Rotunda Św. Prokopa w Strzelnie
Obok bazyliki Św. Trójcy w Strzelnie na Piastowskim Szlaku stoi wielka ciekawostka dla turystów, szczególnie tych, co ulubili sobie architekturę dawną. Jest to romańska Rotunda Św. Prokopa, budząca podziw od wieków, bowiem niewiele już takich obiektów z początku drugiego tysiąclecia ostało się na ziemiach polskich. A rotunda w Strzelnie to jedna z najstarszych i największych świątyń romańskich w formie rotundy w Polsce, pochodząca jeszcze z XII wieku!
Do tego rotunda ta jest wyjątkowa w skali Europy z powodu faktu, że posiada prostokątne prezbiterium z oryginalnym sklepieniem. Od północy do niego przylegają dwie asymetrycznie absydy, a od zachodu dodatkowo cylindryczna wieża. Niemal cała świątynia zbudowana jest z ciosów granitowych, z elementami dekoracyjnymi wykonanymi z piaskowca. Występująca tu cegła została dodana później.
Do 1779 roku rotunda w Strzelnie nosiła wezwanie Św. Krzyża, w czasie wojen napoleońskich, w XIX wieku służyła jako spichlerz, następnie jako dzwonnica. Podczas II wojny światowej Niemcy urządzili w rotundzie magazyn, a wycofując się podłożyli materiały wybuchowe, ale mury świątyni wytrzymały, zniszczeniu uległa tylko kopuła i górne partie wieży.
Wnętrze świątyni jest bardzo proste i surowe, jako i czasy, kiedy ona powstawała. Przy wejściu do kościoła stoi XII-wieczna, romańska kropielnica, w całości wyciosana z jednego kamienia. Ponadto zobaczyć tu można pusty romański grobowiec, najpewniej fundatora kościoła czy najstarsze w Polsce stacje drogi krzyżowej z 1531 roku. W zachodniej części znajduje się empora, w której niegdyś zasiadali królowie i dostojnicy. Prawdopodobnie był tutaj Władysław Łokietek, na pewno Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt Stary i inni władcy. Rotunda stanowi perełkę na Szlaku Romańskim.
Rotunda Św. Prokopa
Plac Św. Wojciecha 1, Strzelno
tel. 52/ 318-92-81
parafia@parafiastrzelno.pl
http://parafiastrzelno.pl
Zwiedzanie: pn-sb 9.00-17.00, nd 13.30-17.00, z przewodnikiem
Bilety: bazylika normalny 5 zł, ulgowy 3,5 zł, rotunda normalny 4 zł, lgowy 2,5 zł, Muzeum normalny 3 zł, ulgowy 2 zł, wszystkie trzy obiekty normalny 10 zł, ulgowy 7 zł
