Zamek w Dąbrowie
Zamek w Dąbrowie to dawna posiadłość magnacka, wznosząca się na wzgórzu o wysokości 184 m n.p.m., w leżącej nieco na zachód od Opola Dąbrowie, datowanej na około 1300 rok. Dąbrowski zamek na Opolszczyźnie to jeden z najpiękniejszych obiektów w regionie, a jego prawdziwą wizytówką, zarówno w czasach historycznych, jak i obecnie, stały się oryginalne, skręcone kominy, niespotykane nigdzie indziej. To był ewenement w skali Europy i jest do dziś - element rozpoznawczy tego miejsca, choć więcej szczegółów zasługuje tu na uwagę. Obecnie renesansowy zamek w Dąbrowie, choć wymaga renowacji, robi spore wrażenie na turystach. Przez cały rok można wejść bezpłatnie na teren zabytkowego parku wokół zamku, a w sezonie turystycznym, w weekendy można też odwiedzić dziedziniec wewnętrzny, a nawet wnętrza zamku. Te są dość mocno zrujnowane, ale nadal zadziwia tu kilka pięknych elementów. Właścicielem zamku w Dąbrowie jest Uniwersytet Opolski, ale opiekuje się nim i udostępnia go turystyczne Stowarzyszenie "Dąbrowskie Skarby". Czyni ono usilne starania o pozyskanie środków na remont zamku.
Historia zamku w Dąbrowie
Najprawdopodobniej początki zamku w formie wieży mieszkalnej sięgają czasów średniowiecza. Nie ma o tym konkretnych zapisków, ale potwierdzają to między innymi badania cegieł w murach zamkowych. Pewnym jest natomiast, że w XVII wieku osiadł tu możny, śląski ród von Mettich-Tschetschau. Historyczna tablica na zamku mówi o tym, że Joachim Mettich-Tschetschau wybudował renesansowe skrzydło z wieżą. Budowa trwała 2 lata, między 1615 a 1617 rokiem i po jej zakończeniu Joachim z dumą wprowadził się do swej nowej rezydencji. Zapisek ten jest swoistym potwierdzeniem istnienia tu wcześniej założenia obronnego, bowiem pojawia się w nim hasło "naprzeciw wału". Później dąbrowskim zamkiem władały inne rody, jak von Prittwitz, von Larisch, von Hatzfeld czy von Zigler-Klipphausen. Przedstawiciel tego ostatniego - Ludwik Henryk Wilhelm, podniósł zamek w Dąbrowie do rangi jednej z najznamienitszej posiadłości na Śląsku Opolskim. Wybudował oranżerię i bażanciarnię i przeobraził park w piękną wizytówkę miejscowości.
Najważniejszy jednak moment dla zamku nastąpił w 1892 roku, kiedy pałac zakupili książęta Hochbergowie, Ci sami, którzy władali słynnymi śląskimi majątkami - zamkiem Książ i zamkiem w Pszczynie. Dąbrowę nabył Henryk XI i o ile zamki w Pszczynie i Książu dostały się jego pierwszemu synowi - Janowi Henrykowi XV (temu od Daisy), który odziedziczył tytuł książęcy, to zamek w Dąbrowie miał zabezpieczyć jego drugiego syna - Konrada, który już tytułu książęcego nie posiadał. W kolejnych latach (1894-97) Hochbergowie przebudowali zamek w Dąbrowie w stylu neorenesansowym, ogromnym kosztem, kiedy zyskał wygląd okazałego pałacu i zamknął się w czteroskrzydłowe założenie, z wieżami łączącymi całość. Nie zmienił się bardzo styl zamku, ponieważ przebudowę utrzymano w stylu neorenesansowym. Powstała wówczas bryła zamku utrzymała się do dziś. Konrad jednak nie był specjalnie zainteresowany Dąbrową, wyjechał stąd, a mieszkała tu jego macocha Matylda - księżna pszczyńska. Pieczę nad zamkiem w Dąbrowie od 1913 roku przejęła Anna - przyrodnia siostra Konrada. Choć byli Niemcami, nie identyfikowali się z faszystami i kiedy Hitler doszedł do władzy w 1933 roku, z powodu szykanowania musieli opuścić majątek i wyjechać z Niemiec. Zamek do wybuchu wojny był niezamieszkały. W 1939 roku zorganizowano tu punkt dla niemieckich żołnierzy, gdzie przygotowywano się do ataku na Polskę. W tym zamku szyto niemieckie mundury, a w 1944 roku zorganizowano punkt sanitarny.
Bryła zamku nie została bardzo naruszona podczas wojny, ale mocno ucierpiały wnętrza i częściowo dach. Po wojnie dalsze zniszczenia i grabieże dokonały całości. Działał tu Urząd Repatriacyjny, Państwowy Ośrodek Magazynowy czy Ośrodek Doradztwa Rolniczego. W latach 70. XX wieku zamek przejęła Wyższa Szkoła Pedagogiczna, która jest właścicielem zamku do dziś, już jako Uniwersytet Opolski. O ile w latach 70. przeprowadzono szeroko zakrojony remont zamku, o tyle w latach 90. kolejne prace adaptacyjne poszły w zupełnie nietrafionym kierunku, a wreszcie całkowicie ich zaniechano. Stagnacja trwa do dziś, ale Stowarzyszenie Dąbrowskie Skarby stara się o zewnętrzne środki na remont zamku z prawdziwego zdarzenia. Miejmy nadzieję, że jeszcze zaświeci blaskiem.
Polecam nasz ranking: Opolskie zamki i pałace. Zobacz najpiękniejsze rezydencje Opolszczyzny!
Zamek otacza zabytkowy park o powierzchni 20 ha. Przy zamku stoi drewniana, XVII-wieczna figura Św. Jana Nepomucena, która wita turystów. Jej fundatorem był Ferdynand von Mettich-Tschetschau. Obok zamku wznosi się renesansowy kościół Św. Wawrzyńca, ale parafia początkami sięga głębiej, do średniowiecza.
Zobacz nasz film o zamku w Niemodlinie i Dąbrowie:
Informacje praktyczne
Park Zamkowy
cały rok całą dobę
wstęp bezpłatny
Wnętrza zamku
V-IX każdy pierwszy weekend miesiąca 12.00-15.00
Zwiedzanie z przewodnikiem
W innych terminach po uzgodnieniu telefonicznym
Parking: bezpłatny w centrum miejscowości
Zamek w Dąbrowie
Stowarzyszenie Ochrony Dóbr Kultury w Gminie Dąbrowa
"Dąbrowskie Skarby"
ul. Zamkowa, Dąbrowa
tel. 792-141-194
https://www.dabrowskieskarby.pl/
Noclegi w Dąbrowie
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
