Zamek Golub Dobrzyń
Zamek golubski wznosi się ponad miastem Golub-Dobrzyń. To piękny, dość potężny krzyżacki zamek wzniesiony w latach 1296-1306 przez Konrada von Sack. Warownia zbudowana jest z cegły o murach 2-metrowej grubości. Powstała na planie prostokąta z dziedzińcem wewnętrznym. Dziedziniec ten zamykają z wszystkich stron skrzydła z krużgankami.
Dziś na zamku Golub Dobrzyń organizowane są turnieje rycerskie, koncerty, a średniowieczne komnaty, dziedziniec, piwnice i kaplicę chętnie odwiedzają turyści. Chodzą słuchy, że zamek tak dobrze się ma, gdyż jego murów strzeże Biała Pani - Anna Wazówna, która ponoć ma moc spełniania życzeń tych, którzy wejdą do niszy jej dawnej sypialni.
Zwiedzanie zamku Golub Dobrzyń
Golubski zamek zwiedzaliśmy z przewodnikiem, dzięki czemu można dowiedzieć się wielu ciekawostek. Na trasie zwiedzania znajdują się:
- Dziedziniec - wchodzisz na niego przez bramę, przez którą kiedyś wjeżdżali konno rycerze. Dziedziniec jest brukowany i otaczają go cztery skrzydła z krużgankami na pierwszym piętrze. Ponad krużgankami zobaczysz relikty renesansowej dekoracji - tzw. sgraffitów.
- Piwnice - schodzi się do nich z dziedzińca poprzez tzw. gęsie szyje. Potężne, gotyckie piwnice służyły za spiżarnie. Do dziś zachowały się tu ceglane posadzki i piękne sklepienia krzyżowo-żebrowe. W piwnicach zobaczysz film o zamku i narzędzia tortur
- Muzeum Etnograficzne - mieści się w jednej z gotyckich sal na parterze, eksponuje pamiątki kultury materialnej mieszkańców okolicznych miejscowości
- Palenisko hypokaustum - komora paleniskowa to element systemu ogrzewania. Tutaj był podtrzymywany żywy ogień, a jego ciepło było rozprowadzane specjalnym kanałami do sal
- Izba tortur - na parterze w jednej sali zobaczysz na stropie żelazne haki. Według ustnego przekazu mieściła się tutaj izba tortur Krzyżaków. Podobno jeszcze przed II wojną światową znajdowała się tu misa ze szczeliną używana do straszliwej tortury za pomocą kropli wody. Taka niby niepozorna męka mogła doprowadzić torturowanego do utraty zmysłów
- Końskie Schody - prowadzą obszerną klatką schodową z XVII wieku z dziedzińca na pierwsze piętro i wyżej, do części hotelowej zamku. Takie końskie schody były w niejednym zamku, a nazwa bierze się stąd, że podobno rycerze wjeżdżali nimi konno do samych komnat
- Loch głodowy - w podziemiach narożnika północno - wschodniego, gdzie kiedyś wznosiła się tzw. wysoka wieża, znajdował się loch głodowy. Tak naprawdę przetrzymywano tu jeńców czekających na wykupienie. Świadczy o tym choćby latryna i wentylacja - wygody jak na tamte czasy!
- Cela pokutnicza - na krużganku warto zajrzeć do jednego z niewielkich pomieszczeń ukrytych w murze przy kaplicy. To cela pokutnicza, w której bracia zakonni sami się zamykali, by zmyć winy. Z cel poprzez wąskie otwory można było patrzeć na kaplicę i w ten sposób uczestniczyć w nabożeństwach i kierować myśli do Boga. Jeśli gryzie Cię sumienie, wejdź do celi na chwilę, żałuj za grzechy, a będą Ci odpuszczone, tak mówi legenda. Za celą ciekawi mogą zobaczyć dziwne schody do nikąd 🙂
- Dormitorium - kiedyś była to sypialnia braci rycerzy, a dziś zobaczysz tu wystawę archeologiczną "Tajemnice Góry Św. Wawrzyńca". Prezentuje ona wyniki badań archeologicznych prowadzonych w miejscowości Kałdus koło Chełmna, na terenie średniowiecznego grodziska z osadą. Zobaczysz tu eksponaty liczące 1000 lat!
- Refektarz - dawniej jedzono tu i odprawiano uczty. Sala na pierwszym piętrze kryje nietypowe dla stylu gotyckiego okna i strop belkowy. Kształt okien zmienił się, gdy pod koniec XVI wieku przebudowywano zamek golubski zgodnie z duchem renesansu. Strop natomiast zmieniono w XIX wieku, kiedy podczas huraganu zawaliła się wschodnia attyka, niszcząc sklepienia aż do piwnic. Dziś w refektarzu zobaczysz wystawę broni
- Kaplica - przed samym wejściem do kaplicy znajduje się głęboka wnęka z ostrołukowym portalem. Tam zobaczysz ocalałe fragmenty rzeźb zdobiących niegdyś portal, ze słynną małpką. Kaplica do dziś zachowała gotycki charakter, jako jedyna sala na piętrze. Zobaczysz tu wysokie ostrołukowe okna z maswerkami i wznoszące się do wysokości drugiego piętra trójprzęsłowe sklepienie gwiaździste. Na ścianach zachowały się tylko fragmenty XIV wiecznych malowideł na ścianie wschodniej.
- Infirmeria - sala szpitalna leżąca obok kaplicy. Tutaj leczono braci zakonnych, a później praktykowała ziołolecznictwo Anna Wazówna. Z czasów krzyżackich pozostały tu jedynie trzy wąskie otwory w ścianie pozwalające chorym słuchać nabożeństw w kaplicy.
- Kapitularz - leżący obok infirmerii, był miejscem spotkań braci. Tutaj podejmowali wspólnie ważne decyzje. Nie zachowały się tu gotyckie okna, ale są otwory w posadzce, którymi dochodziło gorące powietrze ogrzewania. Warto tu zwrócić uwagę na portret Anny Wazówny - najsłynniejszej golubskiej starościny. Za nim bowiem mieści się sekretne przejście ukryte w murze, jeszcze z czasów średniowiecza. Zasłonięte obrazem umożliwiało wtajemniczonym podsłuchiwanie obrad konwentu. Podobnych tajemnych przejść było na zamku znacznie więcej. A czemu wisi tu portret Wazówny? Bo jej to pomieszczenie służyło za sypialnię. Łóżko królewny Anny stało w rogu komnaty, we wnęce ozdobionej ornamentem. Jeśli tu wejdziesz i pomyślisz życzenie, spełni się rychło 🙂 A to dlatego, że Biała Dama zamku golubskiego jako jedna z nielicznych białych dam na zamkach, jest bardzo życzliwa gościom 🙂
Historia zamku Golub Dobrzyń
Niegdyś ten gotycki zamek golubski z przełomu XIII i XIV wieku zdobiły dwie okrągłe wieże o kwadratowych podstawach. Do dzisiaj zachowała się tylko jedna z nich. Zmienne były koleje losu tej warownej twierdzy i dużego podzamcza ulokowanego poza fosą, ale chronionego murem obronnym i wieżami. Naprzemiennie wpadały w ręce Polaków i Krzyżaków. Choć mury nieco ucierpiały od gwałtownych ataków, zamek dumnie stał nad wodami Drwęcy i stoi po dziś dzień!
W XVII wieku król Zygmunt III Waza podarował swej siostrze - Annie Wazównie. Mroczna twierdza w Golubiu-Dobrzyniu zyskała cechy renesansu. Mury zwieńczono piękną attyką, namalowano herby Polski i Prus, a w narożach stanęły wieżyczki. Zamek stał się wspaniałą rezydencją. Był to ważny okres w dziejach golubskiego zamku, królewna Anna sprawiła, że miejsce to chętnie odwiedzali możni i światli ludzie epoki. Dobrze dbała o swą rezydencję.
Niestety podczas najazdu Szwedów zamek znacznie ucierpiał, a dodatkowych zniszczeń dokonali Francuzi w czasie wojen napoleońskich. Również i sama natura przyczyniła się do jego powolnego upadku. Na szczęście po II wojnie światowej ten wspaniały obiekt odzyskał wygląd z czasów swej świetności i dziś z dumą przyjmuje w swe progi gości.
Nasz film
Zapraszam na nasz film, który stworzyliśmy po wizycie w tym pięknym zamku. Później pospacerujemy uliczkami Golubia.
Informacje praktyczne
V-IX codziennie 9.00-19.00
X-IV codziennie 9.00-16.00
Wejście z przewodnikiem o pełnych godzinach
Bilety: normalny 20 zł, ulgowy 10 zł, studenci i emeryci 15 zł
Dzieci do lat 7 gratis
Parking: płatny pod zamkiem
Aktualne godziny otwarcia i ceny biletów znajdziesz na stronie: http://zamekgolub.pl
Zamek Golubski - Oddział PTTK im. Zygmunta Kwiatkowskiego
ul. PTTK 13, Golub-Dobrzyń
tel. 56/ 683-24-55, 609-388-510
Noclegi w Gołubiu-Dobrzyniu
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
