Kościół Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Lublinie to wyjątkowo cenna budowla sakralna, która była świadkiem wielu ważnych wydarzeń historycznych, m.in. nabożeństwa dziękczynnego po zawarciu Unii Polsko-Litewskiej w 1569 roku z udziałem króla Zygmunta Augusta.
Kościół Dominikanów wraz z budynkami klasztornymi został zbudowany w linii murów obronnych, w miejscu drewnianego oratorium z relikwiarzem Krzyża Świętego. Po pożarze w 1575 roku świątynia utraciła gotyckie cechy, powstała wówczas renesansowa fasada i liczne kaplice.
Wśród 11 kaplic otaczających kościół na szczególną uwagę zasługują Kaplica Firlejowska - zaliczana do najokazalszych późnorenesansowych budowli na Lubelszczyźnie, ufundowana w 1615 roku przez biskupa łuckiego Henryka Firleja - późniejszego prymasa Polski oraz Kaplica Tyszkiewiczowska - umiejscowiona za ołtarzem głównym, ufundowana w latach 1645-59 przez wojewodę kijowskiego Jana Tyszkiewicza. Tematyka renesansowych dekoracji sztukateryjnych nawiązuje do historii Świętego Krzyża.
Klasztor Dominikanów w Lublinie, przylegający do kościoła powstawał etapami do XVIII wieku. W jego najstarszej części zobaczyć można gotyckie sklepienia krzyżowo-żebrowe. W budynkach klasztornych ma dziś siedzibę Teatr Lalki i Aktora im. H. Ch. Andersena - jeden z najwybitniejszych teatrów lalkowych w Polsce.
Kościół Dominikanów Św. Stanisława Biskupa i Męczennika
Sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego
ul. Złota 9, Lublin
tel. 81/ 532-89-80
www.lublin.dominikanie.pl
