Żuławska Kolej Dojazdowa i Nowy Dwór Gdański

Żuławska Kolej Dojazdowa, allie
Miniaturowa mapa z zaznaczeniem

Gdy niedawno odkryłam, że po Żuławach jeździ kolejka wąskotorowa, oczywiście natychmiast zapragnęłam się nią przejechać. Działać trzeba było szybko, bo to atrakcja sezonowa - kolejka kursuje tylko w wakacje oraz w nieliczne, wybrane dni i weekendy poza kanikułą.

Historia kolei wąskotorowej na Żuławach sięga II połowy XIX wieku i jest związana z przemysłem cukrowniczym. Cukrownie funkcjonujące na tym terenie borykały się z problemem transportu buraków na urodzajnym, lecz podmokłym terenie położonym miejscami poniżej poziomu morza. Co prawda funkcjonowała tam uruchomiona w 1886 roku normalnotorowa linia Szymankowo – Nowy Staw – Nowy Dwór Gdański, jednak nie rozwiązywała ona problemu w pełni.

Szachulcowy kościół w Stegnie, allie
Szachulcowy kościół w Stegnie, allie

Na lewym brzegu Wisły pierwszą wąskotorową kolej, również do przewozu buraków cukrowych, wybudowała nieistniejąca już cukrownia w Cedrach Wielkich. Pierwszy odcinek, o nietypowym rozstawie szyn 780 mm, został oddany do użytku w 1888 roku. Sieć stopniowo się rozrastała; pod koniec XIX wieku dostrzeżono sens dalszej rozbudowy kolejki cukrowniczej przy jednoczesnym wprowadzeniu trakcji parowej i wykorzystania jej dodatkowo do przewozów pasażerskich. Podczas II Wojny Światowej infrastruktura uległa ogromnym zniszczeniom; utracono zarówno trakcję, jak i ogromną część taboru. Po wojnie przywrócono kolej wąskotorową do życia, jednak w latach 50. zaczęła ona podupadać.

We wrześniu 2000 roku Pomorskie Towarzystwo Miłośników Kolei Żelaznych (PTMKŻ) wspólnie ze starostwem powiatowym w Nowym Dworze oraz gminami Stegna i Sztutowo podjęło starania reaktywacji działalności kolei wąskotorowej na Żuławach. Odbudowana kolej otrzymała nazwę Żuławska Kolej Dojazdowa.

"Dworzec" w Stegnie, allie

Na przejażdżkę żuławską wąskotorówką wybraliśmy trasę Stegna - Nowy Dwór Gdański. Po dojechaniu do Stegny autobusem i szybkim spacerze po tej letniskowej, niewielkiej miejscowości, zapakowaliśmy się do oldskulowego wagonika ŻKD i ruszyliśmy na prawie godzinną przejażdżkę. Odnowione wagoniki mają niesamowity urok, a czas w trasie biegnie błyskawicznie. Po drodze podziwialiśmy widoki na płaskie jak stół żuławskie pola i łąki. Przejechaliśmy przez most obrotowy na Tudze, minęliśmy kilka małych osad, by dotrzeć do Nowego Dworu Gdańskiego.

Spokojne wczesne popołudnie i piękna pogoda - idealne okoliczności na obejrzenie miasta. Najciekawszą turystycznie część Nowego Dworu Gdańskiego można obejść dookoła w 20 minut, ale warto zatrzymać się na chwilę, posiedzieć w altance w kasztanowej alei nad Tugą, rzucić okiem na zbiory Muzeum Żuławskiego i wypić kawę w cukierni "Jędruś", mieszczącej się w niemal 250-cioletnim domku.

Nagle gwizd, nagle świst!... Nadjeżdża kolejka!, allie
Widoki z trasy Stegna - Nowy Dwór Gdański, allie
Widoki z trasy Stegna - Nowy Dwór Gdański, allie

To był bardzo miły dzień 🙂

Widoki z trasy Stegna - Nowy Dwór Gdański, allie
Widoki z trasy Stegna - Nowy Dwór Gdański, allie
Wagonik z zewnątrz, allie
Wagonik w środku, allie
Koniec (i początek) trasy kolejki w Nowym Dworze Gdańskim, allie
Dworzec Żuławskiej Kolei Dojazdowej w Nowym Dworze Gdańskim, allie
Dawny spichlerz w Nowym Dworze Gdańskim, allie
Kasztany nad Tugą w Nowym Dworze Gdańskim, allie
Nad Tugą - Nowy Dwór Gdański, allie
Dawny most zwodzony nad Tugą, allie
Zabytkowe domki z XIX wieku, allie
Budynek, w którym mieści się cukiernia, ma prawie 250 lat!, allie
Wieża ciśnień w Nowym Dworze Gdańskim - niestety niszczejąca, allie
Avatar użytkownika allie
allie
Komentarze 7
2017-08-05
Moje inne podróże

Komentarze

Zostaw swój komentarz

Avatar użytkownika Anna Piernikarczyk
Anna Piernikarczyk
14 sierpień 2017 09:00

Fajny pomysł na wycieczkę 🙂

Avatar użytkownika allie
allie
09 sierpień 2017 18:49

[cytuj autor='marian']Fajna atrakcja.Tak się złożyło że ja również wczoraj z rodzinką jechałem ale Krośnicką Koleją Wąskotorową.Wspomnienia podróżowania koleją powróciły.[/cytuj]

[cytuj autor='Joanna']Wróciły mi wspomnienia z Wigierskiej Kolei Wąskotorowej. A na Żuławach będziemy wkrótce, tylko nie wiadomo na które atrakcje wystarczy czasu.[/cytuj]

No proszę, czuję pokrewne dusze 🙂

Ja w ogóle chętnie jeżdżę pociągami (zwłaszcza od kiedy PKP u nas zmienia się na lepsze), a wąskotorówki są takie urocze... 🙂

 

Edytowano: 2017-08-09 18:50:13

Edytowano: 2017-08-09 18:50:55

Avatar użytkownika Joanna
Joanna
08 sierpień 2017 09:12

Wróciły mi wspomnienia z Wigierskiej Kolei Wąskotorowej. A na Żuławach będziemy wkrótce, tylko nie wiadomo na które atrakcje wystarczy czasu.

Avatar użytkownika Angelika Krajewska
Angelika Krajewska
07 sierpień 2017 18:15

super atrakcja 🙂 kiedys też z niej skorzystam 🙂

Avatar użytkownika marian
marian
07 sierpień 2017 14:56

Fajna atrakcja.Tak się złożyło że ja również wczoraj z rodzinką jechałem ale Krośnicką Koleją Wąskotorową.Wspomnienia podróżowania koleją powróciły.

Avatar użytkownika Anja
Anja
07 sierpień 2017 13:07

Ciekawa atrakcja.

Avatar użytkownika Danusia
Danusia
06 sierpień 2017 20:32

Fajna ciekawostka:-) Wnętrze kolejki rzeczywiście mocno oldskulowe. Co zobaczyłaś,to twoje:-)

Wycieczka na mapie

Zwiedzone atrakcje

Żuławy

Mierzeja Wiślana

Stegna

Stegna

Nowy Dwór Gdański

Zaczarowane Podróże - dawniej podroze.polskieszlaki.pl
Copyright 2005-2024