Szlaki turystyczne w Kluczach
Żółty Szlak Pustynny: Pustynia Błędowska – Góra Jałowce (Czubatka) – Klucze – Jaroszowiec – Zalesie – Kobylica – Golczowice – Stoki Kwaśniowskie, 28,5 km.
Trasa wiedzie m.in. przez tereny Pustyni Błędowskiej, łącząc Błędów z Ryczowem. Szlak Pustynny bierze swój początek w pobliskim Błędowie (na zachód od Pustyni). Stamtąd przez Lasy Błędowskie kierujemy się na wschód, równolegle do doliny Białej Przemszy. Wkraczamy na teren Pustyni Błędowskiej – największego w Polsce obszaru piasków lotnych.
Jest to niewątpliwa atrakcja przyrodnicza i turystyczna gminy Klucze, stanowisko występowania rzadkich roślin, a także wspaniały poligon badawczy i dydaktyczny dla ośrodków naukowych. Osobliwością pustyni są wydmy piaszczyste i roślinność stepowa, m.in.: wydmuchrzyca piaskowa, dzika pszenica, łoszczyca. Pomiędzy piaskami można spotkać endemiczną warzuchę polską oraz coraz rzadziej spotykanego omiega górskiego. Pustynia podzielona jest doliną płynącej tam Białej Przemszy na dwie części: północną – mniejszą i południową – większą. Dawniej można tu było zaobserwować zjawisko fatamorgany.
Idąc za znakami szlaku, tuż przed Kluczami miniemy po prawej Czubatkę (382 m n.p.m.) – świetny punkt widokowy na Pustynię Błędowską, którą właśnie przemierzyliśmy. Wchodzimy między zabudowania Klucz. Szlak prowadzi nas głównymi ulicami miejscowości, obok ośrodka zdrowia i pływalni. Warto tu zboczyć na chwilę z oznaczonej znakami trasy i zobaczyć dawny dworek z początku XX wieku, kościół NMP Niepokalanego Poczęcia, a w Kluczach-Osadzie XIX-wieczne budynki powstałe w czasach budowy fabryki papieru. Speleologów zainteresuje pewnie znajdująca się w pobliżu kościoła Jaskinia Mąciwody.
Szlak Pustynny prowadzi nas wzdłuż północno-wschodnich granic miejscowości (mijamy po prawej wzniesienia Marglok i Kamyk, z których można podziwiać panoramę okolicy), a potem przez las w kierunku Jaroszowca. Zanim dojdziemy do tej miejscowości, mijamy po prawej wzgórze Maniakówka, na którego stokach znajduje się orczykowy wyciąg narciarski.
Idziemy za znakami szlaku wzdłuż północnych obrzeży Jaroszowca, mijamy kaplicę z 1929 roku. Niedaleko za stacją PKP "Jaroszowiec Olkuski" trasa skręca w lewo i prowadzi przez las na północ (przecina drogę asfaltową i stare tory kolejowe). Przekraczamy Białą Przemszę i w Kobylicy spotykamy niebieskie znaki Przylaszczkowego Szlaku Rowerowego, wraz z nim dochodzimy do Golczowic. W centrum wsi mijamy krzyż i głaz z tablicą poświęcone powstańcom styczniowym. Dalej skręcamy w prawo i kierujemy się na północ, przez niezalesione i niezabudowane tereny. Mijamy krzyż przydrożny, przekraczamy drogę asfaltową, a idąc dalej przez las Blachówka docieramy do rzeczki i przysiółków pobliskiego Kwaśniowa. Niedługo potem mijamy po lewej stoki wzniesienia Kwiecynek – dobrego punktu widokowego. Żółte znaki prowadzą na północ do granicy gminy, a dalej na północny zachód do Ryczowa, gdzie przy ruinach strażnicy szlak się kończy.
Zielony Szlak Rowerowy: Klucze – Pomorzany – Olkusz - Bogucin Mały - Jaroszowiec – Klucze, 25 km
Szlak Rowerowy wiedzie przez teren gminy Klucze i gminy Olkusz. Zatacza pętlę rozpoczynając się i kończąc pod Szkołą Podstawową w Kluczach (ul. Partyzantów). Za znakami szlaku jedziemy do ul. Zawierciańskiej (skręt w lewo), a następnie obok księgarni i Domu Kultury w prawo w ul. Rudnicką. Mijamy stadion sportowy, trasa wiedzie do ul. Podgórnej (po drodze mijamy biało-brązowe tabliczki dojazdu do Pustyni Błędowskiej), którą dotrzemy na skraj Pustyni Błędowskiej, gdzie ze szczytu Czubatki możemy podziwiać panoramę pustyni.
Niedaleko północnego krańca wzgórza znajduje się Jaskinia Rudnicka oraz dwa stawy w otoczeniu bukowego lasu – Zielony i Czerwony, powstałe w 1880 roku po zatopieniu wyrobisk, w których eksploatowano rudy żelaza. Otoczone wapiennymi białymi ścianami stanowią bardzo malowniczy zakątek. Zobaczymy tam też znaki przyrodniczej ścieżki dydaktycznej Wokół Rudnicy.
Kierując się za znakami szlaku mijamy skrzyżowanie z drogą na Pomorzany, gdzie znajduje się pomnik przyrody Pomorzańskie Skałki (pojedyncze skałki o nazwach: Sfinks, Zamczysko, Mały Labirynt) - doskonały punkt widokowy na okolicę. Ze skałek udajemy się za znakami do drogi Olkusz-Klucze. Następnie drogą polną docieramy do Bogucina Małego (tu znaki szlaku odbijają na południe w kierunku Rynku w Olkuszu, pod siedzibę PTTK). Jeśli nie chcemy wjeżdżać do miasta, udajemy się w kierunku Jaroszowca (zataczając pętlę do przystanku pod szkołą w Kluczach, zamykając w ten sposób nasz przejazd).
W Bogucinie widoczne są na wschodzie ruiny zamku w Rabsztynie. Jedziemy skrajem Czarnego Lasu, przejeżdżamy przez Jaroszowiec (po prawej stronie mijamy zalesione wzniesienie Nad Kopalnią). Przecinamy ul. Kolejową kierując się w stronę widocznego kościoła – Sanktuarium Najświętszej Marii Wspomożenia Wiernych (tutaj trafiamy na szlak pieszy żółty, czerwony rowerowy Jurajski Szlak Orlich Gniazd oraz trasę ścieżki dydaktycznej). Przy kościele za znakami wjeżdżamy w leśną drogę, mijamy stok z wyciągiem narciarskim, dalej lasem bukowym kierujemy się na ogródki działkowe w Kluczach, obok wzniesienia Kamyk. Następnie polną drogą wzdłuż ściany lasu dojeżdżamy do ul. Partyzantów w Kluczach, gdzie kończy się trasa.
Niebieski Przylaszczkowy Szlak Rowerowy: Klucze – Chechło – Rodaki – Żelazko – Ryczów – Krzywopłoty – Bydlin – Cieślin - Golczowice – Klucze, 41 km
Szlak wiedzie przez teren gminy Klucze i gminy Ogrodzieniec. Zatacza pętlę, rozpoczynając się i kończąc w Kluczach. Trasa rozpoczyna się pod Szkołą Podstawową w Kluczach na ul. Zawierciańskiej. Szlak wiedzie wzdłuż drogi woj. nr 791, za zakładami papierniczymi skręca w lewo i podąża przez las wokół Pustyni Błędowskiej. Znaki prowadzą na wzniesienie Dąbrówka (355 m), skąd roztacza się piękny widok na "polską Saharę".
Docieramy do Chechła, gdzie zobaczyć można Kościół Narodzenia NMP, stojącą przy nim dzwonnicę z 1830 roku, zabytkowe XIX-wieczne nagrobki rodzin szlacheckich oraz zbiorowy grób żołnierzy AK poległych w 1944 roku pod Błojcem. Dalej Szlak Przylaszczkowy wiedzie przez Rodaki, gdzie można zobaczyć drewnianą perłę Jury – kościółek Św. Marka z początku XVII wieku. W pobliżu wsi znajduje się góra Świniuszka (488 m), na której stokach znajdują się liczne skałki wapienne i Jaskinia Na Świniuszce.
Z Rodak trasa wiedzie przez las, w którym występują ciekawe ostańce wapienne. Przejeżdżamy przez Śrubiarnię, Żelazko i Ryczów – w tym ostatnim warto zwrócić uwagę na ruiny strażnicy królewskiej. Jadąc dalej, mijamy po prawej jaskinie Z Kominem i W Ząbczysku oraz liczne skałki wapienne m.in. Straszykowe Skały i Kaczmarkową Skałę. Przejeżdżamy przez tereny rezerwatu Ruskie Góry i wracamy na teren gminy Klucze.
Szlak prowadzi przez Krzywopłoty do Bydlina, gdzie można rzucić okiem na ruiny zamku obronnego z XIV wieku, ślady okopów z czasów I wojny światowej na górze Świętego Krzyża, kościół Św. Małgorzaty z 1865 roku, cmentarz z mogiłami legionistów i kaplicą Pocieszenia NMP z XVIII wieku. Za znakami szlaku jedziemy do Cieślina (można zboczyć ze szlaku by zobaczyć kościół Św. Stanisława Biskupa Męczennika z 1923 roku oraz posąg Św. Jana Nepomucena), a dalej przez Golczowice i piękne lasy bukowe wracamy do Klucz, gdzie kończy się trasa.
