DAG poniemiecka prochownia
Hitlerowska fabryka wybudowana w czasie II wojny światowej służyła do produkcji nitrogliceryny, prochu i amunicji. Otaczające ją obozy pracy mogło jednorazowo zamieszkiwać 11 tysięcy przymusowych robotników. Przewiduje się, że w czasie II wojny przez produkcję przewinęło się około 35 tysięcy jeńców.
Na miejsce dowieziono Nas Jelczem typu Ogórek odnowionym w 1984 roku. Zostaliśmy zaskoczeni, kiedy pojazd się zatrzymał i wtargnęli do niego niemieccy żołnierze w hitlerowskich mundurach. Po kontroli dokumentów zabrali dwie osoby z autobusu. Była to jedna z wielu realistycznych animacji przygotowanych przez grupy rekonstrukcji historycznej z Gdańska i Bydgoszczy. Później zwiedzający ruszyli w stronę tzw. kręgów walcarek, które służyły do produkcji prochu. Chociaż sowieckie wojska zabrały wszystkie maszyny w 1945 roku to jednak konstrukcje budynków pozostały w niemal nienaruszonym stanie.
Gdzieniegdzie na ścianach widnieją niemieckie napisy, a pod sufitem wiszą resztki instalacji. Taki stan jest możliwy dzięki zabezpieczeniu terenu przed niechcianymi amatorami złomu. Solidne budynki ze ścianami o grubości jednego metra były tak budowane, aby w przypadku częstych wybuchów konstrukcja nie runęła.
Wzdłuż całej trasy znajduje się mnóstwo małych budynków i wysokich słupów podtrzymujących niegdyś instalacje. Na końcu drogi pojawiły się jednak kilkumetrowe pagórki.
Jak się za chwilę okazało były to wały ziemne, które skrywały duże magazyny prochu. Każdy z nich mógł pomieścić 60 ton materiału wybuchowego. Przed budynkiem, oprócz niemieckich żołnierzy, znaleźli się także angielscy jeńcy, którzy mieli zadbać o porządek. Po skończonej pracy zgodnie ze swoją tradycją rozegrali mecz piłki nożnej.
Wycieczka zakończyła się pokazem musztry hitlerowców.
http://www.ifordon.pl/bydgoszcz/region/odkrywali-tajniki-produkcji-hitlerowskiego-prochu Sebastian Nowak, 28/06/2008
