Stary i Nowy Korczyn
Najniżej położona na południe miejscowość Ponidzia to Nowy Korczyn, niżej się nie da, bo tutaj wpada Nida do Wisły i kończy się województwo świętokrzyskie, a zaczyna małopolskie. Granicę stanowi własnie Wisła, niedaleko ujścia Nidy, a z województwa do województwa przepływa się promem, bo jak dotąd mostu nie ma, choć jest zapowiadany od lat. No więc odwiedziliśmy ten Nowy Korczyn, niby obecnie wioska, ale zabudowa jak najbardziej małomiasteczkowa, Rynek obszerny, a ponadto dwa całkiem spore i cenne kościoły. No szczególnie jeden z nich - klasztorny kościół Św. Stanisława na ulicy Franciszkańskiej - obecnie Sanktuarium Św. Kingi. Ta to właśnie Kinga, z mężem Bolesławem Wstydliwym założyła tu w XIII wieku klasztor, istniejący do dziś. Wtedy też powstał ceglany kościółek, który obecnie stanowi XIII-wieczne prezbiterium, z jednymi z najlepiej zachowanymi sklepieniami gotyckimi w Polsce. To sklepienia krzyżowo-żebrowe. W XIV wieku król Kazimierz Wielki rozbudował gotycki kościół, który trwa do dziś. Później jeszcze dobudowano dzwonnicę, w XVIII wieku, kiedy to powstało też w znacznym stopniu obecne wyposażenie świątyni. Jest to kościół parafialny, a do parafii należy także stara fara, czyli kościół Św. Trójcy stojący niemal przy Rynku.
Na Rynku zobaczyć też można zabytkowy dom z XVI wieku nazywany Domem Długosza. Niczym specjalnym się z zewnątrz nie wyróżnia, ale ponoć zachował piwnice sklepione kolebkowo. Jest też w Nowym Korczynie stara synagoga, w nie najlepszym dziś stanie, a na południe od centrum, wspomniana już przeprawa promowa. Prom nie jest wielki, bo mieści dwa, może 3 auta, ale widok ciekawy. Nie skorzystaliśmy z usług, bo w Małopolskę nie było czasu ruszać, choć malowana wieś Zalipie mnie korciła, nie powiem 🙂 My jednak zostaliśmy na Ponidziu i odwiedziliśmy jeszcze w ten upalny dzień Stary Korczyn, a w nim kościół Św. Mikołaja, też wiekowy, a jakże, z cechami gotyckimi, też rozbudowywany przez Kazimierza Wielkiego. To tutaj, w Starym Korczynie w XIII wieku na świat przyszedł Bolesław Wstydliwy, a parafia istniała już na przełomie XI i XII wieku. Oba te kościoły - Św. Stanisława i Św. Mikołaja należą do Skarbca Świętokrzyskiego - Szlaku Architektury Drewnianej i Średniowiecznej.
