Jastrzębie-Zdrój. Atrakcje turystyczne dawnego uzdrowiska
Jastrzębie-Zdrój to miasto, które zaistniało w XIX wieku jako uzdrowisko, a dopiero później zyskało prawa miejskie w efekcie górniczego rozwoju. Co prawda kopalnie sprawiły, że tak cenne solanki zatracono, ale nadal poczujesz tu czar dawnego uzdrowiska, szczególnie w Parku Zdrojowym, pięknie zrewitalizowanym.
Atrakcje w Jastrzębiu-Zdroju - najlepsze atrakcje turystyczne miasta
Miasto oferuje kilka naprawdę ciekawych miejsc, które warto odwiedzić i poczuć klimat tych ziem. Znamienne tutaj w ostatnich wiekach było uzdrowisko i górnictwo i właśnie do tego nawiązują najciekawsze atrakcje Jastrzębia-Zdroju, leżącego na obszarze Krainy Górnej Odry.
Park Zdrojowy w Jastrzębiu-Zdroju
Koniecznie trzeba odwiedzić to miejsce, bo to najładniejszy zakątek miasta. W ostatnim czasie zrewitalizowany i doceniają to zarówno mieszkańcy, jak i turyści. W ciepłe weekendy nie brakuje tu spacerowiczów, tym bardziej, że zaprasza tutaj pięknie położona kawiarnia Central Park. Licznie zachowane zabytki pozwalają poczuć się tu jak w prawdziwym uzdrowisku, wśród pięknej zieleni i kwiecia. Niektóre rośliny tu rosnące sprowadzono z Ameryki Północnej, inne z Azji. Na dzieci czeka ciekawy plac zabaw. Podążaj śladami Felixa von Königsdorffa i rodziny Witczaków.
Zabytki w Parku
- Dom Zdrojowy - najbardziej okazały, nazywany dawniej Kasynem. Zabytkowy Dom Zdrojowy to wizytówka nie tylko parku, ale i miasta i parku. Wraz z budynkiem Łazienek II i muszlą koncertową zdobią niedawno odnowiony plac z fontanną. Dom Zdrojowy jest dziś instytucją kulturalną, miejscem wydarzeń, warsztatów i koncertów. Kryje też Restaurację Kameralna.
- Pijalnia Wód - o unikalnym kształcie ośmioboku ze wspomnianą kawiarnią, był to pawilon muzyczny i pijalnia wód w jednym. Dziś nie oferuje już leczniczej „Jastrzębianki”, ale mieszkańcy i turyści mogą tu posłuchać muzyki na żywo, zjeść pyszne lody, wypić kawę, albo piwo czy drinki
- Inhalatorium solankowe - naprzeciw pijalni skrył się uroczy budynek inhalatorium, dostępny bezpłatnie. Możesz tu odpocząć na ławkach, wdychając solanki lecznicze rozpylane przez podświetlaną fontannę. Przed budowlą góruje rzeźba tańczącej pary w stylu socrealizmu
- Galeria Sztuki Współczesnej w budynku Łazienki III - dostępna bezpłatnie w ładnie odremontowanym budynku, przy którym mieści się też obserwatorium przyrodnicze
- Filia biblioteki, czyli zabytkowa Masnówka, z kawiarnią Da Vinci, nad jarem zwanym Doliną Mikołaja
Adres: ul. Mikołaja Witczaka
Ulica 1 Maja - deptak miasta
Jastrzębie-Zdrój uzdrowiskiem już nie jest, ale pamięć o uzdrowiskowych tradycjach w mieście jest żywa. Przebudowano niedawno ulicę 1 Maja, która po wielu latach na powrót stała się deptakiem. Wówczas nosiła nazwę Paulastrasse, na cześć żony ówczesnego właściciela tych ziem, Felixa von Königsdorff. Dziś deptak ma charakter rynku, który nie miał szansy powstać w Jastrzębiu-Zdroju ze względu na to, jak późno ośrodek zyskał prawa miejskie. To przyjemne miejsce spotkań mieszkańców, gdzie odbywają się imprezy i zapraszają knajpki.
Carbonarium w Jastrzębiu-Zdroju
Na terenie dawnej kopalni, w byłej Łaźni Moszczenica, powstało Carbonarium, czyli nowoczesna, multimedialna wystawa opowiadająca o węglu. O tym, że stanowi bardzo istotny element życia i każdej żywej istoty, od maleńkiej komórki, po olbrzymie drzewa. Dowiesz się tutaj, jak powstał, kiedy i jak jest pozyskiwany oraz wykorzystywany, również w jastrzębskich kopalniach. Filmy 3D, multimedia, historyczne ryciny, wyposażenie dawnej łaźni kopalnianej czy ultranowoczesne gogle VR. Stare i nowe pięknie się tutaj przeplata, pokazując i tworząc zarazem historię tego miejsca. Muzeum zaopiekowane przez Instytut Dziedzictwa i Dialogu Łaźnia Moszczenica czynne jest przez cały rok. Powstaje tu również Centrum Porozumienia Jastrzębskiego. My poznaliśmy Carbonarium podczas Festiwalu Górnej Odry.
Adres: ul. Towarowa 7
https://lazniamoszczenica.pl
Żelazny Szlak Rowerowy
Żelazny Szlak Rowerowy nawiązuje do przebiegu dawnej trasy kolei Kraków - Wiedeń. Biegnie on m.in. przez Jastrzębie i trzeba zaznaczyć, że po polskiej stronie szlak jest bardzo dobrze zaopatrzony w infrastrukturę turystyczną. To międzynarodowy projekt, realizowany w 2020 roku i warto zaznaczyć, że to obecnie najpopularniejszy szlak Górnego Śląska i całego województwa śląskiego wśród rowerzystów.
Mural Witczaków w Jastrzębiu-Zdroju
Mural „Barwna historia rodziny Witczaków” w Parku Zdrojowym zdobi blok przy ul. Witczaka. Upamiętnia on dr. Mikołaja Witczaka, współwłaściciela dawnego uzdrowiska i jego żonę, Jarmiłę. Na muralu widnieje kod QR, który kieruje na stronę internetową poświęconą bohaterom dzieła.
Adres: ul. Witczaka
OWN, czyli Ośrodek Wypoczynku Niedzielnego w Jastrzębiu-Zdroju
OWN to najbardziej rodzinne miejsce spotkań i wypoczynku w mieście. Oferuje tężnię solankową, wodny plac zabaw, park widokowy z mini sceną i ładnie urządzone tereny zielone. To wspaniałe miejsce rekreacji chętnie wykorzystywane przez okolicznych mieszkańców, którzy lubią tutaj spędzić wolny czas.
Adres: ul. Kazimierza Wielkiego
Inne atrakcje, które warto zobaczyć w Jastrzębiu-Zdroju
- „Szlak Wolności” - szlak łączący punkty, które przypominają o tym, że to tutaj wywalczono wolne soboty i walczono o odzyskanie wolności po wielu latach
- Pomnik Porozumienia Jastrzębskiego - stoi koło kopalni Zofiówka, znanej niegdyś jako Manifest Lipcowy. To historyczne miejsce stanowi jeden z symboli Solidarności i wolnej Polski oraz odwagi górników z jastrzębskich kopalń, walczących z poprzednim systemem politycznym w latach 80. XX wieku
- Mural Porozumienie Jastrzębskie - powstał w 2020 roku, na 40-lecie wydarzeń, na bloku przy ul. Śląskiej. Malowidło ma ponad 16 m wysokości i 10 m szerokości
- Mural 3D - poziomy mural wpisujący się w nurt wolnościowy i historię miasta, przedstawia symbolicznie wnętrze kopalni węgla kamiennego, Pl. Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
- Mural powstały podczas akcji ekologicznej Weź się zazieleń! Znajduje się przy ul. Krakowskiej i został namalowany przy użyciu farby antysmogowej
Historia miasta
Jastrzębie-Zdrój to młode miasto. Nadanie praw miejskich miało miejsce dopiero w 1963 roku. Historycy sądzą jednak, że miejscowość powstała w okresie kolonizacji na prawie magdeburskim i funkcjonowała pod nazwą Hermansdorf (wieś Hermana). W XV wieku wieś figurowała w źródłach jako Jastrzębie. Nazwa wiąże się z legendą, która opowiada o właścicielu tego obszaru „Czarnym Rycerzu”, który niczym jastrząb napadał na karawany kupieckie wędrujące przez Bramę Morawską.
W 1862 roku władze niemieckie zmieniły nazwę uzdrowiska na Bad Koenigsdorff-Jastrzemb, na prośbę właściciela tutejszego kurortu, hr. Felixa von Koenigsdorffa. Powrót do polskiej nazwy miał miejsce w 1922 roku, kiedy Jastrzębie-Zdrój znalazło się w granicach Polski.
Rozwój Jastrzębia związany był ze źródłami solankowymi i powstaniem uzdrowiska. W 1862 roku otwarto Dom Zdrojowy, zlokalizowany w Parku Zdrojowym. Największą świetność uzdrowisko przeżywało, gdy jego właścicielem był Mikołaj Witczak.
Wojna zatrzymała rozwój uzdrowiska, a po niej odkryto tu bogate złoża węgla kamiennego. W roku 1962 oddano do użytku pierwszą z kopalń, a istniejące wciąż uzdrowisko stopniowo zaczęło podupadać. Powstały kolejne kopalnie i Jastrzębie-Zdrój zaistniało na gospodarczej mapie kraju. Rozbudowa przemysłu węglowego przyśpieszyła nadanie Jastrzębiu praw miejskich, a 3 września 1980 roku w cechowni kopalni „Zofiówka” (dawniej „Manifest Lipcowy”), podpisano tzw. „Porozumienie Jastrzębskie”. To protokół ugody społecznej, otwierający drogę do przemian politycznych i gospodarczych w Polsce.
Górnictwo co prawda stymulowało rozwój miasta, ale spowodowało zatracenie solanek i upadek uzdrowiska. Miasto straciło ten status, ale w nazwie słowo Zdój nadal funkcjonuje i zobowiązuje.
Noclegi w Jastrzębiu-Zdroju
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Jeśli chcesz odkryć jeszcze więcej pięknych zakątków tej części Polski, mamy dla Ciebie kilka propozycji. W promieniu 50 kilometrów znajdziesz urokliwe miejscowości i regiony, które warto uwzględnić w swojej podróży.
- Górny Śląsk, odległość: 47.5 km
- Wisła, odległość: 38.9 km
- Bielsko-Biała, odległość: 36.9 km
- Istebna, odległość: 48.9 km
- Brenna, odległość: 35.8 km
- Ustroń, odległość: 31 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
Sprawdź pogodę
Planujesz wyjazd w te strony? Sprawdź szybko i łatwo pogodę!