Lidzbark Warmiński - dawna stolica Warmii z cudownym zamkiem gotyckim!

Lidzbark Warmiński to piękna miejscowość położona w województwie warmińsko-mazurskim, przy trasie nr 51, niedaleko Dobrego Miasta. Lidzbark jako miasto powstał w XIV wieku, nad rzekami Łyną i Symsarną, by wkrótce stać się stolicą Warmii i siedzibą biskupów warmińskich. Dziś miano to oddał Olsztynowi, leżącemu na południe od Lidzbarka. Oba miasta natomiast leżą na arcyciekawym Szlaku Kopernikowskim, łączącym miejsca na Warmii, w których żył, pracował i bywał Mikołaj Kopernik.

Miasto jednak zachowało swój niezaprzeczalny urok i ono samo, jak i jego malownicze okolice leżą w jednym z najpiękniejszych i najciekawszych zakątków naszego kraju. Na obszarze tzw. "Zielonych Płuc Polski". Sprawiają to przepiękne krajobrazy usiane wzgórzami morenowymi, jeziorami i zasobnymi w grzyby lasami, poprzecinanymi wijącymi się rzeczkami. Co ciekawe, ośrodek należy do Międzynarodowej Sieci Miast Cittaslow, czyli tzw. Miast Dobrego Życia.

Atrakcje w Lidzbarku Warmińskim

Do dnia dzisiejszego w Lidzbarku zachowały się wspaniałe zabytki. To pamiątki bogatej przeszłości miasta od czasów średniowiecza, przez kolejne stulecia. Wśród nich najbardziej przyciąga i zachwyca szalenie interesujący i okazały gotycki zamek biskupów warmińskich. To pomnik narodowy najwyższej klasy. Warto też przejść spacerkiem przez miasto, by poznać pozostałe jego ciekawostki. Zobacz najlepsze atrakcje Lidzbarka Warmińskiego!

Zamek w Lidzbarku

Zamek trzeba zobaczyć koniecznie! To prawdziwa perła, będąca jednym z najwspanialszych elementów Szlaku Zamków Gotyckich. Wystarczy na niego spojrzeć. Warownia pozostaje w świetnym stanie, a wnętrza przecudnej urody dostępne są jako muzeum. Zwiedzać można je samodzielnie po wykupieniu biletu. Tańszy bilet obejmuje dziedziniec, nieco droższy trasę po zamku. Zobaczysz tu m.in. imponująco zdobną kaplicę, ale na nas największe wrażenie wywarł surowy i mroczny refektarz z cennymi malowidłami !

Kościół farny w Lidzbarku Warmińskim

Kościół Św. Apostołów Piotra i Pawła i Świętego Michała Archanioła to XIV-wieczna świątynia, stojąca blisko zamku. Parafia istniała tu już w XIII wieku, a konsekracja kościoła nastąpiła w 1315 roku, za czasów księdza proboszcza Heynemanna. Początkowo kościół w Lidzbarku Warmińskim przypominał kształtem najstarsze gotyckie świątynie na Warmii, czyli katedrę we Fromborku i kościół farny w Ornecie. Wieżę dostawiono około 1400 roku, początkowo jako drewnianą, potem ją podwyższono i zamieniono na murowaną.

Kościół jest późnogotycki, orientowany, murowany z cegły. Korpus jest trójnawowy, halowy, przykryty sklepieniami gwiaździstymi. Wystrój wnętrza jest głównie neogotycki, choć zachowały się tutaj cenne elementy z czasów gotyku i baroku. Bardzo cenne są: gotycka rzeźba Św. Anny Samotrzeć z 1500 roku czy relikwiarz Św. Idy jeszcze z 1400 roku.

Oranżeria Kultury w Lidzbarku Warmińskim

By dojść do Oranżerii górującej nad miastem, trzeba wspiąć się po okazałych schodach. Tu Pan Piotr Nowakowski nie tylko oprowadził nas po jej ładnych wnętrzach, ale też opowiedział historię miasta. W Oranżerii mieści się Miejska Biblioteka Pedagogiczna i galeria, odbywają się też koncerty i zajęcia edukacyjne. A czy wiesz, że spod Oranżerii rozciąga się najładniejsza panorama Lidzbarka? Koniecznie będziemy chcieli ją znów zobaczyć, w cieplejszej porze roku. To dlatego na wielu obrazach i zdjęciach Lidzbarka Oranżerii nie znajdziesz, bo właśnie spod jej stóp się je wykonuje.

Wysoka Brama w Lidzbarku Warmińskim

Wysoka Brama to jeden z wielu zachowanych elementów średniowiecznych obwarowań miejskich. Niegdyś do Lidzbarka prowadziły 3 bramy. Wysoka to jedyna dziś zachowana brama, i to niekompletna. Pochodzi z końca XIV wieku i jest gotycką budowlą o 4 piętrach. Po bokach widnieją 2 półokrągłe baszty. Niestety bramę można podziwiać tylko z zewnątrz, wnętrza nie są dostępne dla turystów.

Mury miejskie w Lidzbarku Warmińskim

Mury miejskie powstały w Lidzbarku Warmińskim po nadaniu praw miejskich, czyli po 1308 roku. Otoczyły ośrodek do 1357 roku. Wykorzystano oczywiście przepływającą dużym łukiem rzekę Łynę. Obwód murów lidzbarskich miał nieregularny kształt, dopasowany do naturalnego wzniesienia i zakola rzeki Łyny. Całość wraz z zamkiem dobrze chroniła miasto od południa, zachodu i wschodu. Od północy przekopano fosę i usypano ziemny wał. Łączna długość murów wynosiła około 1000 metrów. Pierwotnie miały 5 metrów wysokości, po rozbudowie w XV stuleciu nawet 7 metrów. W mury wkomponowano 3 bramy miejskie - Młyńską, Wysoką i Kościelną. Dodatkowo istniała furta Zamkowa. Dziś zachowała się część kurtyny północnej z basztą wykuszową oraz efektowne przedbramie bramy Wysokiej.
 

Termy w Lidzbarku Warmińskim

Termy Warmińskie to nowoczesny, całoroczny obiekt rekreacyjno – wypoczynkowy. Jako jeden z nielicznych w północnej Polsce wykorzystuje zdrowotne właściwości wód termalnych. Termy oferują różnorodne atrakcje, co sprawia, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Jest strefa z atrakcjami dla dzieci, basen pływacki, strefa z wannami jacuzzi i mniejszymi basenami. Z jednego z nich można wypłynąć na zewnątrz. Na miejscu czekają też sauny, a także hotel. Woda w basenach jest przyjemnie ciepła, samo powietrze na terenie ośrodka poza sezonem dość chłodne. Tym przyjemniej jest zanurzyć się w wodzie.
 

Tężnie w Lidzbarku Warmińskim

Tężnie to obiekt sezonowy. Zimą można wejść na ich teren, ale tężnie są wyłączone. W sezonie turystycznym spacer wokół tężni ma wymiar zdrowotny. Rozpylany w powietrze aerozol z wody leczniczej sprzyja leczeniu chorób związanych z układem krwionośnym, układem oddechowym, chorobom przemiany materii, a także przy rehabilitacji urazów układu kostno–stawowego. Odwiert GT – 1, z którego pochodzi woda, sięga głębokości 1035 m. Woda pochodzi z utworów dolnojurajskich i zawiera 17674,57 mg/litr rozpuszczonych składników mineralnych głównie chlorków i sodu oraz zmienne stężenie jodków.
 

Leśny Park Uzdrowiskowy w Lidzbarku Warmińskim

Park Uzdrowiskowy Doliny Symsarny powstał w 2017 roku. Leży w malowniczym przełomie rzeki i łączy miasto z zielonymi terenami, idealnymi do odpoczynku i rekreacji. Ze względu na wyróżniający krajobraz, bogatą florę i faunę oraz walory turystyczno-krajoznawcze, teren ten od 1992 roku stanowi Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny.

Cerkiew prawosławna w Lidzbarku Warmińskim

Cerkiew Św. Apostołów Piotra i Pawła to okazała budowla, stojąca za Wysoką Bramą. Powstała w latach 1818-23 jako kościół ewangelicki, ufundowany przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III. Jako cerkiew prawosławna służy od 1950 roku, a niedawno została ładnie wyremontowana.

Domy szachulcowe w Lidzbarku Warmińskim

Przy ulicy Hożej zachowały się maleńkie domki w konstrukcji szachulcowej. Wyglądają urokliwie na tle okolicznej zabudowy miasta. Sporo tu zieleni i kwiecia.

Spływy kajakowe Łyną

Szlak rzeki Łyny jest łatwy i bezpieczny, jedynie górne odcinki rzeki wymagają większego doświadczenia ze względu na prawie górski charakter rzeki. Wypłycenia i bystrza z kamieniami i kłodami drzew w nurcie rzeki mogą stanowić dla kajakarzy wyzwanie. Na trasie zdarzają się też dość częste przenoski kajaków. Łyna to jedna z najdłuższych rzek na Warmii i Mazurach. Spływ szlakiem kajakowym tej rzeki liczy około 130 km, a pokonanie go trwa zwykle 6-8 dni. Ze względu na brak rozbudowanej infrastruktury, noclegi najlepiej planować na polach namiotowych.

Mikołaj Kopernik w Lidzbarku Warmińskim

Czy słynny astronom i polihistor - Mikołaj Kopernik był w Lidzbarku Warmińskim? A jakże ! Tu stoi jego dawny dom - gotycki zamek, w którym rezydował jego wuj, biskup Łukasz Watzenrode. Kiedy Mikołaj stracił swego ojca jako 10-cioletni chłopiec, to właśnie brat matki, biskup rezydujący w Lidzbarku Warmińskim, otoczył go ojcowską opieką. 

Stał się jego dobrodziejem, który nie tylko go wykształcił na krakowskiej i włoskich uczelniach m.in. w Padwie), ale też wprowadził w wielki świat. Wówczas Lidzbark był stolicą Warmii, a dziś, choć zatracił to miano, to nadal zachwyca jako perła regionu.

Uzdrowisko Lidzbark Warmiński

Od 2023 roku Lidzbark Warmiński ma stać się uzdrowiskiem - jedynym na Warmii i drugim w województwie warmińsko-mazurskim, po Gołdapi. Dlatego w mieście powstała tężnia działająca w sezonie letnim oraz całoroczne termy, z możliwością pływania pod dachem, a także pod gołym niebem.

Lidzbark wśród miast Cittaslow

Lidzbark należy do Międzynarodowej Sieci Miast Cittaslow. To tzw. Miasta Dobrego Życia. Żyje się tu wolniej, spokojniej, po prostu przyjemniej. Trudno się z tym nie zgodzić po naszej kilkudniowej przygodzie w tym mieście. Wśród innych polskich miast Cittaslow znalazły się m.in. Reszel, Ryn, opolskie Głubczyce czy śląskie Kalety.

Przyroda wokół Lidzbarka Warmińskiego

Niewątpliwym atutem Lidzbarka jest też niezwykle czysta przyroda, z którą można tu obcować na co dzień, spotykając przy okazji rzadkie gatunki flory i fauny. Poznanie miasta i okolic ułatwiają wytyczone szlaki turystyczne piesze i rowerowe, a nawet kajakowe, których przemierzanie jest prawdziwą przyjemnością i ciekawą przygodą.

Jeziora w okolicy Lidzbarka Warmińskiego

Spośród okolicznych jezior największe są: Jezioro Blanki (Gajlickie), Jezioro Symsar i Jezioro Wielochowskie. Wszystkie one obfitują w ryby, m.in. sandacze, leszcze, szczupaki oraz węgorze, co licznie przyciąga wędkarzy. W takiej okolicy nie zabrakło też gospodarstw agroturystycznych, których właściciele dbają o to, by turystom nie zabrakło najwspanialszych dóbr tej ziemi.

Gdzie zjeść w Lidzbarku Warmińskim?

Na mieście warto zajrzeć do restauracji Camera Cafe, gdzie zjesz smaczne dania kuchni polskiej i włoskiej. Restauracja znajduje się naprzeciw cerkwi, za Wysoką Bramą i wygląda dość niepozornie, ale jest naprawdę smacznie. I polecili nam ją miejscowi. Dużo wykwintniej, ale też drożej, jest w restauracji Hotelu Krasicki. Miejsce wyjątkowe.

Noclegi w Lidzbarku Warmińskim

Zwiedzając piękny Lidzbark spaliśmy w przyjemnym Hotelu Krasicki, który mieści się w zabytkowych skrzydłach przedzamcza. My mieliśmy pokój w skrzydle gotyckim, a z okna mogliśmy podziwiać zamek właściwy. W hotelu dostępna jest też dla wszystkich wieża widokowa na zamek i miasto. Dodatkowo działa tu elegancka restauracja oraz basen z sauną i wanną z hydromasażem. Goście mogą również poćwiczyć w siłowni lub skorzystać ze spa i odnowy biologicznej.

Hotel Krasicki w Lidzbarku Warmińskim  0.1 km

Przystań Hotel & Spa w Olsztynie  39.2 km

Historia miasta 

Lidzbark Warmiński czyli Heilsberg założono najpewniej w latach 1240-41, w malowniczym zakolu rzeki Łyny, u jej połączenia z Symsarną. Warowną twierdzę zwaną Lecbark zbudowali Krzyżacy w 1241 roku. Pokonali oni Prusów i zdobyli ich osadę z X wieku. Prawa miejskie Lidzbark zyskał 12 sierpnia 1308 roku. Nadał je na prawie chełmińskim biskup Eberhard z Nysy.

Parafia istniała tu już w XIII wieku, a konsekracja kościoła Św. Piotra i Pawła miała miejsce w 1315 roku. Murowana, dzisiejsza świątynia zaczęła powstawać pod koniec XIV wieku, w miejscu wcześniejszej świątyni.

W 1350 roku biskupi Warmińscy wybrali Lidzbark na swą rezydencję. Tak Lidzbark stał się stolicą Warmii, co podniosło rangę miasta i wpłynęło na jego rozwój. W tutejszym zamku rezydowali zasłużeni biskupi warmińscy, jak Jan Dantyszek, Kardynał Stanisław Hozjusz, Marcin Kromer, Andrzej Załuski, Adam Stanisław Grabowski czy Ignacy Krasicki zasłużony dla miasta. Ich dawna rezydencja czyli zamek to dziś jeden z najwspanialszych założeń architektonicznych gotyku w Polsce!

Lidzbark Warmiński - mapa z zaznaczonymi atrakcjami

Częste pytania i odpowiedzi dotyczące Lidzbarka Warmińskiego