Krzyż na Giewoncie

Metalowy krzyż na szczycie Giewontu (1894 m n.p.m.) w Tatrach zamontowany został przez parafian z Zakopanego i poświęcony 19 sierpnia 1901 roku.

Krzyż na Giewoncie stanął z inicjatywy ówczesnego proboszcza zakopiańskiego, Kazimierza Kaszelewskiego. Aby się przekonać, jakiej wysokości będzie potrzebny krzyż, by był widoczny z Zakopanego, zrobiono próbę - z dwóch długich żerdzi zabranych z szałasu zbito krzyż o wysokości 10,5 m i był on widoczny. Metalowy krzyż w elementach wykonała fabryka Góreckiego w Krakowie.

Krzyż w liczbach

Krzyż na Giewoncie ma wysokość 15 m, a dodatkowo 2,5 m jest wkopane w skały. Ramię poprzeczne ma długość 5,5 m. Składa się z 400 żelaznych elementów o łącznej wadze 1819 kg, które zostały podwiezione wozami konnymi na Halę Kondratową, a stąd wyniesione na szczyt na plecach. Oprócz metalowych elementów wyniesiono jeszcze 400 kg cementu i 200 płóciennych konewek wody, ze źródła pod Kondracką Przełęczą.

Montaż krzyża na Giewoncie trwał 6 dni, a dokonało tego 6 górali i pracownicy Góreckiego pod jego osobistym nadzorem. W przecięciu ramion jest tarcza z blachy, a w niej wycięty napis, jaki Ojciec Święty dla krzyży jubileuszowych sam ułożył, a który opiewa: "Jesu Christo Deo Restitutae Per Ipsum Salutis MCM".

Waga Krzyża wynosi 1819 kg. Koszt wykonania, wykucia jamy w skale i zamontowania Krzyża to 735 zł Reńskich.

Renowacje krzyża

W 1975 roku dokonano renowacji krzyża. Na szczyt Wielkiego Giewontu młodzież wniosła 1200 kg piasku, 200 kg cementu oraz wodę do betonu. Betonem wypełniono wyrwę pod krzyżem i wzmocniono skały szczytu, sklejając je. Alpinista Krzysztof Szafrański pomalował konstrukcję krzyża na seledynowo, zabezpieczając ją przed korozją.

W 2000 roku zamontowano na krzyżu witraż z Chrystusem miłosiernym i napisem „Jezu ufam Tobie”. W czerwcu i lipcu 2009 roku przeprowadzono kolejny remont krzyża. Został wzmocniony jego fundament oraz wymieniona powłoka zabezpieczająca przed korozją.

Krzyż stojący na górującym nad Zakopanem Giewontem stanowi charakterystyczny i dobrze rozpoznawalny element. Jest bardzo niebezpieczny w czasie burzy, ściąga bowiem pioruny.