inguri (Enguri). 

Droga z Mestii do Ushguli

Ushguli dzieli od Mestii blisko 50 km asfaltowej i szutrowej, górzystej drogi. Przejazd wynajętym samochodem trwa około 2 godzin, weź też pod uwagę, że po drodze są piękne widoki i można się kilka razy zatrzymać, np. przy Baszcie Miłości.

Pamiętaj, że droga miejscami jest trudna i bywa nieprzejezdna zimą z powodu śniegu. Najlepszy czas to późna wiosna, lato i wczesna jesień. Nawet w tym okresie czasem głazy albo rwące potoki blokują drogę i dalsza jazda jest niemożliwa. Przyda się napęd 4x4.

Z Mestii możesz też dojechać do Uszguli marszrutką (państwowym busikiem). Przejazdy nie są drogie. Z Kutaisi lub Tbilisi najpierw należy dotrzeć do Mestii (autobusem, samolotem lub wynajętym samochodem), a następnie przesiąść się na lokalny transport do Ushguli. Ostatnio modny też staje się trekking z Mestii do Ushguli, który trwa kilka dni.

Atrakcje Uszguli

Już samo położenie Ushguli jest atrakcją samą w sobie i stanowi o uroku tego miejsca. Wioski zagubiły się wśród potężnych szczytów Kaukazu i zachwycające pejzaże czekają tu na każdym kroku. Ale ponadto to miejsce oferuje niesamowite, choć ginące już dziedzictwo w postaci gotyckich wież, cennej i starej cerkwi oraz odrębnej kultury. Poznaj najlepsze atrakcje Ushguli!

Swańskie wieże obronne, tzw. koshki

Swańskie wieże to bardzo charakterystyczne i niewystępujące w innych regionach, kamienne wieże. Są symbolem Swanetii i jedną z najważniejszych atrakcji Ushguli. Jest ich tutaj całkiem sporo! Zaczęły powstawać już na początku naszej ery, ale te zachowane do dzisiaj pochodzą z IX–XIII wieku. Stanowią element dawnych fortyfikacji wiosek i są doskonale wpisane w pejzaż doliny. 

Budowała je gruzińska arystokracja, jedna rodzina potrafiła mieć ich kilka, a nawet kilkanaście. Służyły jako mieszkanie, miejsce obrony czy magazyny. Typowe wieże mają około 25 metrów wysokości i są wąskie, na planie kwadratu. Składają się z 4-6 kondygnacji, a na poszczególne poziomy wchodzi się drabinami, aby łatwo było odciąć się od wroga. Dawniej wejścia do nich mieściło się dopiero na pierwszym piętrze, do którego również prowadziła jedynie drabina. Niektóre koshki (koszki), bo tak się o nich mówi, zachowały się w bardzo dobrym stanie, a jedną w Uszguli można nawet zwiedzać.

Cerkiew Lamaria w Ushguli

Cerkiew św. Jerzego (Lamaria) to niewielki i bardzo klimatyczny, średniowieczny kościółek. Zabytek przysiadł na zielonym wzgórzu na końcu wioski i wyróżnia się bardzo malowniczym położeniem oraz niezwykle prostą architekturą. Otoczony jest grobami i ruinami dawnych budynków. We wnętrzu zachwycają średniowieczne freski. Bije stąd ciepło zapalonych świeczek.
Uwaga: we wnętrzu kobiety powinny założyć chustę na głowę oraz zarówno kobiety jak i mężczyźni na biodra, jeśli macie krótkie spodenki albo obcisłe spodnie. Nie trzeba mieć własnej chusty, w każdej cerkwi w Gruzji były przy wejściu.

Muzeum w Chazhashi

W jednej z wiosek warto zajrzeć do muzeum lokalnego dziedzictwa i rzemiosła.

Tradycyjna architektura Górnej Swanetii w Ushguli

Z jednej strony kamienna zabudowa tkwi obok totalnie prowizorycznych konstrukcji, wręcz chylących się i nietrzymających pionu. Sprawia to piorunujące wrażenie, ale też jest świadectwem biedy na tych terenach. Górna Swanetia to wspaniałe dziedzictwo, które powoli ginie wraz ze starszym pokoleniem Gruzinów. Swego czasu młodzi stąd wyjeżdżali, nie widząc perspektyw. Obecnie sytuacja nieco odmienia się, ponieważ rodzi się tutaj turystyka i to ona może uratować pamięć o tym miejscu. Oby tylko Ushguli zachowało swój niesamowity charakter i niepowtarzalny urok!

Szchara - najwyższy szczyt Gruzji. Offroad i trekking do lodowca Szchara

Szchara to najwyższy szczyt Gruzji, liczący 5193 m n.p.m. Przepięknie góruje nad Uszguli, ale warto przyjrzeć jej się z bliska. My spod cerkwi Lamaria ruszyliśmy na szlak 9 km pod samo czoło lodowca. Drogi tutaj nie ma, ale samochody 4x4 dadzą radę. Przejechaliśmy 7 km na ostatni parking. Ostatnie 2 km to całkiem spokojny trekking z widokami zapierającymi dech. Czoło lodowca Szchara znajduje się na wysokości 2557 m n.p.m.. To niewiele więcej niż nasze Rysy! Przy lodowcu zachowaj ostrożność i nie podchodź za blisko do lodowego potwora. Poutykanych jest tu mnóstwo głazów i kamieni, które łatwo i często spadają w dój, stwarzając zagrożenie dla turystów. Spod lodowca wypływa strumień.

Górskie wycieczki konne

Lokalne gospodarstwa organizują przejażdżki konne po okolicznych dolinach i szlakach górskich.

Informacje praktyczne

Jedzenie i restauracje

W wioskach działają niewielkie restauracje i domowe kuchnie. Warto spróbować lokalnych wypieków, zup i mięsnych potraw. Tradycyjnym daniem Swanów jest kubdari, czyli okrągły placek podobny do chaczapuri imeruli, z tym że w przypadku kubdari głównym składnikiem farszu jest mięso siekane. Nam bardzo przypadło do gustu to danie.

Wisienką na torcie zmaganiach trekkingowych była dla nas wizyta w CAFE-LEMI w Ushguli. To niepozorna knajpka, jakich wiele w Gruzji, ale tutaj oczarował nas hamak z cudownym widokiem na góry. Spróbowaliśmy tu nie tylko kubdari, ale i innych potraw podanych z serca. Dobrze i tanio!

Noclegi

Coraz więcej pensjonatów i guesthouse’ów oferuje zakwaterowanie w tym miejscu. Można zatrzymać się na noc lub odwiedzić Ushguli jako jednodniową wycieczkę z Mestii. My właśnie tak zrobiliśmy, bo spaliśmy w Mamuka Chartolani Guesthouse w Mestii.

Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.

Jak dogadać się w Swanetii? 

To region, gdzie mieszka dużo starszych ludzi. Oni poza językiem gruzińskim, który jest całkowicie dla przeciętnego Polaka niezrozumiały, podobnie jak ich alfabet, rozmawiają w większości po rosyjsku. Niestety angielski jest im dość obcy. O ile w większych miastach i młodzi znają angielski mniej lub bardziej, to w Ushguli jest z tym ciężko. Pomaga translator, który radzi sobie nawet z gruzińskim alfabetem.

Kiedy jechać do Ushguli?

Najlepszy sezon na Uszguli jest od czerwca do września. Wtedy drogi powinny być przejezdne, a pogoda sprzyja wędrówkom. Pamiętaj jednak, że to góry wysokie, dlatego jest chłodniej niż w innych częściach Gruzji, ranki i wieczory na pewno będą chłodne, a dodatkowo bardzo łatwo tutaj o zmienną pogodę. I mogą być to diametralne zmiany. My byliśmy tu w połowie czerwca i w Swanetii napotkaliśmy dużo deszczu, choć pod lodowcem  Szchara nam się rozpogodziło i generalnie w tym regionie pogoda była niestabilna.

Niemniej polecam Ci gorąco, bo Ushguli to prawdziwa perełka Gruzji. Miejsce, gdzie czas się zatrzymał wiele lat temu, a surowe piękno Kaukazu spotyka się z żywą, swańską tradycją. To idealny kierunek dla miłośników przyrody, górskich wędrówek i autentycznej kultury.

Wypożycz samochód

Zwiedzanie staje się dużo łatwiejsze, gdy masz do dyspozycji własny środek transportu. Nie musisz martwić się o autobusy czy taksówki, a każdy dzień możesz zaplanować po swojemu. Wyszukiwarka poniżej pomoże Ci znaleźć odpowiedni samochód – dokładnie tam, gdzie zaczynasz swoją podróż.

Gdzie jeszcze warto pojechać?

Jeśli masz ochotę na kolejne podróżnicze przygody, oto kilka sugestii miejsc w Europie i na całym świecie, które warto odwiedzić. Każde z nich oferuje coś niepowtarzalnego i z pewnością zapadnie Ci w pamięć.

• Caminito del Rey Ścieżka Króla w Hiszpanii,
• Alcudia na Majorce,
• Czechy Środkowe,
• Kutna Hora,
• Malta,
• Łaźnie Afrodyty i Szlak Afrodyty na Cyprze,
• Chester,
• Ołomuniec,
• Wąwóz Avakas na Cyprze,
• Karlova Studánka w Czechach,

Sprawdź pogodę

Poniżej pokazujemy Ci prognozę pogody. Sprawdź ją przed wyjazdem!