Kubek Chełmżyński

Być może nie najcenniejszym, ale z pewnością najpilniej strzeżonym eksponatem w chełmżyńskiej konkatedrze jest pewien kubek. Wiąże się z nim niesamowita historia, a wszystko zaczęło się w 1688 roku w Toruniu...

Wówczas to toruńscy luteranie zaatakowali orszak biskupi, który dzień wcześniej brał udział w procesji Bożego Ciała. Urażony biskup złożył skargę do papieża i do króla Jana III Sobieskiego. Za wyrządzone szkody luteranie musieli dokończyć budowę wieży Opalińskiego - jednej z wież katedry chełmżyńskiej, nazwanej tak na cześć biskupa - Kazimierza Opalińskiego.

W taki sposób kościół zyskał barokowe zwieńczenie wieży w postaci trzech hełmów, a kubek z wygrawerowanym na metalowej oprawce napisem jest pamiątką tego wydarzenia. Po zakończeniu budowy, w kwietniu 1692 roku, ktoś bardzo nieżyczliwy katolikom, zrzucił z wieży kubek, życząc jednocześnie, by kościół podzielił los rozbitego naczynia. Jakimś cudownym zrządzeniem losu kubek nie stłukł się, a po to, by nie dopuścić w przyszłości do jego zniszczenia, opleciono go drutem.

I tak szczęśliwie kubek trwał w całości do roku 1950, kiedy to wiosną wypadł z rąk jakiegoś gapowatego turysty. Niestety, cały popękał, a kilka miesięcy po tym wydarzeniu, nocą z 1 na 2 sierpnia, w wieżę Opalińskiego trafił piorun, powodując tragiczny w skutkach pożar. Spłonęła m.in. drewniana konstrukcja wież, zawaliły się gotyckie sklepienia, a zniszczeniu uległy zabytkowa polichromia oraz olejne płócienne obrazy wewnątrz świątyni. Dzięki stanowczej postawie ówczesnego proboszcza, Zygfryda Kowalskiego i zaangażowaniu parafian, odrestaurowane wnętrze kościoła otworzyło swoje podwoje na pasterkę 1953 roku, ale odbudowa zniszczeń trwała znacznie dłużej.

Trudno się dziwić, że kubek spoczywa od tamtej pory w sejfie katedralnego skarbca. Bywa pokazywany turystom, jednak raczej nikt już nie dostanie go do swych rąk. Aby zobaczyć skarby zabytkowego kościoła, należy wcześniej zgłosić chęć zwiedzenia i liczyć na przychylność księdza proboszcza.

Kubek Chełmżyński
Konkatedra, ul. Tumska, Chełmża