Mury miejskie w Chełmnie
W pięknym Chełmnie mury miejskie zachowały się w bardzo dobrym stanie i do dzisiaj można oglądać ich całkiem spore fragmenty oraz kilka efektownych bram i baszt.
Historia murów w Chełmnie
Ceglane mury obronne wznoszono tu od połowy XIII do połowy XIV wieku, w miejscu pierwotnych umocnień drewniano-ziemnych. Podczas kolejnych wieków obwarowania były podwyższane i uzupełniane. W II połowie XIX wieku dla ułatwienia komunikacji miejskiej rozebrano dwa odcinki murów i 5 bram.
Mury miejskie w Chełmnie obejmowały ponad 20 baszt, z których 17 zachowało się w pełni, a 6 we fragmentach. U wylotu głównych ulic miasta znajdowało się dodatkowo 7 bram, a od strony wschodniej, gdzie występuje teren nizinny dostęp do miasta zabezpieczono fosą. Główny wjazd do miasta od strony pn-wsch prowadził poprzez Bramę Grudziądzką i w jej przedłużeniu ulicą Grudziądzką, zaś od południa znajdowała się Brama Tkacka (zwana też Sukienniczą) zamykająca ulicę Tkacką (ul. 22-Stycznia). Obie bramy położone były nad fosą i posiadały pierwotnie mosty zwodzone. Kolejne bramy to Toruńska (Brama Ducha Świętego), Brama Mostowa, Brama Franciszkańska (zwana też Bramą Bosych i Bramą Biskupią), Brama Rybacka oraz Brama Wodna (Malowana).
Bramy w Chełmnie
Brama Grudziądzka (zwana dawniej Grubińską) to jedna z bram, której nie rozebrano w XIX wieku. Zbudowana pod koniec XIII wieku, powiększona o przedbramie w XIV wieku. Część właściwa zbudowana jest na planie zbliżonym do kwadratu, mieści przejazd o półkolistej arkadzie. Około 1620 roku nadbudowano nad nią kaplicę zwaną "Na Bramce", związaną z kultem Matki Boskiej Chełmińskiej. Kaplicę wieńczy szczyt manierystyczny z około 1620 roku z warsztatu niderlandzko-gdańskiego.
Brama Merseburska znajduje się u wylotu dzisiejszej ulicy Dominikańskiej, w obrębie zespołu klasztornego, jest to prawdopodobnie najstarsza brama miejska, w XIV wieku straciła na znaczeniu, została zamurowana i przeznaczona na kaplicę.
Baszty udostępnione do zwiedzania
Baszta Panieńska (al. 3 Maja) - od 1999 roku stała się siedzibą "Zastępu Rycerskiego z Chełmna". Można w niej zobaczyć zdeponowany oręż rycerski, kopie broni średniowiecznej, chorągwie i proporce - własność prywatną i "Zastępu". Stowarzyszenie "Zastęp Rycerski z Chełmna" ma na celu propagowanie historii Chełmna oraz Ziemi Chełmińskiej (szczególnie średniowiecznej) - tradycji i kultury rycerskiej a zwłaszcza historii rycerstwa tzw. "żywiołu polskiego" zamieszkującego Ziemię Chełmińską pod panowaniem Zakonu Krzyżackiego. Zastęp uczestniczy w turniejach organizowanych na terenie całego kraju a także w inscenizacji historycznej na Polach Grunwaldu. Jest aktywnym członkiem Kapituły Rycerstwa Polskiego - organu honorowego ustalającego reguły i kodeks współczesnego rycerstwa. Jest organizatorem Turnieju Rycerskiego Bractw Zaprzyjaźnionych o "Złotą Jaszczurkę", w którym uczestniczy corocznie ponad 120 rycerzy reprezentujących 15 bractw z kraju. Podczas turnieju, na terenie Rycerskiej Osady Średniowiecznej przy ul. Kościelnej, odbywają się tradycyjne zmagania punktowe i nagradzane m.in. turniej walk pieszych, łuczniczy, oszczepniczy, na "machinach mistrza Pagińskiego", plebejski oraz inscenizacja oblężenia murów, próba ich zdobycia i bitwa.
Baszta Prochowa została wzniesiona na przełomie XIII i XIV wieku, w XV wieku została zamurowana i podwyższona. Służyła w średniowieczu jako magazyn sprzętu wojennego i miejsce wyrobu prochu. Po remoncie, w latach 1977-83 była tymczasową siedzibą Muzeum Regionalnego. Obecnie mieści się tu ekspozycja stała "Z pradziejów Chełmna i okolic" oraz skromna ekspozycja etnograficzna.
Noclegi w Chełmnie
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
